Co to jest kwas liponowy i jaką rolę pełni w organizmie?
Kwas alfa-liponowy, a w skrócie ALA, który jednak może być mylący (tak samo oznacza się kwas alfa-linolenowy, roślinny omega-3), to antyoksydant występujący w organizmach zwierząt. Inną jego nazwą jest kwas tioktynowy.
Związek ten zawiera atomy siarki i odgrywa kluczową rolę w przemianach tlenowych w ustroju. Jest kofaktorem, czyli czynnikiem wspomagających uaktywnianie kilku rodzajów przemian enzymatycznych w komórkach, w których powstaje energia ze spożytych składników odżywczych.
Naukowcy od lat badali już potencjalne właściwości zdrowotne kwasu liponowego, a jednym z bardziej interesujących aspektów jego działania był wpływ na zdrowe starzenie się organizmu i prewencja chorób układu krążenia. Zarówno w pracach z udziałem zwierząt, jak i próbach klinicznych na małych grupach ludzi, już wcześniej udało się wykazać, że związek ten redukuje stres oksydacyjny spowodowany przez nadmiar wolnych rodników, wspomaga przemiany tłuszczów, a także bierze udział w regulacji rytmu okołodobowego.
Kwas liponowy jest też stosowany jako lek łagodzący skutki zaburzeń spowodowanych neuropatią cukrzycową czy będącą skutkiem boreliozy. Łagodzi zaburzenia czucia i zmniejsza mrowienie w kończynach (parestezje), zmniejszając też ból i sztywność mięśni.
Jak działa kwas tioktynowy przyjmowany w roli suplementu diety?
Gdy kwas liponowy (tioktynowy) jest przyjmowany dodatkowo, zapewnia nowe efekty, które mogą być niezwiązane z jego normalną rolą w mitochondriach, czyli centrach energetycznych komórek. Takie korzystne efekty wykazało badanie przeprowadzone przez amerykańskich ekspertów z dwóch uniwersytetów w Oregonie, którego wyniki ukazały się na łamach pisma „Journal of Nutrition”.
Gdy otyli, choć zdrowi uczestnicy otrzymywali codziennie dawkę 600 mg kwasu alfa-liponowego, po upływie 6 miesięcy stracili ok. 5 procent masy ciała i ok. 9 proc. tkanki tłuszczowej.
Co więcej, u badanych osób wzrosta też produkcja antyoksydacyjnych enzymów i zmniejszył się stan zapalny. Suplementacja nie wpłynęła jednak na poziom trójglicerydów i cholesterolu we krwi u wszystkich uczestników badaniach. U tych, gdzie zaobserwowano takie działanie, mogło być ono skutkiem samej utraty wagi.
Dlaczego źródłem tej substancji mogą być przede wszystkim suplementy diety? Chociaż kwas liponowy występuje w wielu produktach, m.in. wątróbce, sercu, nerkach, a także szpinak, brokułach czy ekstrakcie drożdżowym, są to ilości nieznaczne, a przy tym obecne w postaci związanej i słabo przyswajalnej w organizmie.
Suplementów z ALA nie należy zażywać wraz z jedzeniem, ponieważ powoduje to zmniejszenie jego wchłaniania. Najlepszy moment to 30-60 min przed posiłkiem lub co najmniej 2 godziny po nim. Istotna jest także forma, w jakiej występuje związek – koniecznie musi to być postać oznaczana jako RLA, czyli prawoskrętna, która w naturalny sposób występuje w organizmie.
Źródło: Study: Lipoic acid supplements promote weight loss in certain obese adults, News Medical
ZOBACZ: Najczęstsze błędy popełniane przy odchudzaniu. Ekspert: Marta Jachym, dietetyk