Pijesz wodę z plastikowych butelek? Lepiej z niej zrezygnuj. Możesz mieć zaburzenia hormonalne, problemy z płodnością i częściej chorować

Badania naukowe udowodniły, że związki chemiczne zawarte w plastikowych opakowaniach, w tym również w butelkach na wodę, wydzielają mikrocząsteczki plastiku do żywności, a spożywane razem z nią zaburzają działanie układu hormonalnego, co zakłóca płodność, a także funkcjonowanie układu odpornościowego.

Sprawdź: Narażenie na substancje chemiczne a przedwczesne dojrzewanie u dziewcząt

Niemieccy badacze Martin Wagner i Jörg Oehlmann z Uniwersytetu Goethego we Frankfurcie oraz Michael Schlüsener i Thomas Ternes z Niemieckiego Federalnego Instytutu Hydrologii przetestowali 18 próbek komercyjnej wody butelkowanej PET oraz ponad 14 tys. znajdujących się w nich związków chemicznych pod kątem ich działania antyestrogennego i antyandrogennego.

Naukowcy wykryli znaczącą antyestrogenność, czyli zaburzenie działania żeńskich hormonów płciowych w 13 z 18 produktów. Natomiast 16 próbek było antyandrogennych, blokujących męskie hormony. Powodowały one zahamowanie receptora androgenowego do 90 proc.

Czytaj także: Co zamiast foliowej torebki? Sprawdź, w co pakować żywność, żeby nie szkodzić zdrowiu i być bardziej eko

Badanie wykazało, że winne temu są syntetyczne substancje chemiczne zaburzające gospodarkę hormonalną, tzw. EDC, które przedostały się do wody najprawdopodobniej z plastikowych butelek.

Na podstawie wyników badań naukowcy zidentyfikowali jeden z tych związków o nazwie fumaran di(2-etyloheksylu) (DEHF), który w największej mierze odpowiadał za te zaburzenia. Jednak wyniki badań wykazały, że DEHF ma jedynie działanie antyestrogenne, co sugeruje, że w wodzie znajduje się inna substancja chemiczna (EDC), która wykazuje działanie antyandrogenne lub należy przeprowadzić więcej badań, które ustalą, czy DEHF również ma takie właściwości.

Niniejsze badanie nie pozwala na wyciągnięcie wniosków co do tego, skąd pochodził antyestrogenny DEHF, ponieważ może on być wypłukiwany z opakowania, ale może również pochodzić z zanieczyszczenia źródła wody lub z urządzeń do przechowywania czy napełniania butelek.

Egzogenne substancje chemiczne (EDC) przenikają do organizmu człowieka nie tylko z plastikowych butelek, puszek czy styropianowych tacek, w które pakowana jest żywność. Cząsteczki mikroplastiku znajdują się także w powietrzu, ubraniach, wodzie pitnej, a także rybach żyjących w zanieczyszczonych morzach i oceanach, które następnie spożywamy.

Mikrodrobiny mają wielkość ok. 5 milimetrów i są to drobne kawałki plastiku powstające na skutek rozpadu plastikowych opakowań czy odzieży. Niepoddawane recyklingowi trafiają do środowiska naturalnego i zanieczyszczają je. W ten sposób są nie tylko spożywane z żywności, ale również wdychane. Badania kanadyjskich biologów z University of Victoria wykazały, że przeciętny człowiek spożywa od 70 do 121 tys. cząstek mikroplastiku rocznie. W badaniach wzięto pod uwagę dietę zawierającą ryby, skorupiaki, alkohol, wodę, a także obecność cząsteczek plastiku w powietrzu.

Badanie wykazało, że pijąc tylko wodę butelkowaną, rocznie spożywamy od 75 do 127 tysięcy cząsteczek. Cząsteczki mikroplastiku obecne są również w wodzie bieżącej, jednak jest ich znacznie mniej, bo od 0 do 104.

Autorzy niemieckiego badania podkreślają, że nadal nikt nie wie, jaka ilość DEHF stanowi realne zagrożenie dla zdrowia. Potrzebne są zatem dalsze badania, aby ustalić, czy związek ten powinien być zabroniony w tworzywach sztucznych używanych do przetwarzania lub pakowania produktów spożywczych podobnie jak bisfenol-A. Substancja ta bardziej znana jako BPA również wykazuje szkodliwe działanie estrogenne zaburzające gospodarkę hormonalną. W badaniach wykazano także, że ma on zdolność do zwiększania liczby komórek tłuszczowych w ciele, co powoduje przyrost masy ciała i otyłość. Podobne badania należy przeprowadzić nad DEHF, aby ustalić szkodliwość tej substancji, jej dopuszczalną ilość lub wprowadzić zakaz jej stosowania.

Źródła:

• Identification of putative steroid receptor antagonists in bottled water: combining bioassays and high-resolution mass spectrometry Plos One
• Human Consumption of Microplastics American Chemical Society