Pospolity, uroczy kwiatek o wielkiej mocy. Musisz mieć go w swoim ogródku! Marzanka pomoże na nadciśnienie, migrenę i żylaki

Przytulia (marzanka) wonna to roślina z rodziny marzanowatych, którą dziko rosnącą spotkamy głównie w zacienionych lasach liściastych. Charakteryzuje się wysoką do 60 cm, lśniącą łodygą, zakończoną drobnymi białymi, miododajnymi kwiatami. Kwitnie od maja do czerwca. Jej zapach – wynikający z obecności kumaryny – porównywany jest do siana.

Można uprawiać ją także w ogrodzie lub na balkonie, na stanowisku cienistym lub w półcieniu. Preferuje glebę wilgotną i żyzną. Na rynku dostępne są zarówno jej nasiona, jak i sadzonki. Polecana jest jako roślina okrywowa.

Surowcem zielarskim jest ziele marzanki, które zbiera się na początku i podczas jej kwitnienia (maj – czerwiec). Do celów gastronomicznych marzankę należy zbierać przed pojawieniem się kwiatów (kwiecień – maj).

Główne związki aktywne zawarte w przytulinie to m.in.:

• kumaryna,
• garbniki,
• glikozydy,
• kwas cytrynowy,
• kwas nikotynowy,
• krzemionka,
• witamina C,
• gorczyce,
• flawonoidy.

Wodne wyciągi z marzanki wonnej wykazują działanie moczopędne, rozkurczowe, uspokajające, żółciopędne, pomagają też regulować wypróżnienia.

Jak podaje dr Henryk Różański, w medycynie ludowej ziele przytulii wonnej było wykorzystywane do leczenia chorób wenerycznych, kamicy moczowej, puchliny wodnej, melancholii, histerii, reumatyzmu i schorzeń wątroby oraz żylaków.

Obecnie, w ziołolecznictwie marzanka wonna nadal wykorzystywana jest w zaburzeniach krążenia, w leczeniu żylaków odbytu i nóg oraz zastojów żylnych. Fitoterapeuta poleca ją także przy dolegliwościach takich jak:

• nadciśnienie,
• nadpobudliwość,
• migreny,
• kamica żółciowa i moczowa,
• nieżyt dróg oddechowych.

Napar lub odwar z ziela przytulii wonnej polecany jest wewnętrznie w zaburzeniach krążenia, wspomagająco przy leczeniu żylaków nóg i odbytu oraz przy migrenowych bólach głowy, nadciśnieniu, kamicy żółciowej i moczowe oraz chorobach reumatycznych i alergii.

Przygotowanie:
Aby przygotować napar z przytulii wonnej wystarczy 1 łyżkę ziela zalać szklanką wrzątku i pić po 50 ml 4 razy dziennie przez okres 4-8 tygodni. Spożywanie większych ilości niż 200 ml może spowodować bóle głowy.

Napar z marzanki można stosować także zewnętrznie w celu odkażenia rany, zmniejszenia stanu zapalnego i łojotoku. Może być używany do przemywania twarzy przez osoby z trądzikiem różowatym.

Nalewka z przytulii wonnej odznacza się specyficznym, kumarynowym zapachem i smakiem. Może być wykorzystywana do aromatyzowania innych trunków.

Jak podaje dr Różański, gęsta nalewka na glicerynie czystej i alkoholu 40 proc. (1:1) może być stosowana miejscowo w leczeniu stanów zapalnych i owrzodzeń narządów płciowych, odbytu i jamy ustnej (do pędzlowania). Może służyć także do leczenia krwiaków i obrzęków przy kontuzjach sportowych i innych urazach. Ma podobne działanie jak nostrzyk i arnika (zmniejsza ból i wysięk, przyśpiesza resorpcje krwiaków, poprawia krążenie miejscowe).

Marzankę można wykorzystać także w kuchni, do aromatyzowania napojów i przetworów – świeże ziele przypomina aromatem koszoną trawę.

Od stuleci znany jest przepis na „napój majowy”, czyli tzw. kruszon, popularny w Niemczech, ale pity także w Polsce. Jest to trunek alkoholowy na bazie białego wina, wody, cukru i właśnie marzanki.

Na 1 litr płynu należy dawać nie więcej niż 3 gramy ziela. Bezpiecznie jest dodać gałązki przytulii do potrawy, a następnie je wyjąć. Ziele użyte do aromatyzowania trunku, powinno być zebrane zanim roślina zacznie kwitnąć.

Przed włączeniem do swojej diety jakichkolwiek naparów roślinnych, należy skonsultować się z lekarzem, który potwierdzi bezpieczeństwo takiej kuracji i sprawdzi, czy zioła nie wchodzą w interakcję z przyjmowanymi lekami. Marzanka nie powinna być spożywana przez kobiety w ciąży i karmiące piersią. Spożywana w nadmiarze spowodować nudności i bóle głowy.

Źródła:

• Zioła w kuchni i w aptece, apteka benedyktynów z Andechs, Wydawnictwo M, Kraków 2004 r.
• Galium odoratum (L.) Scopoli – przytulia wonna jako źródło krzemu przyswajalnego i irydoidów Medycyna dawna i współczesna