Spis treści
Nalewka z kaliny – poznaj prosty przepis na kalinówkę
Kalina to krzew powszechnie występujący na terenie całego kraju. Ze względu na pięknie wyglądające krwistoczerwone owoce oraz przebarwiające się jesienią na kolor pomarańczowy i czerwony liście często sadzona jest w celach ozdobnych. Jednak jej owoce nadają się również do spożycia, a dodatkowo posiadają wiele cennych właściwości. Czerwone owoce kaliny dojrzewają już w sierpniu, ale na nalewkę, a także inne przetwory najlepiej zbierać je właśnie w październiku zaraz po pierwszych przymrozkach. Można je także przemrozić, aby zneutralizować toksyczne saponiny i tym samym zlikwidować ich gorzki smak.
Należy jednak pamiętać, że kalina koralowa jest objęta częściową ochroną, najlepiej więc owoce na nalewkę pozyskiwać z własnej uprawy. Nie można też zjadać owoców kaliny na surowo, ponieważ zawierają toksyczne saponiny szczególnie niebezpieczne dla dzieci, ponieważ w ich przypadku już niewielkie ilości mogą wywołać objawy zatrucia.
Ze względu na swoje właściwości nalewka z kaliny polecana jest głównie kobietom, ponieważ działa rozkurczowo na mięśnie macicy, dzięki czemu łagodzi zespół napięcia przedmiesiączkowego (PMS) oraz objawy bolesnego okresu. Wspomaga również pracę układu pokarmowego i układu krążenia oraz wzmacnia odporność.
Przepis na nalewkę z kaliny jest dość prosty, wystarczą tylko cztery składniki:
- 1 kg owoców kaliny,
- 0,5 l spirytusu rektyfikowanego o 95 proc. zaw. alk.,
- 0,5 l czystej wódki o 40 proc. zaw. alk.,
- 0,5 kg cukru lub 0,5 L płynnego miodu.
Jak przygotować nalewkę?
- Dojrzałe owoce przebrać, umyć, odsączyć i przełożyć do szklanego słoja. Jeśli były wcześniej mrożone to należy je rozmrozić i odsączyć z nadmiaru wody przed przystąpieniem do przygotowania nalewki.
- Następnie zalać spirytusem i wódką, zamknąć słój i odstawić na 4–6 tygodni. Co kilka dni wstrząsać słojem.
- Po tym czasie odcedzić płyn, a owoce zasypać cukrem lub zalać miodem i pozostawić w ciepłym miejscu na 2-3 tygodnie, co jakiś czas wstrząsając słojem.
- Następnie odcedzić syrop i połączyć z wyciągiem alkoholowym. Przefiltrować, aby nalewka była klarowna.
- Rozlać do szklanych butelek, szczelnie zakręcić i pozostawić do leżakowania na ok. 6 miesięcy.
Czym jest kalina i jakie właściwości ma nalewka z kaliny?
Kalina (Viburnum) to rodzaj roślin z rodziny piżmaczkowatych (Adoxaceae), w którego obrębie wyróżnia się aż 175 gatunków. Wśród nich w Polsce najpopularniejsze są dwa dziko rosnące krzewy, czyli kalina koralowa (Viburnum opulus) i kalina hordowina (Viburnum lantana).
Owoce kaliny koralowej zawierają saponiny, garbniki, pektyny, kwasy organiczne (w tym kwas octowy, kwas waleranowy), cukry, karotenoidy, witaminę C, PP, E i kwas foliowy (witamina B9) oraz składniki mineralne: wapń, potas, sód, magnez, fosfor, żelazo.
Owoce kaliny mają gorzko-kwaśny smak i nie należy ich spożywać na surowo, ponieważ zawierają trujące saponiny, które mogą wywołać zatrucie pokarmowe i objawy takie jak mdłości, wymioty, biegunka. Jest to szczególnie niebezpieczne, gdy owoce zje dziecko, ponieważ już niewielkie ilości mogą wywołać objawy zatrucia. Saponiny są neutralizowane pod wpływem wysokich lub niskich temperatur, dlatego owoce należy najpierw ugotować lub przemrozić. Po obróbce termicznej w postaci przetworów takich jak nalewka, sok czy konfitura nadają się do bezpiecznego spożycia i nie tracą swoich cennych dla zdrowia właściwości.
Można powiedzieć, że właściwości kaliny określa kolor jej owoców. Krwistoczerwone koraliki działają bowiem przede wszystkim korzystnie na układ krwionośny, a także na różne dolegliwości kobiece związane z cyklem menstruacyjnym i krwawieniem miesiączkowym. Nalewka z kaliny działa więc rozkurczowo i uspokajająco na mięśnie macicy i przewodu pokarmowego, dzięki czemu łagodzi bolesne miesiączkowanie, a także usprawnia trawienie. Uszczelnia i wzmacnia również naczynia krwionośne, łagodzi objawy żylaków i hemoroidów.
Poza tym kalina wykazuje właściwości:
- przeciwbakteryjne,
- ściągające,
- żółciopędne,
- moczopędne,
- przeciwkrwotoczne,
- odtruwające,
- przeciwobrzękowe,
- uspokajające,
- wzmacniające odporność i łagodzące objawy infekcji takie jak gorączka, kaszel i katar,
- obniżające ciśnienie krwi,
- zmniejszające poziom cholesterolu.
Odwar z owoców kaliny (bez alkoholu) po przegotowaniu można stosować w czasie infekcji, przeziębienia i osłabienia także u dzieci. Może być również stosowany przez kobiety w pierwszych tygodniach ciąży, ponieważ zmniejsza ryzyko poronienia.
Przeciwwskazania do stosowania nalewki z kaliny
Nalewka z kaliny ze względu na zawartość alkoholu nie może być stosowana przez kobiety w ciąży oraz karmiące piersią, a także dzieci i młodzież do 18. roku życia. Oprócz tego kalinówki nie powinny również spożywać osoby:
- z alergią na alkohol lub jego nietolerancją,
- stosujące leki, których składniki aktywne wchodzą w reakcję z alkoholem,
- mające stany zapalne żołądka i jelit.