Spis treści
Jak antybakteryjny żel pod prysznic wpływa na twoją odporność?
Mydła, żele pod prysznic, szampony i produkty do pielęgnacji jamy ustnej zawierają substancje chemiczne, które mogą szkodzić naszej odporności. Chodzi o tak zwane „biocydy”, które są stosowane w wielu kosmetykach i środkach higienicznych. Substancje te mają działanie antybakteryjne i konserwujące, chronią produkt przed rozwojem szkodliwych mikroorganizmów. Jednak podobnie jak antybiotyki, niszczą one zarówno „złe”, jak i „dobre” bakterie w naszym mikrobiomie. Zaburzenie naturalnej mikroflory organizmu może prowadzić do rozwoju wielu chorób.
Naukowcy podkreślają, że ciało ludzkie zawiera biliony mikroorganizmów, w tym bakterie, wirusy i grzyby, których liczba znacznie przewyższa liczbę komórek ludzkich. Są one nazywane mikrobiomem i występują w całym naszym ciele, w tym w jamie ustnej, jelitach, płucach i na skórze. Równowaga tych mikroorganizmów jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania całego ciała, a przede wszystkim układu odpornościowego. Większość z nich znajduje się bowiem w jelitach i odpowiada za ochronę przed szkodliwymi wirusami i bakteriami. Natomiast bakterie znajdujące się na skórze czy śluzówkach również strzegą organizmu przed działaniem szkodliwych substancji i zapobiegają wnikaniu patogenów do organizmu.
Gdy „dobrych” bakterii i innych pożytecznych mikrobów jest mało, „złe” mikroby rozwijają się i zajmują ich miejsce. Biocydy niszczą bakterie lub grzyby zarówno „dobre”, jak i „złe” co może prowadzić do zaburzeń równowagi flory bakteryjnej i rozwoju infekcji i chorób.
Obecnie brytyjski parlament chce zakazać stosowania biocydów w kosmetykach i ograniczyć używanie ich tylko do produktów aptecznych sprzedawanych na receptę. Z drugiej strony przeciwnicy takiego rozwiązania przekonują, że zakazy nie są konieczne, bo wystarczy świadomość konsumentów, którzy znając konsekwencje ze stosowania tych substancji będą mogli wybierać bardziej naturalne alternatywy kosmetyków takich jak żele pod prysznic czy mydła.
Twój płyn do płukania ust może cię zabić! Tak działają biocydy. Uważaj szczególnie na te substancje
Wiele popularnych kosmetyków reklamowanych jest jako produkty antybakteryjne, które niszczą 99 proc. bakterii. Działanie to jest przedstawiane jako niezwykle korzystne dla naszego zdrowia, a tymczasem jest zupełnie odwrotnie i to właśnie o tę świadomość producentów i konsumentów należy zadbać.
Badanie z 2020 r. pokazuje, że płyny do płukania ust zawierające powszechnie stosowany biocyd o nazwie chlorheksydyna mogą zabić 90 proc. ochronnych bakterii w mikrobiomie jamy ustnej. Zaburzenie mikrobiomu jamy ustnej zwiększyło także ciśnienie krwi u uczestników badania, szczególnie u pacjentów, którzy już chorowali na nadciśnienie. Okazuje się więc, że stosowanie płynu do płukania ust może nas zabić, ponieważ podwyższenie ciśnienia krwi u osób z nadciśnieniem może doprowadzić do zawału serca i śmierci.
– Poza opieką zdrowotną korzyści ze stosowania biocydów są w najlepszym razie spekulatywne, ale szkody są potencjalnie znaczące i nieodwracalne. Nieostrożne stosowanie biocydów może prowadzić do oporności na środki przeciwdrobnoustrojowe poprzez bezpośrednie zakłócanie zarówno ludzkiego mikrobiomu, jak i naszego delikatnego ekosystemu środowiskowego – powiedział profesor Andrew Seaton, prezes British Society for Antimicrobial Chemotherapy i konsultant w dziedzinie chorób zakaźnych w NHS Greater Glasgow and Clyde.
Eksperci przestrzegają, że powszechne stosowanie bakteriobójczych biocydów zagraża zdrowiu i życiu ludzi, a także środowisku naturalnemu. Szkodliwe substancje obecne w produktach kosmetycznych przedostają się do kanalizacji i trafiają do ziemi i wód gruntowych. Nagromadzenie tych substancji w środowisku prowadzi do oporności szkodliwych bakterii na te środki. W konsekwencji może dojść do tego, że powszechne infekcje i rutynowe operacje mogą stać się śmiertelne.
Wystrzegaj się więc tych biocydów, które są najczęściej stosowane w produktach kosmetycznych i higienicznych:
chlorek benzalkoniowy (mydła, środki dezynfekujące do rąk, żele pod prysznic),
chlorheksydyna (płyny do płukania jamy ustnej, płyny do mycia ciała),
triclosan (mydła, środki dezynfekujące do rąk),
DDAB,
DDAC,
oktenidyna (żele do mycia ciała).
