Ssanie oleju, według zwolenników tej metody, może poprawić stan zdrowia jamy ustnej, zwalczyć bóle głowy, migreny, cukrzycę, astmę, trądzik, a nawet wybielić zęby. Naturoterapeuci przekonują, że trzymanie w ustach oleju powoduje „wyciąganie” toksyn, co pośrednio skutkuje zmniejszeniem stanu zapalnego w organizmie. Dotychczas przeprowadzono stosunkowo niewiele badań na temat wpływu ssania oleju na zdrowie człowieka. Nie ma więc jednoznacznych dowodów potwierdzających skuteczności tej naturalnej metody oczyszczania organizmu.
Na czym polega ssanie oleju?
W jamie ustnej znajdują się miliardy bakterii, wirusów, grzybów czy pasożytów oraz wydzielane przez nie toksyny. Obecność tych drobnoustrojów to podstawowa przyczyna próchnicy i chorób dziąseł. Bakterie, które występują w jamie ustnej, przyczyniają się także do powstawania chorób serca i układu krążenia. Płukanie ust olejem według medycyny ajurwedyjskiej ma działać oczyszczająco i detoksykująco na organizm człowieka, poprzez „wyciąganie” bakterii, toksyn i innych zanieczyszczeń za pośrednictwem przetrzymywanego w ustach oleju. Według ajurwedy język jest połączony z różnymi narządami, takimi jak: nerki, serce, płuca, jelito cienkie, kręgosłup itp. Uważa się, że ssanie oleju absorbuje toksyny chemiczne, bakteryjne i środowiskowe z krwi i usuwają je z organizmu. W ten sposób płukanie ust olejem ma odtruwać i oczyszczać całe ciało.
Przeczytaj również:
Istnieje wiele hipotez, które wyjaśniają mechanizm działania metody płukania ust olejem. Jedna z nich opiera się na procesie emulgacji i zwiększania powierzchni czynnej tego specyfiku. Proces emulgacji rozpoczyna się po 5 minutach trzymania oleju w jamie ustnej. Film olejowy na dziąsłach i zębach może zmniejszać przyczepność bakterii do płytki nazębnej. Według innej teorii, olej przyciąga warstwę lipidową błon komórkowych bakterii i w ten sposób bakterie, budujące płytkę nazębną, odpowiedzialne za powstawanie próchnicy, zapalenia dziąseł, zapalenia przyzębia i nieświeżego oddechu są usuwane z jamy ustnej.
Jakie efekty daje płukanie ust olejem?
Według naturopatów regularne ssanie oleju pozwala osiągnąć następujące korzyści zdrowotne:
- zapobieganie powstawaniu próchnicy i chorób przyzębia,
- świeży oddech,
- bielsze zęby,
- zmniejszenie suchości w gardle i uczucia spierzchniętych warg,
- wzmocnienie układu odpornościowego i limfatycznego,
- łagodniejszy przebieg alergii,
- zmniejszenie bólu głowy,
- oczyszczone zatoki,
- poprawę kondycji cery.
Osoby, które od dłuższego czasu wykorzystują tę metodę, twierdzą, że obserwują u siebie także wzrost energii, wyostrzenie zmysłów i poprawę jakości snu.
Jaki jest najzdrowszy olej do smażenia? Na tych tłuszczach w...
Jak płukać usta olejem?
Płukanie ust olejem najlepiej jest wykonywać rano, na czczo. Aby wzmocnić działanie lecznicze, technikę tę można powtarzać nawet kilka razy w ciągu dnia, na pusty żołądek. Nie zaleca się tej metody u dzieci poniżej 5 lat ze względu na ryzyko połknięcia oleju (olej po kilku minutach trzymania w ustach zawiera znaczną ilość bakterii i toksyn). W przypadku owrzodzeń jamy ustnej, gorączki, tendencji do wymiotów, astmy lub w warunkach, w których szczotkowanie zębów jest utrudnione lub niewskazane, ssanie oleju można tymczasowo zastosować jako rozwiązanie alternatywne/zastępcze celu utrzymania higieny jamy ustnej. Czynność ssania oleju należy wykonywać następująco:
- Rano, przed pierwszym posiłkiem i wypiciem jakichkolwiek płynów (w tym wody), należy przygotować ok. 10 ml (dwie łyżeczki) oleju np. kokosowego lub sezamowego.
- Optymalny czas płukania ust wynosi ok. 15-20 min. Nie należy go przekraczać, ponieważ po 20 minutach następuje ponowne wchłonięcie toksyn. Olej znajdujący się w jamie ustnej powinien być cały czas w ruchu, należy poruszać ustami, tak jak podczas tradycyjnego płukania zębów. Olej powinien obmywać zęby, dziąsła, policzki i migdałki, nie należy dopuścić do jego połknięcia. W miarę upływu czasu olej zacznie mieszać się ze śliną i stanie się bardziej wodnisty.
- Pod koniec płukania, mieszanina oleju i śliny w ustach stanie się gęstsza. Po upływie ok. 20 minut olej należy wypluć, najlepiej do toalety (z uwagi na obecność bakterii i toksyn).
- Ostatnim krokiem jest kilkukrotne przepłukanie ust wodą, a następnie dobrym płynem do płukania ust. Można również zastosować rozcieńczoną wodę utlenioną, co pozwoli zwalczyć drobnoustroje pozostałe w jamie ustnej.
Jakiego oleju użyć do płukania ust
Do płukania ust rekomendowane są oleje organiczne, najlepiej nierafinowane (tłoczone na zimno), ale również olej rafinowany może usunąć bakterie i wirusy z jamy ustnej. Najczęściej wykorzystywane są:
- olej sezamowy,
- olej kokosowy,
- olej słonecznikowy,
- oliwa z oliwek,
- olej rzepakowy.
Na podstawie badań mikrobiologicznych nad skutecznością płukania ust olejem sezamowym przeprowadzonych w 2013 roku przez hinduskich naukowców stwierdzono, że olej sezamowy wykazuje silne działanie przeciwbakteryjne, a szczególną aktywność wykazuje wobec bakterii Streptococcus mutans (bakterie te przyczyniają się do powstawania próchnicy zębów). Wielonienasycone kwasy tłuszczowe obecne w oleju sezamowym, zmniejszają liczbę wolnych rodników w jamie ustnej. Te same badania wykazały, że terapia olejem z nasion sezamu już po okresie tygodnia znacznie zmniejszyła liczbę S. mutans w płytce nazębnej i ślinie u młodzieży. Produkt ten jest preferowany do płukania ust olejem.
Częstą praktyką jest też ssanie oleju kokosowego. Produkt ten posiada stosunkowo wysoką liczbę zmydlania, zawiera też kwas laurynowy, który może reagować z alkaliami obecnymi w ślinie, takimi jak wodorotlenek sodu i wodorowęglany, tworząc substancję podobną do mydła, która zmniejsza przyczepność i gromadzenie się płytki nazębnej, a ponadto działa oczyszczająco. Znane są również metody płukania ust za pomocą oleju z oliwy z oliwek, a nawet mleka, ekstraktów agrestu czy mango.
Czy ssanie oleju jest bezpieczne? Jakie są skutki uboczne?
Największym zagrożeniem związanym z praktyką płukania ust olejem jest stosowanie go zamiast rekomendowanych i sprawdzonych metod leczenia. Niektórzy uważają, że ssaniem oleju mogą zastąpić szczotkowanie zębów, tymczasem mechaniczne usuwanie płytki nazębnej jest niezbędne do zachowania odpowiedniej higieny jamy ustnej. Dotychczas zanotowano niewiele skutków ubocznych związanych z płukaniem ust olejem, znane są jednak opisy przypadków zachorowania na lipidowe zapalenie płuc lub powikłań spowodowanych aspiracją substancji o charakterze tłuszczowym, pojawiały się także dolegliwości żołądka. Należy zaznaczyć, że były to jednak pojedyncze przypadki.
Wymagane jest przeprowadzenie specjalistycznych badań, aby przedstawić dowody ewentualnych skutków niepożądanych związanych z ssaniem oleju. Zaleca się przestrzegać zasady, aby nie połykać oleju podczas jego ssania oraz nie praktykować tej metody u dzieci poniżej 5 roku życia.
Badanie naukowe i skuteczność ssania oleju
Pomimo tego, że nad skutecznością metody płukania ust olejem prowadzono już badania, to niestety większości z nich nie można uznać za wiarygodne. Próby często miały zbyt małą liczebność, zwykle prowadzone były bez randomizacji i bez tzw. metody zaślepienia, występowały również czynniki zakłócające.
WAŻNE! Do chwili obecnej badania naukowe nie dostarczyły niezbędnych dowodów klinicznych na to, by wykazać, że ssanie oleju zmniejsza częstotliwość występowania próchnicy, wybiela zęby lub poprawia stan zdrowia, a tylko rygorystyczna analiza naukowa może zagwarantować skuteczność i bezpieczeństwo stosowania tej metody. Ze względu na brak empirycznych dowodów, ssania oleju nie należy stosować jako zamiennika standardowych, sprawdzonych sposobów utrzymywania higieny jamy ustnej. Opisywana metoda może być jednak dodatkową pomocą w codziennej profilaktyce zdrowotnej.
Źródło:
- D. Saravanan, S. Ramkumar, K. Vineetha, Effect of Oil Pulling with Sesame Oil on Plaque-induced Gingivitis: A Microbiological Study, „Journal of Orofacial Research”, 2013.
- H. Mythri, Oil Pulling: A Traditional Method on the Edge of Evidence, „Dental Hypotheses”, 2017.
- V. K. L. Shanbhag, Oil pulling for maintaining oral hygiene - A review, „Journal of Traditional and Complementary Medicine”, 2016.
- R. Hooda R, R. Sharma, Oil Pulling: A Wonderful Ayurvedic Therapy, „International Journal of Pharmacognosy and Chinese Medicine”, 2017.
- P. Tomar, S. Hongal i in., Oil Pulling and Oral Health: A Review, „JSS Case Reports& Reviews” 2014.
Olej rzepakowy, sezamowy, kokosowy, a może oliwa z oliwek? Jaki tłuszcz wybrać i do czego?
