Śluz przed okresem – jaką pełni rolę, jak odróżnić dni płodne od niepłodnych oraz jakie czynniki zewnętrzne mogą mieć na niego wpływ?

Śluz przed okresem jest naturalną wydzieliną w ciele kobiety. Jest wytwarzany przez szyjkę macicy. Poziom hormonów, estrogenu i progesteronu, które zmieniają się w kolejnych fazach cyklu mają znaczący wpływ na cechy śluzu.

Warto obserwować swoje ciało, nie tylko wtedy, gdy chcemy, by doszło do wyczekiwanego zapłodnienia, ale także i w pozostałych comiesięcznych cyklach. Śluz może przyjmować różne kolory, gęstość, a nawet mieć różny zapach. Każda cecha może świadczyć o pewnych odstępstwach od normy w naszym organizmie. Na stan śluzu mają też wpływ niektóre czynniki zewnętrze, jakimi może być: stres, przyjmowanie silnych leków, problemy zdrowotne, a także ciąża. Śluz przed okresem nazywany jest często śluzem typu G lub śluzem gestagennym. Wynika to z działania gestagenów – grupy hormonów steroidowych, które służą przygotowaniu organizmu do zajścia i utrzymania ciąży. M.in. wypływają one na produkcję śluzu.

Śluz szyjkowy to nic innego, jak właśnie wydzielina, produkowana przez szyjkę macicy, która wydostaje się przez pochwę na zewnątrz organizmu. Ludzie używają różnych jej nazw, natomiast śluz szyjkowy to właśnie wydzielina wydobywana z pochwy przez cały czas trwania cyklu. Wyróżniamy różne jej rodzaje. Jego ilość oraz cechy charakterystyczne są ściśle związane z fazami cyklu. Szyjka macicy może produkować nawet od 20 do 60 mg śluzu w ciągu dni niepłodnych, a także do 600 mg w dni płodne.

Warto wiedzieć: Jak liczyć dni płodne?

Śluz przed okresem oraz śluz po okresie mają zupełnie inne właściwości. Wynika to z racji zmiany poziomu hormonów w organizmie. Śluz, mimo że wydaje się, że pełni funkcję tylko nawilżającą czy ochronną, to w rzeczywistości, ma jeszcze inne, ważniejsze zadania. Sprzyja on przemieszczaniu się plemników, ale także w innej fazie cyklu, powstrzymuje je przed poruszaniem. Ma na to wpływ gęstość, lepkość i rozciągliwość śluzu. Dokładna obserwacja organizmu oraz cech charakterystycznych śluzu, dla osób pragnących mieć dzieci, jest podstawowym działaniem w celu starań o dziecko.

• Faza przedowulacyjna

W tej fazie organizm przygotowuje się do zapłodnienia. Rośnie poziom estrogenów. Organizm ma za zadanie ułatwić drogę plemnikom do komórki jajowej, by doszło do zapłodnienia. Śluz wtedy staje się rzadki, lepki i przezroczysty. Takie czynniki wspomagają w szybkim dotarciu do komórki jajowej. W kolejnych dniach fazy przedowulacyjnej wzrasta ilość śluzu.

• Faza owulacyjna

W trakcie trwania tej fazy organizm produkuje największą ilość śluzu. Jest od rzadki, lepki, przejrzysty i rozciągliwy. Tutaj istnieje największe prawdopodobieństwo zajścia w ciąże. Żywe plemniki mogą przeżyć w organizmie kobiety ponad 3 dni.

• Faza poowulacyjna

Śluz niepłodny, czyli ten po owulacji staje się coraz gęstszy, mniej przejrzysty oraz nierozciągliwy. Często przybiera galaeretowata formę. Nie sprzyja on przedostawaniu się plemników, a wręcz ma za zadanie utrudnić ich przemieszczanie oraz zabezpieczać pochwę przed dostawaniem się bakterii. Następuje tu przewaga hormonu progesteronu. Często w tej fazie kobiety odczuwają suchość pochwy. Dzieje się tak dlatego, że organizm nie potrzebuje wytwarzania tak dużej ilości śluzu, jak wtedy gdy potrzebny jest do zapłodnienia.

Przeczytaj również: Czym jest i jak objawia się zespół napięcia przedmiesiączkowego (PMS)

Jak się okazuje, kolor również może nam podpowiadać, co się dzieje w naszym organizmie i czy wszystkie zmiany są prawidłowe. Obserwując kolor śluzu, szybko możemy zauważyć, że w naszym organizmie pojawiają się zakażenia bakteryjne czy grzybice.

Prawidłowy śluz powinien być bezbarwny i bezzapachowy. W każdej fazie cyklu zmienia on konsystencję, jak i barwę. W fazie przedowulacyjnej i w trakcie owulacji jest on bezbarwny. Śluz przed okresem może stać się mętny, czasem lekko białawy bądź żółtawy. Są to naturalne odcienie i nie powinny nas martwić. Gdy dostrzegamy zmieniającą się barwę na zielony, intensywnie żółty, biały bądź szarawy, to oznacza pierwszy sygnał, że w pochwie zaczyna się coś dziać. Trzeba jednak pamiętać, że nie tylko sam kolor świadczy o infekcji.

Często występującym nieprawidłowym kolorem śluzu jest też różowy. Pojedyncze zabarwienie może świadczyć o pękniętym naczynku krwionośnym, natomiast utrzymująca się różowa wydzielina najczęściej oznacza mięśniaki występujące na macicy, bądź nadżerkę.

Nieprawidłowy śluz, który jest dość charakterystyczny, jest gęsty, mocno biały z małymi grudkami. Nie należy go mylić z tym prawidłowym, gdyż to typowa cecha grzybicy pochwy. Konieczna jest wtedy szybka wizyta u lekarza ginekologa, który przepisze odpowiednie leki.

Kolor śluzu to sprawa pierwszorzędna do rozpoznania niepokojących objawów. Jakie jeszcze cechy świadczą o nieprawidłowościach? Przede wszystkim zapach. Prawidłowa wydzielina z pochwy jest bezwonna. Nie oznacza to jednak, że trzeba ją specjalnie wąchać. Zły zapach świadczący o złapaniu jakiejś infekcji jest dość intensywny. Nie trzeba się więc obawiać, że przegapimy ten czynnik, gdyż przy załatwianiu swoich potrzeb fizjologicznych bezproblemowo go wyczujemy. Kolejnym czynnikiem, który świadczy o konieczności udania się do ginekologa, jest swędzenie miejsc intymnych.

Każda niepokojąca cecha śluzu, nie mówiąc o tych charakterystycznych zmianach barwy, czy zapachu, jest powodem wizyty u lekarza. Nieleczone małe stany zapalne mogą prowadzić do gorszych następstw, nieprzyjemnych w przebiegu i o długotrwałym leczeniu.

Sama wydzielina z pochwy nie będzie zwiastunem tego, czy doszło do zapłodnienia w trakcie owulacji, czy też nie. Kobiety, które często obserwowały cykl menstruacyjny i wiedzą, jak wyglądał zawsze ich śluz przed okresem, mogą mieć ułatwione rozpoznanie tego, czy komórka jajowa została zapłodniona. Nie ma jednej zasady, jakie cechy wykazuje wydzielina tuż po nim. U jednych kobiet będzie ona bardzo obfita i będzie przypominała śluz płodny, a u innych zapłodnienie może objawiać się suchością pochwy. Jedynie długotrwała obserwacja może pomóc przy znalezieniu różnicy. Jeśli do tej pory, fazy poowulacyjne były raczej fazą suchą, czasem nawet może być odczuwalny dyskomfort podczas stosunków, a w tym cyklu, faza poowulacyjna niesie ze sobą dużą ilość śluzu, to może oznaczać to ciąże.

Warto wiedzieć, że gdy dochodzi do zapłodnienia, śluz na końcu szyjki macicy tworzy czop, który ma za zadanie chronić macicę, przed dostawaniem się bakterii i ochroną dziecka. Odchodzi on z szyjki tuż przed porodem. Śluz w trakcie trwania całej ciąży jest zwiększony. Organizm naturalnie stara się nie doprowadzić do żadnego zakażenia bakterią, czy stanów zapalnych. Każda nieprawidłowość może zagrażać zdrowiu dziecka.

W trakcie starań o dziecko często spotykaną metodą jest obserwacja śluzu. Nie musi tego wykonywać tylko osoba pragnąca mieć potomstwo, ale także i każda kobieta, która chce poznać swoje ciało, obserwując czy nie zachodzą w nim żadne niepokojące objawy. W trakcie badania i obserwacji śluzu warto zwrócić uwagę na intensywność wilgotności pochwy, a także konsystencję, czyli gęstość, lepkość, zapach, kolor i mętność.

Sama obserwacja śluzu nie daje nam jednak pewnej odpowiedzi, ponieważ w trakcie dni płodnych zmienia się także temperatura ciała oraz położenie i stan szyjki macicy. W trakcie dni płodnych temperatura ciała jest nieznacznie podwyższona. Nie oznacza to jednak, że odczuwamy to na sobie. Do takich spostrzeżeń potrzebna jest długotrwała obserwacja ciała i codzienne mierzenie temperatury w środku pochwy przez kilka cykli menstruacyjnych. Z długotrwałego mierzenia, możemy zaobserwować pewną cykliczną zależność. Będzie to oczywiście dla nas wskazówką, jak wygląda temperatura naszego ciała w dni niepłodne, jak i płodne. Warto też wiedzieć, że gdy dojdzie do zapłodnienia, podwyższona temperatura ciała się utrzymuje. Szyjka macicy, w trakcie dni płodnych obniża się, staje się rozpulchniona i otwarta. Nie da się odczytać tego samemu po pierwszym badaniu. Potrzeba doświadczenia i stałej obserwacji organizmu, by określać czy w tej fazie szyjka jest twarda, czy miękka oraz zamknięta, czy otwarta.

Śluz należy badać podczas każdej wizyty w toalecie. Po całodziennej obserwacji możemy wyciągnąć wnioski, które najlepiej zapisać na kartce, gdyż po pewnym czasie nie będziemy w stanie zapamiętać wszystkich cech śluzu i naszych spostrzeżeń, które mogą być ważne. Warto pamiętać, że nie wolno badać się poprzez wprowadzanie brudnego palca do pochwy. Narażamy się w ten sposób na infekcje, które zaburzą nam obserwację cyklu.

Aby zbadać ilość wydzieliny w pochwie, możemy spojrzeć na papier toaletowy. Dotykamy nim warg sromowych, na których ten śluz się znajduje. Warto też sprawdzić dwoma palcami gęstość wydzieliny oraz jej lepkość. Na papierze także będziemy widzieli kolor oraz poczujemy czy zapach pozostaje neutralny, czy nie. Badanie i obserwacja śluzu nie jest trudną sprawą, wymaga jedynie systematyczności i wprawy.

Aplikacje menstruacyjne – hit czy kit?