Spis treści
Jak wyleczyć próchnicę?
Wczesne stadia rozwoju próchnicy zębów są konwencjonalnie leczone za pomocą produktów zawierających chlorheksydynę, takich jak pasty, żele i płyny do płukania jamy ustnej.
fot. akz, madeleinesteinbach (małe)/123RF
Chlorheksydyna to pochodna biguanidyny o szerokim spektrum działania przeciwdrobnoustrojowego. Sprawia ono, że jest powszechnie stosowanym środkiem miejscowym w przypadku zakażeń skóry i błon śluzowych. Obawy ekspertów budzą jednak dowody na to, że w przypadku przedłużonego stosowania antyseptyku biofilmy bakteryjne mogą rozwinąć odporność na jego działanie.
Sprawdź też: Pasta węglowa do zębów może szkodzić – mówi stomatolog
Próchnica to występująca powszechnie choroba, która w przypadku braku leczenia we wczesnych stadiach rozwoju może prowadzić do znacznej demineralizacji i uszkodzenia zębów. W jej przebiegu na szkliwie powstaje biologiczna błona, która umożliwia bakteriom działanie na zęby za pomocą wydzielanych przez nie kwasów. Prowadzi do do ich erozji i rozwoju infekcji, która w ekstremalnych przypadkach może sięgnąć miazgi zęba i wymagać leczenia kanałowego.
Czytaj też: Ssanie oleju dla zdrowych zębów. Czy rzeczywiście działa?
W poszukiwaniu alternatywy dla chlorheksydyny naukowcy skupiają swoją uwagę zwłaszcza naturalnych związkach chemicznych, w tym także tych pochodzących z ziół. Działanie większości z nich nie zostało jednak dobrze poznana, a jedynie kilka poświęcono obiecującemu produktowi, jakim jest naturalny eteryczny olejek eukaliptusowy. Jego skuteczność przeciwko bakteriom próchnicy sprawdzili naukowcy z Imam Abdulrahman Bin Faisal University w Arabii Saudyjskiej. Wyniki pracy opisali 6 lipca 2023 r. w „BDJ Open”.
Właściwości antyseptyczne olejku eukaliptusowego
Olejek eukaliptusowy jest znany z właściwości zwalczających drobnoustroje, ale badania potwierdzają także jego skuteczne działanie przeciwzapalne, przeciwbólowe i antyalergiczne, a także hamujące kaszel. Jest stosowany miejscowo do odkażania skóry i łagodzenia bólu, a także inhalowany w przypadku objawów infekcji oddechowych, w tym kataru.
Zobacz: Jaki olejek eteryczny wybrać do aromaterapii?
Antymikrobiologiczne działanie eterycznego olejku eukaliptusowego sprawdzono w stosunku do bakterii Enterococcus faecalis i Streptococcus mutans. Enterokoki E. faecalis to bakterie jamy ustnej o największej odporności na leczenie, która przeżywa średnio 45,8 proc. wszystkich stosowanych kuracji. Natomiast paciorkowiec S. mutans jest chorobotwórczym mikroorganizmem, który jest głównym gatunkiem tworzącym biofilmy. Te biologiczne błony umożliwiają innym bakteriom kolonizację powierzchni zębów i wydzielanie kwasów odpowiedzialnych za ich niszczenie.
Przeprowadzone w laboratorium doświadczenia pokazały, że rozcieńczony olejek eukaliptusowy zmniejszał liczebność kolonii obu bakterii. Powodował przy tym 14-krotne zmniejszenie stężenia wolno żyjących form S. mutans z porównaniu z próbkami kontrolnymi. Poziom bakterii S. mutans tworzących biofilm był z kolei aż 61 razy mniejszy.
Czytaj też:
Naturalny olejek eukaliptusa zamiast chlorheksydyny
Podczas gdy wcześniejsze badania dotyczyły przydatności olejków eterycznych w leczeniu problemów jamy ustnej, dotyczyły głównie ich działaniu antybakteryjnego w stosunku do żyjących wolno form bakterii, które są nazywane planktonicznymi. Jednak żelowe skupiska tworzone przez te patogeny, czyli biofilmy, były w dużej mierze ignorowane. Tymczasem to właśnie one są bardziej wytrzymałe na leczenie i częściej rozwijają odporność na długo stosowane środki odkażające.
Otrzymane rezultaty sugerują, że olejek eukaliptusowy jest głównym kandydatem na środek zwalczający patogeny próchnicy. Warto zatem wybierać pasty do zębów z tym składnikiem, a także dodawać kilka kropli produktu do płukanek dentystycznych. Można też przygotować taki płyn do jamy ustnej samodzielnie, dawkując 5 kropli olejku na 250 ml wody. Można też dodać podobną ilość olejku miętowego.
Źródło: The antibacterial properties of eucalyptus oil against two main oral disease pathogens News Medical
