Naukowcy wyodrębnili cztery wzorce snu. Tak sen wpływa na nasze zdrowie i wydajność. Zmień nawyki i zapomnij o bezsenności

Zespół naukowców kierowany przez dr Soomi Lee, profesor nadzwyczajną na Wydziale Rozwoju Człowieka i Studiów Rodzinnych Uniwersytetu Penn State, przeprowadził badanie mające na celu wyodrębnienie wzorców snu i zrozumienie ich związku ze stanem zdrowia. Badanie zostało opublikowane w magazynie „Psychosomatic Medicine”.

Naukowcy korzystali z danych zebranych w ramach badania „National Survey of Midlife Development in the United States”, które przeprowadzono dwukrotnie w odstępie dekady. W jego ramach przebadano około 12 tysięcy dorosłych Amerykanów w wieku 25-86 lat. Na podstawie analizy odpowiedzi na pytania dotyczące snu, udzielonych przez około 3700 osób, naukowcy wyodrębnili cztery wzorce ludzkiego snu.

Pierwsza grupa to osoby dobrze śpiące, które mają optymalne nawyki snu. Druga grupa to osoby najlepiej śpiące w weekendy, które wskazywały na nieregularny sen, trwający krótko w dni robocze, ale dłużej w weekendy i dni wolne od pracy.

Trzecią grupą są osoby cierpiące na bezsenność – objawy tego zaburzenia to krótki czas trwania snu, utrudnione zasypianie, wczesne wybudzanie się i duże zmęczenie w okresach czuwania. Czwartą grupą są osoby, które zwykle dobrze śpią, ale również często zapadają w drzemkę w ciągu dnia.

Badanie wykazało, że ponad połowa uczestników cierpiała na bezsenność lub drzemała za dnia – a oba te wzorce snu nie są optymalne. Dodatkowo u osób, które w latach 90. uskarżały się na bezsenność, po dekadzie znacznie częściej diagnozowano przewlekłe choroby m.in. cukrzycę, depresję i schorzenia układu krążenia.

Z badania wynika również, że niewiele osób zmieniło swoje wzorce snu w ciągu 10 lat. Dotyczy to zwłaszcza osób cierpiących na bezsenność i drzemiących w ciągu dnia.

– Wyniki te mogą sugerować, że bardzo trudno jest zmienić nasze nawyki dotyczące snu, ponieważ sen to składowa naszego ogólnego stylu życia. Może to również wskazywać, że ludzie wciąż nie zdają sobie sprawy, jak duże znaczenie ma sen dla naszego codziennego funkcjonowania i zdrowia – powiedziała dr Soomi Lee.

Dr Lee podkreśla konieczność opracowania programów profilaktyki zdrowotnej uwzględniających jakość snu oraz prowadzenia kampanii edukacyjnych w tej kwestii.

– Trzeba uczyć ludzi, że zmiana niektórych nawyków może znacznie poprawić higienę snu. Ważne na przykład, żeby nie używać w łóżku telefonów komórkowych, regularnie ćwiczyć i unikać kofeiny późnym popołudniem – przekonuje badaczka.

Początkowo naukowcy sądzili, że wzorce snu nie są związane z wiekiem, jednak w trakcie analizy danych odkryli, że osoby starsze i emeryci mają większą skłonność do drzemek. Okazało się również, że osoby z niższym wykształceniem i zagrożone bezrobociem częściej cierpiały na bezsenność. Według dr Lee oznacza to, że czynniki ekonomiczne i demograficzne mogą mieć znaczący wpływ na jakość snu, a co za tym idzie – na ogólne zdrowie.

– Nasze codzienne zachowania, które mają wpływ na sen, można modyfikować. Efekty takich zmian są widoczne po kilku dniach, a co dopiero po miesiącach albo latach. Z kolei zdrowsze nawyki związane ze snem mogą przynieść pozytywne skutki w wielu dziedzinach życia – relacjach społecznych, wydajności pracy i zdrowiu – tłumaczy dr Soomi Lee.

Badania te zostały opublikowane tuż przed obchodzonym 15 marca Światowym Dniem Snu, świętem ustanowionym w 2008 r. przez Światowe Stowarzyszenie Medycyny Snu (WASM). Jest to idealna okazja, aby zwrócić uwagę na znaczenie snu dla naszego zdrowia i codziennego funkcjonowania.

Źródło: 10-year Stability of an Insomnia Sleeper Phenotype and Its Association with Chronic Conditions Psychosomatic Medicine