Jakie właściwości lecznicze ma pigwa? Stosuj ją na poprawę odporności oraz w walce z przeziębieniem i grypą. Zobacz, co można robić z pigwy

Pigwa pochodzi z Azji, ale już w starożytności zagościła na południu Europy. Uprawiana jest także w Polsce. Sadzona jest w ogrodach ze względu na ładne kwiaty i słonecznej barwy owoce, które upiększają jesienny krajobraz. Warto podkreślić, że pigwą bywa mylnie nazywany pigwowiec, który w odróżnieniu niej jest niskim krzewem. Nie mniej jednak owoce obu roślin mają podobny wygląd, smak i właściwości oraz nadają się na jesienne przetwory.

Pigwa pospolita (Cydonia oblonga), nazywana potocznie polską cytryną, to gatunek drzewa z rodziny różowatych (Rosaceae) i jedyny przedstawiciel tego rodzaju. Kwitnie w maju bladoróżowymi lub białymi drobnymi kwiatami podobnymi do tych wydawanych przez drzewka wiśni. Owocem jadalnym jest pigwa, która wyglądem przypomina żółtą gruszkę, ew. jabłko lub połączenie tych owoców i waży ok. 200 gramów.

Czytaj też: Wyglądają na zgniłe, ale dopiero wtedy można je zjeść. Te małe jabłuszka są zdrowe i smaczne

Z pigwą mylony bywa pigwowiec japoński (Chaenomeles japonica) – krzew z tej samej rodziny różowatych o małych, twardych owocach w kształcie jabłka. Również mają żółty kolor skórki, a z powodu kwaśnego i cierpkiego smaku nie nadają się do bezpośredniego spożycia.

Sprawdź też: Ocet z pigwy – naturalny sposób na odporność i zdrowe włosy. Sprawdź, jak go stosować i jakie są jego właściwości

Owoc pigwy pospolitej również ma zbity i ziarnisty miąższ, choć nieco mniej twardy, który szybko ciemnieje po przekrojeniu owocu. Dawniej z powodu obecności licznych ziarnistości w miąższu, podobne jak w gruszkach, pigwa zaliczana była do tej samej rodziny, co grusze. W smaku surowe owoce są raczej kwaśne i cierpkie, ale przyjemnie pachną. Z tego powodu zbierane we wrześniu i październiku przeznaczane są na domowe przetwory.

Przeczytaj też: Jak odróżnić pigwę od pigwowca?

Surowiec leczniczy to owoce przeznaczone na domowe przetwory i nasiona pigwy. Te drugie suszy się, a następnie stosuje do przygotowania naparów i wyciągów wodnych. Nie powinno się ich rozdrabniać, ponieważ wówczas uwalniana jest amigdalina, której wpływ na zdrowie nie jest korzystny.

Pigwa nie jest kalorycznym owocem, gdyż zawiera podobną ilość kalorii do jabłka lub gruszki. W 100 g świeżych owoców pigwy zawarte jest 57 kcal, 15 g węglowodanów, z czego 1,6 g błonnika pokarmowego. Owoc zapewnia również niewielkie ilości białka (0,4 g) oraz tłuszczu (0,1 g).

Pigwa kojarzona jest z wysoką zawartością witaminy C, co znajduje potwierdzenie w wartości odżywczej tego owocu. W 100 g zapewnia ok. 15 mg kwasu askorbinowego, a także 40 UI witaminy A. Jak w przypadku wszystkich warzyw i owoców, również pigwa zasobna jest w potas i zawiera go 197 mg (na 100 g).

Pigwę wyróżnia wysoka zawartość substancji o działaniu antyoksydacyjnym. Związki tego typu chronią komórki organizmu przed szkodliwym działaniem wolnych rodników, których nadmiar prowadzi do stresu oksydacyjnego i jest jedną z przyczyn rozwoju chorób cywilizacyjnych (np. miażdżycy, cukrzycy t. 2, czy nadciśnienia). Należą do nich garbniki i flawonoidy (m.in. kwercetyna, antocyjany i karotenoidy), oraz kwasy organiczne, takie jak kwas jabłkowy, winowy, bursztynowy, cytrynowy, chinowy, chlorogenowy, kawowy i fumarowy. Wymienione substancje odpowiadają za cierpki i kwaskowaty smak pigwy, usprawnią procesy trawienne oraz zwiększają wchłanianie żelaza i wapnia ze spożytych pokarmów.

Pigwa zawiera pektyny, czyli naturalne substancje żelujące i emulgujące przetwory owocowe. Dlatego tak znakomicie nadaje się do przygotowania dżemów i konfitur.

W nasionach pigwy, które można spożywać pod warunkiem nienaruszenia ich struktury, znajduje się ok. 20 procent śluzów oraz nitrylozydy w postaci amigdaliny, która nazywana jest też witaminą B17. Amigdalina jest trująca, dlatego nasiona pigwy można konsumować tylko w całości, bez gryzienia.

Pigwa ma właściwości wspomagające odporność organizmu, dlatego w okresie jesienno-zimowym warto korzystać z jej walorów zdrowotnych. Wyróżnia ją wysoka zawartość witaminy C, której niedobory obniżają zdolność organizmu do walki z infekcją. W stanach przeziębienia i grypy świetnie sprawdzi się sok z owoców pigwy z dodatkiem miodu, lub dżem z pigwy dodany do herbaty.

Zobacz także: Przepis na dżem z pigwy

Jakie właściwości zdrowotne wykazują owoce pigwy? Fitoterapeuci sugerują, że wśród ich działań można wymienić:

• oczyszczanie przewodu pokarmowego i poprawa apetytu,
• wspomaganie odchudzania,
• obniżanie cholesterolu frakcji LDL,
• obniżanie poziomu glukozy we krwi,
• obniżanie trójglicerydów we krwi,
• działanie przeciwwymiotne,
• pobudzanie metabolizmu i łagodzenie objawów niestrawności.

Prozdrowotne działanie na organizm mają także nasiona pigwy, które zawierają substancje śluzowe, podobne do tych wydzielanych przez zalane ciepłą wodą siemię lniane. Śluzowy napar z nasion pigwy jest pomocny przy stanach zapalnych gardła, kaszlu, chrypce, zapaleniu krtani, a także na ból żołądka i jelit. Substancje śluzowe powlekają błony śluzowe gardła i przewodu pokarmowego, co pomaga nawilżyć wysuszoną śluzówkę i stwarza barierę ochronną przeciwko szkodliwym substancjom.

Aby przygotować napar, należy łyżkę stołową nasion pigwy zalać szklanką wrzącej wody, przelać do słoiczka, zakręcić i przez kilka minut energicznie nim potrząsać, a następnie odstawić. Napar jest gotowy po kilku godzinach.

Pigwa ma właściwości przeciwzapalne, dlatego napar z jej nasion można stosować do okładów i przemywania cery trądzikowej. Polecana jest do pielęgnacji skóry suchej i podrażnionej, ze skłonnością do powstawania wyprysków. Napar z owoców i nasion pigwy sprawdzi się także na zmęczone oczy i przy zapaleniu spojówek.

Świeże owoce pigwy są cierpkie, kwaśne i bardzo twarde, dlatego nie nadają się do spożycia na surowo. Jednak można je dodać do herbaty, zamiast plasterka cytryny. Pigwa dodana do herbaty nie tylko podniesie jej walory smakowe, poprawi nastrój, ale dodatkowo przyniesie korzyści zdrowotne.

Owoce pigwy bardzo dobrze smakują po ugotowaniu. Można wykorzystać je do przygotowania soku z pigwy lub syropu. Świetnie sprawdzą się do wykonania domowego dżemu z pigwy, który ma przyjemny smak, przypominający połączenie jabłek i gruszek. Jego smak warto wzbogacić, dodając cynamon, kardamon i goździki. Popularnym przetworem jest nalewka z pigwy, czyli pigwówka, na którą przepis podajemy poniżej. Przetwory z pigwy sprawdzą się w okresie jesienno-zimowym, ponieważ wzmacniają organizm i stymulują układ odpornościowy.

Nalewka z pigwy ma przyjemny, słodko-kwaśny smak. Z uwagi na zawartość wysokoprocentowego alkoholu nie nadaje się dla kobiet w ciąży i dzieci, mimo jej właściwości przeciwdziałających przeziębieniu i grypie. Przepis na nalewkę z pigwy, czyli pigwówkę, jest bardzo prosty. Potrzeba:

• 2 kg owoców pigwy,
• 0,5 litra spirytusu 96%,
• 1 kg cukru.

Owoce pigwy należy dokładnie umyć, usunąć z nich pestki i pokroić na małe kawałki lub zetrzeć na tarce o grubych oczkach. Kolejny krok to umieszczenie ich w umytym i osuszonym słoju, zasypanie cukrem. Zamknięty słój należy odstawić na ok. 1-2 tygodnie, aby owoce puściły sok i zmiękły. Po tym czasie należy dolać spirytus i pozostawić nalew na miesiąc. Powstały płyn, trzeba przefiltrować przez gazę i przelać nalewkę do szklanych butelek, w których powinna pozostać na przynajmniej trzy miesiące.

Zobacz też: Tradycyjny przepis na nalewkę z pigwowca japońskiego