Cudowny olejek należy do najtańszych. To naturalny eliksir na brwi, rzęsy i paznokcie, ale też przeciwbólowy środek do masażu

Olej rycynowy to tłuszcz pozyskiwany z nasion rącznika pospolitego (Ricinus communis), nazywanego też rycynusem, i jest tym samym, co olejek rycynowy. Może się jednak zdarzyć, że producent nazwie tak mieszankę różnych tłuszczów z dodatkiem oleju rycynowego. Warto więc sprawdzać skład produktów.

Rącznik pospolity to popularna jednoroczna roślina z rodziny wilczomleczowatych. Najlepiej rośnie w rejonach tropikalnych i podzwrotnikowych, choć występuje (i jest uprawiana) również w wielu krajach o chłodniejszym klimacie.

Czytaj też: Tak działa olejek z czarnuszki do picia i na skórę

Nasiona rącznika zawierają 35-58 proc. tłuszczu, a ok. 80 proc. stanowią glicerydy kwasu rycynolowego. Występują w nich również substancje trujące, takie jak rycyna. Jej dawka śmiertelna dla dorosłego człowieka wynosi 0,2 g – tyle zawarte jest w zaledwie 3 nasionach. Drugą toksyczną substancją zawartą w rączniku pospolitym jest alkaloid o nazwie rycynina.

Podczas przetwarzania oleju rycynowego stosuje się proces wygotowywania, który pozwala pozbyć się szkodliwych związków. Według raportu „International Journal of Toxicology” olej rycynowy nie zawiera substancji trujących.

Bezpiecznym i skutecznym sposobem zastosowania olejku rycynowego jest pielęgnacja urody. Do popularnych zastosowań należy nakładanie go na włosy, paznokcie, rzęsy, brwi oraz twarz. Wykazuje skuteczne działanie przeciwzapalne, przeciwbakteryjne oraz wspomagające nawilżenie skóry. Z tego powodu stanowi ważny dodatek wielu kosmetyków gotowych (głównie mydeł i olejków do masażu), a także tych przygotowywanych w domu.

Dowiedz się więcej o użyciu olejku rycynowego z naszej galerii.

W składzie olejku rycynowego znajdują się substancje cenne dla włosów, m.in. wielonienasycone kwasy tłuszczowe i witamina E. Badania wykazują, że u osób stosujących olejek rycynowy na włosy efekty obejmują wzmocnienie, zagęszczenie i nawilżenie, a także pobudzenie krążenia w skórze głowy.

Jak używać olejku rycynowego na włosy? Wieczorem, przed planowanym porannym myciem, wystarczy rozprowadzić olej na całej długości włosów (omijając skórę głowy), zabezpieczyć czepkiem, pozostawić na noc, a rano zmyć szamponem. Olej można stosować także na skórę głowy, np. zmieszany z olejem kokosowym lub migdałowym. Można nałożyć go na godzinę przed planowanym myciem. Dzięki temu pomoże pobudzić krążenie krwi w skórze głowy, wpływając korzystnie na tempo wzrostu włosów i ich gęstość. Warto jednak pamiętać, że olej rycynowy może przyciemnić jasne włosy.

W tym zastosowaniu działa podobnie, jak używany na włosy. Olejek rycynowy na brwi i rzęsy należy nakładać ostrożnie – tak, by nie dostał się do oka. Aby je wzmocnić i zmniejszyć tendencję do ich wypadania, odrobinę oleju rycynowego warto stosować codziennie przed snem przez co najmniej kilka tygodni.

Kwas rycynolowy zawarty w oleju rycynowym działa antybakteryjnie i przeciwwirusowo. Dlatego stosowanie go na twarz wspomaga leczenie zmian trądzikowych, a także łagodzi stany zapalne. Wymieszany z olejem lnianym i winogronowym świetnie sprawdza się w metodzie mycia twarzy olejami. Doskonale usuwa zanieczyszczenia, w tym silikony i nagromadzone sebum.

Olej rycynowy do twarzy można stosować także jako specyfik rozjaśniający przebarwienia. Zasada jest prosta – oczyszczoną skórę należy posmarować cienką warstwą w miejscu, w którym jest ciemniejsza. Za ten efekt odpowiadają między innymi potwierdzone naukowo właściwości przeciwutleniające.

Należy przy tym pamiętać, że olej rycynowy ma działanie komedogenne – stosowany w nadmiarze zatyka pory skóry i sprzyja powstawaniu wyprysków. Dlatego najlepiej nakładać go na twarz cienką warstwą i raz na jakiś czas robić przerwy w jego stosowaniu.

Natomiast olej rycynowy stosowany na paznokcie wspomaga mikrokrążenie krwi w macierzy paznokcia, wpływając na poprawę jej dotlenienia i odżywienia. Najpopularniejszym sposobem wzmacniania paznokci za pomocą olejku rycynowego jest bezpośrednie wcieranie w paznokieć i otaczającą go skórę. Polecane jest też moczenie całych dłoni w olejku rycynowym podgrzanym w kąpieli wodnej, ponieważ wywiera korzystny wpływ nie tylko na kondycję paznokci, ale też zniszczonej skóry.

Olej rycynowy ma cenne właściwości łagodzące stan zapalny i ból. Stymuluje również układ limfatyczny, dzięki czemu wspomaga usuwanie toksyn. Dlatego stosuje się okłady z oleju rycynowego, między innymi w dolegliwościach takich jak:

• bóle w okolicy krzyżowej kręgosłupa,
• bóle mięśniowe,
• bóle głowy,
• bóle brzucha.

Okład z olejku rycynowego wykonuje się z użyciem dużego kawałka flaneli, nasączonego ciepłym olejem. Należy przyłożyć go w bolącym miejscu (najczęściej to brzuch czy plecy), okryć folią i z wierzchu położyć termofor. Tak przygotowany okład można stosować kilkukrotnie, za każdym razem nasączając flanelę dodatkową porcją oleju. Można także wykonać masaż olejem rycynowym na zimno. Jego skuteczność w zmniejszaniu bólu potwierdziły badania naukowe.

Zobacz także: Właściwości olejku arganowego i jego zastosowanie w kosmetyce.

Olej rycynowy najbardziej znany jest jako doraźny środek na zaparcia i w przypadku osób dorosłych jego dawka wynosi 1-2 łyżki stołowe. Olej pobudza do pracy trzustkę, a jej enzymy powodują jego zmydlenia. Produkty tej reakcji działają drażniąco na błonę śluzową jelit, co powoduje przyspieszenie ruchów robaczkowych i wywiera efekt przeczyszczający. Substancją odpowiedzialną za to działanie jest kwas rycynolowy.

Olej rycynowy jest obecnie środkiem niezalecanym przy zaparciach, ponieważ jego przyjmowanie doustne prowadzi do uszkodzenia błony śluzowej jelit i pogłębienia problemu zaparć. Zaleca się jego stosowanie sporadyczne i doraźne, a jak określiła komisja ekspertów ds. Dodatków do Żywności WHO, maksymalna dzienna dawka olejku rycynowego nie może przekroczyć poziomu 0,7 mg/kg masy ciała.

Istnieją też inne ścisłe przeciwwskazania do przyjmowania oleju rycynowego:

• ciąża,
• karmienie piersią,
• miesiączka,
• wiek do 7 lat (w przypadku starszych dzieci zastosowanie jest dopuszczalne wyłącznie po konsultacji z lekarzem i w odpowiednio małych dawkach),
• alergia na rącznik,
• zespół jelita drażliwego,
• wrzody,
• zapalenie okrężnicy,
• podejrzenie zapalenia wyrostka robaczkowego,
• bóle brzucha nieznanego pochodzenia,
• nagła zmiana regularności perystaltyki jelit, która trwa powyżej 2 tygodni,
• krwawienie z odbytu,
• hemoroidy,
• niedrożność jelit,
• zapalenie uchyłków jelit.

Działanie olejku rycynowego doustnie w większości przypadków wiąże się z bólem brzucha i gwałtownymi biegunkami. Olej rycynowy na przeczyszczenie działa więc skutecznie, ale ceną jest krótkotrwałość efektów i kiepskie samopoczucie. Podanie zbyt dużej dawki oleju rycynowego może skutkować także nudnościami, wymiotami, silną biegunką, odwodnieniem. Jeśli wystąpią takie objawy, trzeba szybko skonsultować się z lekarzem.

Należy też pamiętać, że regularne stosowanie oleju rycynowego doustnie osłabia naturalną perystaltykę jelit. Efektem jest spowolnienie ich pracy i jeszcze poważniejsze problemy z zaparciami. Dlatego w takich przypadkach nie poleca się środków przeczyszczających, tylko wzbogacenie diety w błonnik, np. zastosowanie diety bogatoresztkowej.