GutTok to nowy trend z TikToka. Czy takie odżywianie jest zdrowe i dobre dla mikrobiomu? Dietetyczka: „Nie spowoduje oczyszczenia jelit”

Jednym z popularnych w tym roku trendów na TikToku jest GutTok, promujący zwiększenie świadomości na temat mikrobiomu jelitowego. Z jednej strony promowanie go zwiększa świadomość na temat ważności zdrowia jelit i pozwala użytkownikom na otwartą rozmowę o problemach trawiennych, ale z drugiej – niesie ze sobą ryzyko rozpowszechniania niesprawdzonych informacji i promowania produktów o wątpliwej skuteczności.

Warto podchodzić do treści z TikToka z dużą ostrożnością i w razie wątpliwości skonsultować się z lekarzem lub dietetykiem. Dlatego poprosiliśmy o poradę w sprawie trendu GutTok Martę Tarasiewicz, dietetyk z Uniwersytetu Dolnośląskiego DSW.

– Każdego dnia użytkownicy wstawiają zdjęcia, notatki i przepisy, jakie rutyny i produkty spożywcze usprawniają trawienie, wzmacniają mikrobiotę jelit oraz wpływają korzystnie na skupienie, nastrój i odporność – mówi Marta Tarasiewicz, dietetyk z Uniwersytetu Dolnośląskiego DSW.

Zobacz również: Czujesz się ospały? Zadbaj o jelita. 5 prostych trików na lepsze trawienie

Ekspertka wymienia, że wśród produktów najczęściej wymienianych przez internautów pod hasztagiem #GutTok są:

• Shot o nazwie „Internal shower”, na który składają się: woda kokosowa, nasiona chia, cytryna. Dodatkowo można dołączyć kolagen lub probiotyk.

• „Gut health tonics” – toniki oraz napary (herbatka z kopru włoskiego, kurkumy, mięty, pieprzu, imbiru), mieszanki mleka z przyprawami, ocet jabłkowy.

• Fermentowane produkty przygotowywane samodzielnie takie jak: warzywa kiszone, kimchi, kefiry, jogurty.

• Prebiotyki, króluje głównie skrobia oporna (zielone banany, ryż), inulina (cykoria, topinambur, czosnek, cebula), beta-glukany (owies, jęczmień).

• „Gut snacks” (oznaczone jako „gut-friendly”) – to przekąski z dodatkiem inuliny, probiotyków i błonnika, w których unika się stosowania składników mogących działać drażniąco na jelita (takie jak syntetyczne słodziki, konserwanty, tłuszcze trans).

Przekąski polecane przez internautów są wygodne i łatwe do zabrania do pracy czy w podróży. To dobra alternatywa dla osób, którym do gustu nie przypadają produkty fermentowane.

– Jako dietetyk uważam, że napój z dodatkiem probiotyku lub proponowane napary z ziołami i ocet jabłkowy mogą wpływać wspierająco na rytm wypróżnień, alenie spowodują „oczyszczenia jelit” (ich śluzówka oraz obecność mikrokosmków, umożliwiają naturalną regenerację) – ocenia dietetyczka.

Specjalistka podkreśla, że sprawnie funkcjonujące wątroba i nerki są kluczowymi organami, które dbają o detoksykację organizmu.

– Spożywanie fermentowanych produktów niesie za osobą wiele korzyści od wsparcia równowagi mikrobioty (dzięki zawartości szczepów bakterii kwasu mlekowego) po zwiększenie strawności żywności, rozkład niektórych substancji antyodżywczych i wzbogacenie jej w witaminy, głównie z grupy B. Jednak fermentacja prowadzona w warunkach domowych może nieść za sobą też pewne zagrożenia jak: zanieczyszczenia mikrobiologiczne (np. Clostridium botulinum) wynikające z braku zachowania dostatecznej higieny w trakcie obróbki – ostrzega Tarasiewicz.

Nie wszystkie produkty polecane jako dobre dla jelit są wskazane dla każdego. Na przykład probiotyczne kiszonki według ekspertki to często nadmiar soli, na którą w szczególności powinny uważać osoby borykające się z nadciśnieniem, obrzękami, chorobami serca, chorobami nerek. Również osoby z nadwrażliwością jelitową, chorobą wrzodową żołądka lub dwunastnicy, refluksem, powinny ograniczyć spożycie tego typu produktów (ze względu na obecność amin biogennych, histaminy czy nadmiaru kwasów).

Warto dbać o zróżnicowane źródła produktów probiotycznych. Włączenie do diety prebiotyków jest korzystne dla wsparcia równowagi mikrobioty, w szczególności przy diecie ubogiej w błonnik, regulacji rytmu wypróżnień, poprawy glikemii i lipidogramu. Jednak zbyt szybkie wprowadzanie takiej żywności do diety może powodować gazy, wzdęcia oraz dyskomfort.

– W kontekście „gut snacks” częstą niewiadomą są aspekty związane z przetrwaniem bakterii podczas transportu i przechowywania, mogą być niewystandaryzowane co nie daje gwarancji efektów. Dodatkowo stopień przetworzenia może być i tak wysoki, jeśli będą się w składzie pojawiały inne formy cukrów oraz oczyszczone tłuszcze. Warto też zwrócić uwagę czy na opakowaniu widnieje informacja dotycząca rodzaju wykorzystanego do produkcji szczepu – podpowiada dietetyczka.

Jak podkreśla specjalistka dodanie do swojej diety produktów wspierających mikroflorę jelit jest ważne, ale trzeba to robić rozważnie i dokładnie sprawdzać co się je. Ekspertka dodaje także, że same tego typu przekąski nie wystarczą.

– Warto pamiętać, że choć produkty wspierające mikrobiom mogą być ciekawym i inspirującym dodatkiem to nie są w stanie zastąpić zrównoważonej diety, snu, redukcji stresu oraz regularnej aktywności fizycznej. Każdy organizm jest inny, dlatego należy wybierać produkty indywidualnie i świadomie najlepiej z pomocą specjalisty – podsumowuje ekspertka.