Kąpiel solankowa – działanie, wskazania i przeciwwskazania. Jak przygotować kąpiel solankową w domu? Gdzie w Polsce są baseny solankowe?

Kąpiele solankowe odbywają się w wodach (solankach) chlorkowo-sodowych, które zawierają nie mniej niż 1 g składników stałych w 1 dm³.

Solanka zawiera jony chlorkowo-sodowe oraz dodatkowe składniki – każdy rodzaj wód mineralnych różni się właśnie pod względem tych dodatkowych jonów. Mogą to być jony bromu, potasu, magnezu, jodu, miedzi oraz wapnia.

W zależności od składu solanka ma różne działanie i zalecana jest do leczenia określonego typu dolegliwości. Kąpiele solankowe mogą być stosowane jako kąpiele całkowite, kąpiele 3/4, półkąpiele i kąpiele nasiadowe. Dobór odpowiedniej formy kąpieli solankowej zależy od stanu zdrowia pacjenta, jego wieku oraz choroby i jej stadium.

Kąpiele solankowe całkowite powinny mieć temperaturę początkową 35-36°C, następnie powinna ona wzrastać do 38°C. Półkąpiele mają wyższą temperaturę – 39-40°C. Pierwsza kąpiel solankowa w 2-procentowym roztworze solanki nie powinna być dłuższa niż 10 minut, czas następnych kąpieli wydłuża się o 2 minuty. Maksymalny czas kąpieli solankowej to 24 minuty. Nie powinno się ich powtarzać częściej niż 3 razy w tygodniu, w przypadku dzieci i młodzieży wskazane są dwie kąpiele solankowe w tygodniu.

W sanatoriach i uzdrowiskach stosuje się zazwyczaj serię 8-10 zabiegów w basenach solankowych, w przypadku młodszych pacjentów seria może obejmować do 15 zabiegów. Po kąpieli w solance nie należy spłukiwać ciała ani wycierać się ręcznikiem. Wskazany jest odpoczynek przez 30-60 minut w pozycji leżącej, tak by skóra wyschła, a organizm wchłonął wszystkie dobroczynne składniki.

Składniki zawarte w solance przenikają podczas kąpieli przez skórę i oddziałują na cały organizm. Wnikając przez receptory skóry, jony z solanki oddziałują na autonomiczny układ nerwowy oraz na hormony tkankowe. W zależności od składu solanki, kąpiel solankowa:

• powoduje zmniejszenie dolegliwości bólowych (dzięki zmniejszeniu pobudliwości nerwów czuciowych i ruchowych),
• łagodzi stany zapalne stawów,
• poprawia ukrwienie skóry,
• reguluje ciśnienie krwi,
• wpływa korzystnie na pracę serca i układu nerwowego,
• stymuluje procesy metaboliczne, dzięki czemu wspomaga odchudzanie,
• ma właściwości oczyszczające i odtruwające organizm,
• wzmacnia układ odpornościowy.

Jony magnezu zawarte w niektórych solankach sprawiają, że kąpiel w nich ma działanie odprężające i relaksujące, przez co zmniejsza skutki stresu.

Kąpiele solankowe są wskazane przy dolegliwościach ze strony układu krążenia i układu nerwowego, przy nerwobólach, bólach reumatycznych i podwyższonym ciśnieniu krwi. Nie każdy jednak może i powinien je stosować – warto przed kąpielą zapoznać się dokładnie z działaniem danej solanki.

Kąpiele solankowe zaleca się przy przewlekłych chorobach dróg oddechowych i zatok, w leczeniu pomocniczym przewlekłych i zwyrodnieniowych chorób reumatycznych, przy reumatoidalnym zapaleniu stawów, w stanach obniżonej odporności, w okresie rekonwalescencji, w leczeniu otyłości, przy niektórych schorzeniach ginekologicznych (bezpłodność, nerwice wegetatywne, uciążliwe objawy klimakterium) oraz we wspomagającym leczeniu niektórych chorób skóry, np. łuszczycy.

Dla dzieci kąpiele solankowe wskazane są przy alergiach, astmie, zaburzeniach neurologicznych oraz we wspomagającej terapii otyłości.

Kąpiele solankowe są przeciwwskazane przy niewydolności krążenia, chorobie wieńcowej, po zawale serca i przy wadach zastawek, w stanach zaostrzenia objawów chorób przewlekłych i gdy stan pacjenta jest ogólnie zły. Przeciwwskazaniem są też choroby psychiczne, nadczynność tarczycy, gruźlica, choroby nowotworowe oraz zaburzenia rozwojowe narządów płciowych. Kąpiele solankowe nie są też wskazane dla kobiet w ciąży i dla osób z niskim ciśnieniem krwi.

Kąpiele solankowe w wodach z zawartością soli bromu i jodu jest przeciwwskazana dla osób uczulonych na te związki chemiczne. W przypadku otarć i innych uszkodzeń lub podrażnień skóry należy je przed kąpielą w solance zabezpieczyć – najlepiej jest posmarować je neutralną maścią ochronną.

Kąpiele solankowe i baseny solankowe znajdują się w wielu miejscowościach uzdrowiskowych w Polsce. Na kąpiel solankową można udać się m.in. do:

• Rabki-Zdrój,
• Iwonicza-Zdroju
• Goczałkowic-Zdroju.

Basen solankowy jest w Sopocie i w Ciechocinku, a także w Kołobrzegu i Ustroniu. Można też skorzystać z kąpieli solankowych w wielu innych miejscach, w tym na warszawskich Kabatach, a także przygotować ją samodzielnie.

Kąpiel solankowa w domu jest bardzo prostym i przyjemnym zabiegiem. Do wanny wystarczy wsypać odpowiednią ilość wybranej soli leczniczej i zanurzyć się na około 20 minut w ciepłej wodzie.

Morsowanie – zalety lodowatych kąpieli