Co oznacza ból żołądka po jedzeniu? Uważaj, to może być objaw choroby! Dowiedz się, jakie są przyczyny bólu brzucha

Ból żołądka po jedzeniu w każdym przypadku wskazuje na stan chorobowy. W większości przypadków przyczyną ich występowania jest zwykła niestrawność lub niegroźne zatrucie pokarmowe. Może się jednak okazać, że za pomocą tego objawu organizm przekazuje informację o wystąpieniu groźnego schorzenia. Nie należy więc go lekceważyć.

Jeżeli dolegliwości bólowe żołądka pojawiają się często, warto zwrócić uwagę na występujące równolegle pozostałe symptomy i udać się do lekarza. Może się okazać, że specjalistyczne badania ujawnią dolegliwość, która wymaga podjęcia natychmiastowego leczenia.

Zobacz też: 7 najgorszych produktów dla Twojego żołądka. Unikaj ich w swojej diecie

Ból żołądka po jedzeniu, wraz z którym pojawiają się skurcze brzucha, czasami także wymioty oraz biegunka po jedzeniu, może wskazywać na zatrucie pokarmowe. Taki stan pojawia się, gdy wraz z pożywieniem, do organizmu przedostaną się bakterie.

Drobnoustroje chorobotwórcze najczęściej giną w silnym kwasie, obecnym w soku żołądkowym. Jednak czasami zdarza się, że ze względu na znaczne stężenie bakterii, organizm nie może ich zwalczyć. Za wywołanie bakteryjnego zatrucia pokarmowego zwykle odpowiedzialne są pałeczki paraduru (Salmonella), paciorkowce, gronkowce i bakterie beztlenowe. Znacznie groźniejsze są pałeczki jadu kiełbasianego i wąglika, ale w tym przypadku ból żołądka pojawia się dopiero po kilkunastu godzinach od momentu przedostania się bakterii do organizmu.

Salmonella zazwyczaj bytuje w produktach pochodzenia zwierzęcego – w mięsie, mleku i w jajkach. Pierwsze objawy zatrucia salmonellą to ból żołądka i ból głowy, a nieco później pojawia się gorączka, czasami wysoka oraz biegunka. Przykre objawy złagodzi węgiel leczniczy. Zalecana jest też kilkudniowa dieta.

Gronkowiec jest bakterią występującą w wielu produktach spożywczych. Gdy zaczyna wydzielać zwiększone ilości enterotoksyny, dochodzi do zatrucia i wystąpienia nieprzyjemnych objawów – bólu żołądka i skurczów brzucha. Pojawia się gorączka i dreszcze, czasami także biegunka. Pomóc może węgiel leczniczy oraz leki rozkurczowe i przeciwbólowe. Należy przyjmować duże ilości płynów i wprowadzić kilkudniową dietę.

Ból żołądka po jedzeniu zwykle oznacza niestrawność, czyli dyspepsję. O wystąpieniu nieprzyjemnej przypadłości, poza dolegliwościami bólowymi w obszarze żołądka, świadczą następujące objawy:

• ból i pieczenie (zgaga) w nadbrzuszu,
• uczucie szybkiego nasycenia podczas jedzenia,
• uczucie pełności po spożytym posiłku,
• wzdęty brzuch po jedzeniu.

Czytaj: Te zioła pomogą na ból, zapalenie i wrzody żołądka. Zobacz, co pić na chory żołądek. Rośliny lecznicze złagodzą też nadkwasotę i refluks

Najczęściej występującą formą niestrawności jest dyspepsja czynnościowa, czyli o nieustalonym podłożu, która nie stanowi objawu choroby organicznej. Aby można było mówić o niestrawności czynnościowej, jeden z wcześniej wymienionych objawów musi utrzymywać się przez minimum 3 miesiące. Konieczne jest też wykluczenie współistnienia choroby, która może wywoływać symptomy dyspepsji. W tym celu, lekarz zleca wykonanie badania USG jamy brzusznej i gastroskopię. Leczenie polega na przyjmowaniu leków rozkurczowych i inhibitorów pompy protonowej. Bardzo ważna jest odpowiednia dieta. Chory powinien unikać tłustych, pikantnych i smażonych potraw. Wskazana jest też rezygnacja z palenia tytoniu i ze spożywania alkoholu. Pomocne może okazać się siemię lniane.

Inną formą niestrawności jest dyspepsja organiczna. W tym przypadku mówimy o zespole objawów, które pojawiają się w przebiegu zidentyfikowanej choroby. Niestrawność pojawiająca się na tle organicznym najczęściej świadczy o dolegliwościach takich jak:

• choroba wrzodowa żołądka,
• refluks żołądkowo-przełykowy,
• zapalenie dróg żółciowych,
• przewlekłe zapalenie trzustki,
• rak żołądka.

Ból żołądka po jedzeniu jest jednym z objawów towarzyszących chorobie wrzodowej żołądka. Dolegliwość, o której mowa, należy do najpowszechniej występujących schorzeń układu pokarmowego. Szacuje się, że na chorobę wrzodową cierpi od 5 do 10 proc. osób dorosłych. Choroba wrzodowa dotyczy przede wszystkim mężczyzn - wrzody żołądka występują u nich 2 razy częściej niż u kobiet.

Pod pojęciem wrzodu żołądka należy rozumieć ubytek błony śluzowej, kształtem przypominający krater. Najczęściej powstają w tych obszarach przewodu pokarmowego, w których występuje pepsyna, czyli enzym odpowiedzialny za trawienie białek. W niektórych przypadkach, wrzody osiągają średnicę nawet kilku cm i przechodzą przez całą ścianę żołądka.

Choroba wrzodowa może być wywołana obecnością bakterii Heicobacter pylori, jednak należy zaznaczyć, że jej nosicielstwo nie jest równoznaczne z zachorowaniem. Inną przyczyną jest nadmiar kwasu solnego w sokach trawiennych. Doprowadza to do uszkodzenia błony śluzowej żołądka i w konsekwencji - do rozwoju wrzodów. Do uszkodzenia śluzówki może przyczynić się też żółć, zarzucona z dwunastnicy do żołądka. Chorobę może też spowodować długotrwały stres i częste przyjmowanie leków przeciwbólowych i przeciwzapalnych z kwasem acetylosalicylowym. Wrzody mogą być dziedziczone. Istnieje też teoria, według której na wystąpienie dolegliwości narażone są osoby z grupą krwi 0.

Dla wrzodów żołądka charakterystyczny jest silny ból brzucha po jedzeniu. Często pojawia się też zgaga, częste odbijanie się, mdłości i wymioty.

Leczenie operacyjne podejmowane jest tylko w niektórych przypadkach. Najczęściej skuteczna okazuje się antybiotykoterapia i równoległe przyjmowanie blokerów pompy protonowej (hamujących wydzielanie kwasu solnego). Ważna jest odpowiednia dieta. Chory powinien unikać m.in. tłustych i pikantnych potraw, tłustego mleka, soków owocowych oraz razowego i żytniego pieczywa. Należy bezwzględnie zrezygnować z nałogu tytoniowego i radykalnie ograniczyć ilość spożywanego alkoholu.

Ból żołądka po jedzeniu, zwłaszcza jeżeli pojawia się po spożyciu tłustych potraw, może być objawem wskazującym na chorobę refluksową. Dolegliwość skutkuje osłabieniem napięcia zwieracza dolnego przełyku, co skutkuje zwracaniem kwaśnej treści żołądkowej do przełyku. U osób zdrowych, zwieracz napina się w momencie przełknięcia pokarmu. W przypadku wystąpienia refluksu, światło przełyku nie ulega zamknięciu.

Choroba refluksowa może pojawić się w wyniku zaburzenia gospodarki hormonalnej, w następstwie choroby alkoholowej, w wyniku stwardnienia skóry w przebiegu cukrzycy. Ryzyko wystąpienia refluksu zwiększa otyłość, ciąża, dolegliwości związane z zaburzeniem opróżniania żołądka oraz dysfunkcje zwieracza dolnego przełyku. Do wystąpienia schorzenia mogą przyczynić się także leki stosowane w leczeniu chorób płuc, choroby wieńcowej, zmniejszające nadciśnienie tętnicze i doustna antykoncepcja hormonalna.

Ból żołądka po jedzeniu to tylko jeden z objawów choroby refluksowej. Pozostałe to:

• pieczenie w mostku,
• zarzucanie treści pokarmowej do przełyku,
• zgaga,
• częste odbijanie.

Czasami pojawiają się też problemy z przełykaniem. Refluksowi żołądkowo-przełykowemu może towarzyszyć krwawienie z przełyku i redukcja masy ciała. W niektórych przypadkach, w przebiegu choroby występują niecharakterystyczne objawy, takie jak: ból w klatce piersiowej, chrypa i suchy kaszel.

Refluks najczęściej podlega leczeniu farmakologicznemu. Chory musi przyjmować leki zmniejszające produkcję kwasu żołądkowego. Jeżeli stan pacjenta nie ulega poprawie, wdrażane jest leczenie operacyjne. Bardzo ważnym elementem leczenia jest zmiana nawyków żywieniowych. Należy spożywać mniejsze porcje, za to częściej. Ostatni posiłek powinien być przyjmowany maksymalnie 3 godziny przed snem. Należy zrezygnować z potraw tłustych i pikantnych. Zaszkodzić mogą też cytrusy, kawa, czekolada i napoje gazowane. Wskazane jest rzucenie palenia i zaprzestanie picia alkoholu.

Ból żołądka po jedzeniu może być symptomem zapalenia dróg żółciowych. W przebiegu dolegliwości dochodzi do zalegania żółci w przewodach wewnątrz wątroby. Choroba występuje w formie pierwotnej, gdy nie jest konsekwencją innego stanu chorobowego, oraz wtórnej, kiedy wynika z innego schorzenia wątroby lub dróg żółciowych.

Pojawiające się po jedzeniu dolegliwości bólowe rzadko towarzyszą pierwotnej formie choroby, za to często występują w przebiegu zapalenia wtórnego. Utrudniony odpływ żółci jest efektem zwężenia dróg żółciowych. Nagromadzona żółć ulega zakażeniu bakteryjnemu (czasami pasożytniczemu), co doprowadza do wystąpienia stanu zapalnego. Pojawiają się bóle brzucha po jedzeniu, gorączka i dreszcze. Chory odczuwa wyraźne osłabienie.

Nieleczona choroba może doprowadzić nawet do śmierci. Wynika to z dużego prawdopodobieństwa wystąpienia wstrząsu septycznego, będącego następstwem zwiększenia ilości toksyn, produkowanych przez bakterie (o ile dolegliwość ma podłoże bakteryjne). Wtórne zapalenie dróg żółciowych jest leczone antybiotykami. Operacja, polegająca na poszerzeniu przewodów żółciowych, jest konieczna tylko w niektórych przypadkach.

Ból żołądka po jedzeniu, czasami także pojawiający się niezależnie od jedzenia, może być symptomem przewlekłego zapalenia trzustki (PZT). Mowa tu o długotrwałym procesie zapalnym, rozwijającym się w miąższu trzustki, którego rezultatem są nieodwracalne zmiany morfologiczne. We wczesnym stadium rozwoju choroby, zmiany w trzustce możliwe są do wykrycia wyłącznie poprzez badanie histologiczne. Dopiero w zaawansowanym stadium pojawia się zwłóknienie i zwapnienie tkanek, zanik miąższu i poszerzenie przewodów trzustkowych.

Wystąpienie choroby wynika przede wszystkim z długotrwałego nadużywania alkoholu. Istotnym czynnikiem są także predyspozycje genetyczne. Czynnikiem sprzyjającym jest również nałóg tytoniowy. Rzadko występującą formą choroby jest autoimmunologiczne zapalenie trzustki. Do wystąpienia schorzenia może przyczynić się też dieta z dużą zawartością tłuszczu i białka, zmiany blokujące odpływ soku trzustkowego oraz wady rozwojowe trzustki.

Nasilający się po jedzeniu ból żołądka, czasami pojawiający się także na czczo, jest najczęściej występującym objawem choroby. Ból ten może promieniować do pleców i zwykle jest długotrwały oraz odczuwany w sposób przewlekły. Oprócz tego, u chorych pojawiają się stolce tłuszczowe i następuje redukcja wagi.

Nie istnieje specyficzny sposób leczenia przewlekłego zapalenia trzustki. Jeżeli dolegliwość jest następstwem alkoholizmu, podstawą leczenia jest skuteczna terapia odwykowa.

Przy walce z przewlekłym zapaleniem trzustki istotna jest zmiana nawyków żywieniowych. Chory powinien spożywać mniejsze porcje niż wcześniej, za to częściej. Posiłki powinny być gotowane, najlepiej na parze lub w folii. Zmniejszeniu powinna ulec zawartość tłuszczu w spożywanych potrawach. Jeżeli u chorego pojawiają się stolce tłuszczowe, pomocna może okazać się suplementacja witaminy A, D, E i K. Warto też zastąpić tłuszcze triglicerydami o średniej długości łańcucha. Leczenie bólu polegania przyjmowaniu środków przeciwbólowych, ale coraz częściej zastosowanie znajduje terapia z wykorzystaniem enzymów trzustkowych.

Ból żołądka po jedzeniu pojawia się w przebiegu choroby nowotworowej żołądka. Rak żołądka jest często występującym nowotworem złośliwym, a za jego rozwój odpowiedzialne są przede wszystkim czynniki środowiskowe, choć nie bez znaczenia są także uwarunkowania genetyczne.

We wczesnym stadium, choroba daje objawy zbliżone do symptomów niestrawności i innych mniej groźnych schorzeń układu pokarmowego. Należą do nich:

• ból żołądka po jedzeniu,
• szybko pojawiające się uczucie sytości,
• uczucie pełności,
• utrata apetytu,
• redukcja wagi.

Z czasem pojawiają się też problemy z przełykaniem i smoliste stolce.

Choroba we wczesnym stadium, jeżeli ogranicza się wyłącznie do błony śluzowej żołądka, może być leczona endoskopowo. Bardziej zaawansowany nowotwór podlega leczeniu operacyjnemu, w trakcie którego usuwany jest żołądek lub jego znaczna część, wraz z okolicznymi węzłami chłonnymi. W okresie okołooperacyjnym wdrażana jest także chemioterapia lub radioterapia. W przypadku, gdy rozległość zmian nowotworowych uniemożliwia ich całkowite usunięcie, wdrażana jest chemioterapia i leczenie paliatywne. Polega to na zespoleniu zdrowej części żołądka z jelitem cienkim. Umożliwia to przechodzenie treści pokarmowych z żołądka do jelit z pominięcie zmienionego chorobowo obszaru.