Jakie są wczesne objawy raka tarczycy? Łatwo je przegapić. Zwróć uwagę na te symptomy

Wczesne objawy raka tarczycy często bywają niezauważalne lub bardzo subtelne i łatwo je pomylić chociażby z nadczynnością czy niedoczynnością tarczycy. W wielu przypadkach rak tarczycy we wczesnym stadium nie daje żadnych objawów.

Jednakże, na wczesnym etapie rozwoju, mogą wystąpić następujące objawy:

• wyczuwalny guzek na szyi – jest to jeden z najczęstszych wczesnych objawów raka tarczycy. Guzek może być twardy, nieruchomy i zazwyczaj niebolesny. Czasami jest wyczuwany przypadkowo podczas dotykania szyi,

• powiększenie węzłów chłonnych szyjnych – powiększenie węzłów chłonnych w okolicy szyi, które nie jest związane z infekcją, może oznaczać raka tarczycy,

• zmiana głosu – może pojawić się chrypka lub inne zmiany w barwie głosu,

• trudności w połykaniu (dysfagia) – uczucie dyskomfortu, trudności podczas przełykania czy drapanie w gardle,

• ból w szyi lub gardle – rzadziej, ale może wystąpić ból w przedniej części szyi, czasami promieniujący do gardła,

• nagłe powiększenie istniejącego wola – jeśli pacjent już wcześniej miał wole, nagłe i szybkie powiększenie się go może być niepokojącym objawem.

Pamiętaj jednak, że te objawy mogą być również spowodowane innymi, łagodnymi schorzeniami tarczycy lub infekcjami. Jednakże, w przypadku zaobserwowania któregokolwiek z tych objawów, zwłaszcza utrzymujących się lub nasilających, skonsultuj się z lekarzem, najlepiej endokrynologiem, w celu dokładnej diagnostyki i wykluczenia raka tarczycy. Wczesne wykrycie raka tarczycy znacząco zwiększa szanse na skuteczne leczenie.

Rak tarczycy to złośliwy nowotwór, który rozwija się z komórek gruczołu tarczowego, umiejscowionego w przedniej części szyi. Jest to najczęściej występujący nowotwór złośliwy gruczołów dokrewnych. Rak tarczycy występuje częściej u kobiet niż u mężczyzn i może pojawić się w każdym wieku, choć szczyt zachorowań przypada na 50.-55. rok życia.

Wyróżnia się kilka głównych typów raka tarczycy, które różnią się pochodzeniem komórkowym, przebiegiem klinicznym i rokowaniem:

1. Rak brodawkowaty tarczycy (carcinoma papillare) – najczęstszy typ raka tarczycy (80-90 proc. przypadków). Charakteryzuje się powolnym wzrostem i stosunkowo dobrym rokowaniem, zwłaszcza u młodszych pacjentów. Często daje przerzuty do węzłów chłonnych szyi.

2. Rak pęcherzykowy tarczycy (carcinoma folliculare) – stanowi 10-15 proc. przypadków. Jest bardziej agresywny niż rak brodawkowaty i może dawać przerzuty do odległych narządów, takich jak płuca i kości. Rokowanie jest dobre, choć nieco gorsze niż w przypadku raka brodawkowatego.

3. Rak rdzeniasty (carcinoma medullare) – stanowi 3-5 proc. przypadków i wywodzi się z komórek C tarczycy, produkujących kalcytoninę. Może mieć charakter dziedziczny, związany z zespołem MEN2. Rokowanie jest gorsze niż w przypadku raków zróżnicowanych.

4. Rak anaplastyczny (carcinoma anaplasticum) – najrzadszy i najbardziej agresywny typ raka tarczycy (poniżej 2 proc. przypadków). Charakteryzuje się bardzo szybkim wzrostem i wczesnymi przerzutami. Rokowanie jest złe.

5. Inne rzadkie typy – należą do nich m.in. rak płaskonabłonkowy, chłoniak tarczycy i mięsak tarczycy.

Przyczyny raka tarczycy nie są do końca poznane. Zidentyfikowano jednak pewne czynniki ryzyka, które mogą zwiększać prawdopodobieństwo jego wystąpienia:

• płeć żeńska – kobiety chorują na raka tarczycy około trzy razy częściej niż mężczyźni,

• wiek – ryzyko wzrasta z wiekiem, choć niektóre typy raka tarczycy mogą występować u dzieci i młodych dorosłych,

• narażenie na promieniowanie jonizujące – szczególnie w dzieciństwie lub w wyniku katastrof jądrowych,

• rodzinna historia raka tarczycy – szczególnie w przypadku raka rdzeniastego i zespołów MEN,

• niektóre choroby tarczycy – długotrwałe wole guzkowe może zwiększać ryzyko, choć większość guzków tarczycy jest łagodna,

• niedobór jodu w diecie – może zwiększać ryzyko raka pęcherzykowego na terenach endemicznego występowania wola,

• czynniki genetyczne – mutacje w niektórych genach mogą zwiększać podatność na raka tarczycy.

Metody leczenia raka tarczycy zależą od typu i stadium zaawansowania nowotworu, wieku pacjenta i ogólnego stanu zdrowia. Główne metody leczenia to:

• chirurgia – podstawowa metoda leczenia większości typów raka tarczycy. Może obejmować usunięcie całej tarczycy (tyreoidektomia totalna) lub tylko części gruczołu (lobektomia). Podczas operacji mogą być również usunięte okoliczne węzły chłonne,

• jod radioaktywny (radiojod) – stosowane po operacji w przypadku raków zróżnicowanych (brodawkowatego i pęcherzykowego) w celu zniszczenia pozostałych komórek tarczycy i ewentualnych przerzutów,

• suplementacja hormonów tarczycy (lewotyroksyna) – niezbędna po całkowitym usunięciu tarczycy, a często stosowana również po usunięciu części gruczołu. Pomaga utrzymać prawidłowy poziom hormonów tarczycy i hamuje wzrost ewentualnych pozostałych komórek nowotworowych,

• radioterapia zewnętrzna – rzadziej stosowana w leczeniu raka tarczycy, głównie w przypadku raka anaplastycznego lub przerzutów niereagujących na inne metody,

• chemioterapia – stosowana rzadko, głównie w zaawansowanym stadium raka anaplastycznego, gdy inne metody leczenia nie są skuteczne,

• leczenie celowane – może być stosowane w zaawansowanych przypadkach niektórych typów raka tarczycy, gdy inne metody zawiodły. Leki celowane działają na specyficzne molekuły zaangażowane we wzrost i rozprzestrzenianie się komórek rakowych.

Rokowanie w raku tarczycy jest generalnie dobre, szczególnie w przypadku raków zróżnicowanych, zwłaszcza przy wczesnym wykryciu i odpowiednim leczeniu.