Spis treści
Czy można pić z butelki?
Picie wody wprost z butelki jest niezalecane ze względów bezpieczeństwa, choć w pewnych sytuacjach i przestrzegając określonych zaleceń można obejść się bez szklanki czy innego naczynia.
Gdy przykładasz usta do gwintu butelki, pozostaje na nim ślina, która z każdym łykiem trafia też do napoju. W wydzielinie tej są nie tylko bakterie, grzyby i wirusy, ale także związki białkowe i często resztki jedzenia. To świetna pożywka dla drobnoustrojów, które namnażają się zwłaszcza w temperaturze pokojowej. Gdy dodatkowo taką butelkę trzymasz latem na zewnątrz (a zwłaszcza w słońcu) czy wozisz w nagrzanym samochodzie, wzrost mikrobów jest jeszcze szybszy.
Okazuje się jednak, że istnieje też więcej wad picia wody – oraz innych napojów, które w przeciwieństwie do wody zawierają szybko psujące się składniki, np. łatwo fermentowane cukry.
Dlaczego nie powinno się pić wody z butelki?
Ponieważ picie wody wprost z butelki zanieczyszcza ją drobnoustrojami, skutkiem mogą dolegliwości żołądkowo-jelitowe albo klasyczne zatrucie pokarmowe. Okazuje się jednak, że może też sprzyjać innym infekcjom. Najbardziej dotyczy to opryszczki na ustach, która poprzez ustnik butelki może się roznieść na inne miejsca.
Wróćmy jednak do bakterii po piciu wprost z butelek. Gdy zbadano ich zawartość po 24 godzinach, które spędziła w warunkach 37 stopni Celsjusza, wykazano tylko niewielki spadek liczby bakterii na ustnikach.
Tymczasem liczba komórek tworzących kolonie w badanym napoju (była to akurat herbata) wzrosła ponad 200 razy.
Dominującymi bakteriami na szyjce i w napoju po upływie doby był Streptococcus, czyli rodzina paciorkowców. To nie tylko dowód na to, że bakterie trafiają z ust do butelki, ale także ostrzeżenie przed próchnicą zębów i infekcjami gardła. Nawyk picia z butelki może powodować stały dopływ tych patogenów do jamy ustnej, sprzyjając rozwojowi tych problemów, a także utrudniając ich leczenie.
W innym badaniu wykazano, że w niedokończonych od razu napojach mogą występować także groźne patogeny produkujące enterotoksyny, takie jak Staphylococcus aureus (gronkowiec złocisty) i Bacillus cereus, czyli laseczka woskowa.
O czym jednak mówi się zbyt mało, to inne minusy picia z butelek, a są to:
- połykanie powietrza wraz z wodą (i dwutlenku węgla w przypadku tej gazowanej), co powoduje bekanie, a także powstawanie wzdęć i gazów,
- powstawanie zmarszczek mimicznych wokół ust (tzw. kod kreskowy),
- zwiększona konsumpcja mikroplastików.
Ostatnia kwestia jest szczególnie niepokojąca. Jak wynika z prac, których wyniki opublikowano na początku 2024 r., woda butelkowana może zawierać 10-100 razy więcej drobin plastiku, niż szacowano pierwotnie. W badaniu 1 litr wody zawierał przeciętnie 240 tys. takich okruchów, z czego 90 procent stanowiły nanoplastiki. Cząstki tysiąc razy cieńsze niż włos mogą wnikać i wędrować po organizmie. Nanoplastiki stwierdzono we wszystkich tkankach, w tym w złogach mózgowych u pacjentów z alzheimerem czy w płytce miażdżycowej.
Czytaj też: Jak usunąć mikroplastik z wody?
Gdy odkręcamy nakrętkę, tworzywa trą o siebie, kruszą się i złuszczają. Potem lądują prosto w ustach, podczas gdy byłoby ich o wiele mniej w przypadku picia ze szklanki.
Naczyń do picia warto używać także w przypadku bidonów i butelek na wodę wielokrotnego użytku. To rozwiązanie stwarza większe zagrożenie zatruciem niż jednorazowe butelki, dlatego trzeba szczególnie dbać o och czystość.
Jak długo można pić wodę z butelki?
Wodę z butelki należy wypić w ciągu 1-2 dni od otwarcia, przy czym są to zalecenia w przypadku używania szklanki. Jeśli pijemy prosto z niej, czas należy skończyć ją do wieczora. Czas ten może jednak skrócić się drastycznie nawet do kilku godzin. Wszystko zależy od warunków i sposobu picia.
Sytuacje, których szczególnie trzeba unikać picia wody wprost z butelki:
- od razu po jedzeniu – do wody trafiają resztki posiłku,
- tuż po przebudzeniu – po nocy w jamie ustnej jest najwięcej bakterii, dlatego trzeba umyć je przed śniadaniem czy wypiciem czegokolwiek nawet nie z butelki,
- następnego dnia – woda pozostawiona na całą noc jest szczególnie niebezpieczna,
- tego samego dnia w przypadku wysokiej temperatury – latem warto pić wodę szybciej lub wybierać butelki o mniejszej objętości,
- gdy woda była pozostawiona w słońcu – działanie ciepła i promieniowania ultrafioletowego wielokrotnie przyspiesza rozwój drobnoustrojów w wodzie.
A co, gdy jesteśmy np. na wyjeździe? Rozpieczętowaną butelkę można schować do hotelowej lodówki, dzięki czemu następnego ranka będzie bardziej zdatna do picia niż trzymana na wierzchu. Po jedzeniu warto chwilę odczekać, a w słoneczną pogodę chować butelki w cieniu.
Jeśli chcesz naszykować bardziej trwałą wodę na piknik czy wycieczkę, dodaj do niej naturalny konserwant w postaci ekstraktu z pestek grejpfruta. Wystarczy kilka kropli, by zahamować wzrost bakterii i uniknąć zbyt gorzkiego smaku. A jeśli jest zbyt wyczuwalny, można dodać nieco soku z cytryny.
- Profiling of Microbiota at the Mouth of Bottles and in Remaining Tea after Drinking Directly from Plastic Bottles of Tea Dentistry Journal (Basel)
- Microbial contamination associated with consumption and the growth in plastic bottled beverage The Journal of Environmental Science and Health, Part A, Toxic/Hazardous Substances and Environmental Engineering
- Bottled water packed with nanoplastics, study finds CNN
