Libido: co to jest, czym jest spadek libido, zaburzenia libido, jak zwiększyć libido?

Libido nazywane jest popędem seksualnym. Po raz pierwszy terminem tym posługiwał się Zygmunt Freud, traktując libido jako energię życiową pod postacią energii seksualnej. Poprzez libido rozumie się psychiczne pobudzenie seksualne mające za zadanie zaspokoić potrzeby organizmu.

Na libido wpływa wiele czynników, jednak należy uważać na niektóre tak zwane złote środki. Wiedza na temat tego, co kieruje popędem seksualnym niejednokrotnie, pozwoli uniknąć wielu frustracji. Libido sterują przede wszystkim czynniki endogenne, a jego regulacja ma miejsce w mezolimbicznym szlaku domapinergicznym. Poziom libido w organizmie regulują:

• Dopamina.
• Serotonina.
• Acetylocholina.
• Noradrenalina.
• Testosteron.
• Estrogen.
• Progesteron.
• Oksytocyna.

Zaburzenia libido mogą dotyczyć zarówno podwyższonego, jak i obniżonego popędu seksualnego. O hiperseksualności mówi się w przypadku nimfomanii i satyryzmu. W przypadku obniżenia popędu mówi się natomiast o hipolibidemii. Zaburzenia libido są jednak trudne do zdiagnozowania, ponieważ nie da się jednoznacznie określić norm libido.

U kobiet libido powiązane jest z cyklem menstruacyjnym. Największy popęd seksualny kobiety odczuwają przed owulacją, czyli wtedy, gdy są najbardziej płodne. Libido obniża się natomiast na skutek menopauzy, ponieważ wtedy w organizmie kobiety wyraźnie spada poziom estrogenów. Poza tym nie można też zapominać czynnikach psychologicznych i społecznych. Jeśli kobieta przeżyła traumę na tle seksualnym, to może to oddziaływać na zaburzenia libido w przyszłości. Także depresja oraz stres wpływają na zanik libido.
Poza tym, na libido wpływ ma styl życia:

• Niska aktywność fizyczna.
• Spożywanie alkoholu.
• Palenie papierosów.
• Antykoncepcja hormonalna.
• Niektóre choroby jak anemia.

Na spadek libido wpływa również przyjmowanie niektórych leków. Głównie są to leki obniżające ciśnienie, leki uspokajające, antydepresanty oraz leki psychotropowe. Za obniżeniem popędu płciowego stoją też choroby ogólnoustrojowe:

• Cukrzyca.
• Anemia.
• Otyłość.
• Choroby serca i układu krążenia.
• Nadciśnienie tętnicze.
• Nadczynność tarczycy lub niedoczynność tarczycy.
• Wirusowe zapalenie wątroby.
• Popęd seksualny jest kwestią wysoce indywidualną i u każdego objawia się inaczej.

Jeżeli zauważymy brak ochoty na seks i szukamy sposobu na to jak zwiększyć libido, to ważne jest to, by znaleźć przyczynę spadku libido. Obniżony popęd bardzo często może wynikać ze zmęczenia, stresu albo nawet niewystarczającej ilości snu.

Świadomość, że prowadzimy niezdrowy styl życia jest ważna. Należy odstawić używki oraz zdrowiej się odżywiać. Warto sprawdzić, czy leki, jakie przyjmujemy nie obniżają libido. Kiedy pomimo wprowadzenia zmian w dotychczasowym stylu życia libido nie zwiększa się, to należy skonsultować się z lekarzem, ponieważ trzeba szukać przyczyny w organizmie.

Być może powodem są zaburzenia hormonalne albo anemia. Wówczas zbadać należy poziom podstawowych hormonów związanych z regulacją hormonalną: estrogenu, testosteronu, prolaktyny oraz TSH. Naturalne sposoby na walkę z libido warto wykorzystać na samym początku, zanim nie okaże się, że potrzebne jest leczenie farmakologiczne.

1. Uprawianie sportu, a więc regularna aktywność fizyczna pozwala na wydzielanie endorfin. Wtedy człowiek jest bardziej zrelaksowany. Spada również poziom stresu, co wpływa korzystnie na poziom libido. Bodźcem powodującym wzrost testosteronu jest uprawianie ćwiczeń siłowych.
2. Odpowiednia ilość snu, czyli minimum 6 do 8 godzin także reguluje funkcje seksualne.
3. Naturalne afrodyzjaki w pokarmach oraz w przyprawach również wykazują działanie wzmacniające libido. Do takich afrodyzjaków zalicza się: figi, awokado, banany.
4. Przyprawy: imbir, cynamon lub papryczki chili zwiększają przepływ krwi, co wzmaga popęd płciowy.
5. Suplementy diety zawierające w składzie ashwagandhe, johimbine albo niacynę zmniejszą poziom niepokoju i stresu, co pozytywnie wpływa na energię seksualną.
6. Zwiększony przepływ krwi, rozszerzone naczynia stymulują wzrost libido.

Libido u kobiet determinowane jest przede wszystkim gospodarką hormonalną oraz stanem psychicznym. Cykl miesięczny kobiet regulują estrogeny. W ciągu jego trwania zauważyć można dwa okresy wzrostu libido oraz wzmożonej aktywności seksualnej kobiet. Pierwszy pojawia się podczas dni płodnych, wypadających zwykle w okolicach owulacji. Drugi to kilka dni przed miesiączką, gdy podwyższa się poziom testosteronu. Popęd seksualny u kobiet może być okresowo albo stale opóźniony ze względu na występowanie różnych zaburzeń. Badania wskazują, że nawet u 9 do 43 proc. kobiet w różnym wieku pojawiają się zaburzenia libido. U kobiet spadek libido powodują:

• Obecność chorób przewlekłych, takich jak cukrzyca.
• Występowanie depresji.
• Narażenie na długotrwały stres.
• Przyjmowanie niektórych leków.
• Stosowanie używek.
• Zaburzone postawy partnerskie.
• Zaburzenia hormonalne takie jak: niedoczynność tarczycy, hiperprolaktyanemia.
• Zespół policystycznych jajników.
• Ciąża i połóg.
• Karmienie piersią.
• Okres premenopauzy i menopauza.
• Niezrównoważona dieta.

Za prawidłowe funkcje seksualne odpowiadają hormony. Aczkolwiek, u kobiet bardzo duże znaczenie ma też bliskość ze strony partnera. Ochota na współżycie seksualne jest u nich związana z intymnością. Poza długością związku wpływ na obniżenie libido mają narodziny dziecka, rozbieżności i odmienne preferencje w strefie seksualnej. U kobiet duże znaczenie odgrywa też brak poczucia bliskości podczas seksu oraz mniejsze zadowolenie z relacji.

W społeczeństwie panuje mylne przekonanie, że mężczyźni stale mają ochotę na kontakty seksualne. To też niejednokrotnie na wielu mężczyznach wywołuje presję. Badania wykazują, że rzeczywiście mężczyźni częściej niż kobiety mają ochotę na seks oraz częściej fantazjują seksualnie. Natomiast, zaburzenia libido także nie są mężczyznom obce. Spadek libido u mężczyzn związany jest z niskim poziomem testosteronu. Jego poziom spada zwłaszcza w okresie andropauzy. Co więcej, u panów inne czynniki również wpływają na obniżenie popędu seksualnego.

1. Brak odpowiedniej ilości snu lub jego kiepska jakość. Niewysypianie się doprowadza do zwiększonego wydzielania się kortyzolu, co wpływa na gospodarkę hormonalną całego organizmu. W ciągu nocy u mężczyzn wydziela się bardzo duża ilość testosteronu, dlatego krótki odpoczynek doprowadza do spadku jego poziomu. Badania wykazują, że niższe poziomy testosteronu towarzyszą zmniejszonemu napędowi seksualnemu. Jeśli mężczyzna przez co najmniej tydzień śpi krócej niż 5 godzin, to poziom ten może obniżyć się naweto 15 procent.
2. Stres również odbiera ochotę na zbliżenia. Problemy, życiowe zmiany i konflikty z bliskimi wpływają na zaburzenia hormonalne. Zmniejszane są dostawy krwi do narządów trawiennych i intymnych. Wydziela się hormon stresu – kortyzol zaburzający wydzielanie hormonów płciowych i neuroprzekaźników oraz negatywnie wpływający na sferę psychiczną i emocjonalną. Mężczyźni często boją się tego, że nie podniecają partnerki lub stresujące jest dla nich to, że zawsze to oni muszą inicjować zbliżenia seksualne.
3. Alkohol źle wpływa na gospodarkę hormonalną organizmu, spłaca i skraca sen oraz doprowadza do uszkodzeń w nerwach. I chociaż doraźne działanie alkoholu sprzyja: rozrzedza krew, zwiększa ciśnienie i poprawia krążenie oraz poprawia nastrój to duże ilości alkoholu negatywnie, odbijają się na sferze seksualnej. Niekorzystne działanie alkoholu przejawia się w zaburzeniach erekcji.
4. Palenie papierosów wywołuje zaburzenia erekcji. Przyczyniają się do tego zmiany związane ze zmniejszonym wykorzystaniem tlenku azotu oraz nadmiarem wolnych rodników. Nikotyna zwęża naczynia krwionośne, ograniczając dopływ krwi do narządów.
5. Nałogowe palenie zaburza wydzielanie większości hormonów, podnosi poziom kortyzolu, zwiększa insulinooporność, co upośledza działanie związków hormonalnych.
6. Zła dieta i wynikające z niej problemy zdrowotne także odpowiadają za zaburzenia erekcji. Sprawnemu krążeniu krwi szkodzi spożywanie żywności przetworzonej, bogatej w szkodliwe tłuszcze. Związki hormonalne znajdujące się w wysoce przetworzonej żywności obniżają jakość życia intymnego. W tak zwanej przemysłowej żywności nie ma antyoksydantów, występujących w nieprzetworzonych produktach roślinnych. Dieta ciężkostrawna większą ilość krwi zostawia w układzie pokarmowym, przez co mniej krwi dociera do narządów płciowych.
7. Brak ruchu sprawia, że mniejsza ilość krwi dociera do narządów płciowych oraz do miednicy. Trzeba też jednak uważać na nadmierną aktywność fizyczną, ponieważ zbyt długie i intensywne treningi odbierają energię na współżycie. Badania potwierdziły to u mężczyzn trenujących: bieganie, pływanie i podnoszenie ciężarów.

Libido obniża się wyraźnie podczas depresji. Problemy ze współżyciem seksualnym mogą dotyczyć około 70 proc. pacjentów z depresją – zarówno kobiet, jak i mężczyzn. Bardzo często spadek libido jest pierwszym z symptomów depresji. Leki antydepresyjne zawierające w sobie paxil albo zoloft obniżają ochotę na zbliżenia płciowe. Do obniżenia libido doprowadzają też problemy z osiągnięciem orgazmu. Najczęściej jednak po paru miesiącach od rozpoczęcia leczenia sytuacja normuje się, ponieważ organizm zaczyna przystosowywać się do leku.

Wysłuchaj podcastu stronyZDROWIA
Dr Magdalena Flaga-Łuczkiewicz, lekarz specjalista psychiatra, Centrum Terapii Dialog mówi o chorobach psychicznych w naszym społeczeństwie oraz radzi, kiedy i gdzie szukać pomocy, jeśli zauważamy problemy psychiczne u siebie lub kogoś bliskiego.

Podczas spadku libido warto wprowadzić do swojej diety pokarmy podnoszące poziom popędu seksualnego.

• Przyprawy: anyż, szafran imbir, bazylia, cynamon, chili pobudzają krążenie krwi.
• Owoce morza zawierają duże ilości wartości odżywczych i pierwiastków pobudzających organizm. Fosfor, żelazo i cynk znajdujące się w owocach morza polepszają sprawność seksualną.
• Warzywa – dynia, szparagi, bakłażan, seler i marchew zawierają beta – karoten, witaminę E oraz PP wzmagające działanie hormonów płciowych i wpływające korzystnie na aktywność seksualną.
• Czekolada zawiera fenyloetyloaminę, związek chemiczny poprawiający nastrój, zwiększający pewność siebie i korzystnie wpływający na relacje pomiędzy partnerami. Czekolada zawiera też magnez, który łagodzi objawy stresu.

Depresja odbiera ochotę na seks