Kiedy umiera najwięcej osób? Sprawdź, o której godzinie i w jakie dni następuje najwięcej zgonów oraz jakie są tego powody

Zgony następują częściej między godziną 3 i 4 w nocy, jednak dotyczy to przede wszystkim pacjentów szpitalnych, bo takie obserwacje poczynili naukowcy harwardzcy w związku z występowaniem zawałów serca. Są one główną przyczyna zgonów w wielu krajach, również w Polsce.

Sprawdź: Co 3. pacjent z demencją odzyskuje pamięć przed śmiercią

Do zawału mięśnia sercowego najczęściej dochodzi we wczesnych godzinach porannych aż do południa, co ma związek z rytmem biologicznym organizmu. Następuje wtedy wzrost aktywności współczulnego układu nerwowego, co prowadzi do wzrostu ciśnienia krwi, tętna, napięcia naczyń wieńcowych mięśnia sercowego i jego kurczliwości. Towarzyszy temu poranne zwiększenie gęstości krwi, krzepliwości i agregacji płytek, a także wydzielania stresowego hormonu kortyzolu oraz katecholamin. Występuje też najniższy poziom ochronnych związków przeciwzapalnych. To wszystko czynniki, które zwiększają ryzyko nagłych zdarzeń sercowych.

Niestety, u osób mających zawał między 6 a 12 rano stwierdza się o 20 proc. więcej uszkodzeń w tkance mięśnia sercowego niż w przypadku innych pór dnia. To powód gorszych rokowań dla takich pacjentów.

Wczesne godziny poranne są więc niebezpieczne dla osób z zaburzeniami dotyczącymi układu sercowo-naczyniowego. Czas, w którym sen powinien być najbardziej głęboki, a w którym często jesteśmy wybudzani przez stres, na pewno nie jest odpowiedni do analizowania problemów. Nad ranem nie powinniśmy też wstawać z łóżka i wykonywać aktywności.

Generalnie rzecz biorąc, zgony z różnych przyczyn najczęściej następują w godzinach 6-12, przy czym w przypadku osób starszych są one częstsze około godziny 11.

Ma to związek z naszą genetyką, a konkretnie – zwiększeniem o tej porze aktywności pewnego genu. Nasila on produkcję białka Period1, które z kolei przyspiesza bieg zegara biologicznego. W konsekwencji prowadzi to do coraz większego przesunięcia pory czuwania na godziny wcześniejsze i częstszymi porannymi zgonami. Dotyczy to większej części społeczeństwa, natomiast wśród osób bez wariacji genu prowadzącego do opisanych zmian więcej umiera tuż przed godziną 18.

Czynnikiem zwiększającym ryzyko śmierci jest stres, jednak najbardziej niebezpiecznym momentem w tygodniu wcale nie jest jego pierwszy dzień. Tak wynika z badań przeprowadzonych przez amerykańskie Centra Kontroli i Zapobiegania Chorobom (CDC), obejmującym analizą danych ok. 39 milionów osób, które gromadzono na przestrzeni 15 lat.

Poniedziałkowy powrót do codzienności po dniach wolnych jest najbardziej zabójczy głównie dla zawałowców. Najwięcej zgonów związanych z chorobami infekcyjnymi układu oddechowego zaobserwowano natomiast we wtorki.

W badaniu najwięcej zgonów przypadało jednak na sam weekend, a konkretnie – na sobotę. Choć liczba zgonów z powodu chorób serca nie obiegała od tej tygodniowej (poza poniedziałkami), w dzień ten dochodziło też jednak do największej liczby wypadków komunikacyjnych.

Są takie dni w roku, gdy ludzie umierają częściej. Należy do nich m.in. 7 stycznia, co stwierdzono w badaniach brytyjskich. W analizie przeprowadzonej przez Office for National Statistics w okresie 12 lat na dzień ten przypadało o 25 proc. więcej zgonów niż w wynosiła średnia dla każdego innego dnia tygodnia.

Najbardziej niebezpiecznym okresem były dni od 30 grudnia do 9 stycznia (poza 3 stycznia). Ma to istotny związek z występowaniem najniższych temperatur w ciągu roku, gdy funkcjonowanie układu odpornościowego jest znacznie upośledzone, poziomy zanieczyszczeń powietrza są najwyższe, a dieta – najbardziej uboga odżywczo. Wyznaczono też jednak dzień, w którym ma miejsce najmniej zgonów w ciągu roku – to 30 lipca, czyli najcieplejszy moment roku.

W innych badaniach brytyjskich zwrócono uwagę także na zwiększoną umieralność w marcu, a zmniejszoną – we wrześniu.

Dla osób, które umierają śmiercią naturalną, a także z powodu najbardziej rozpowszechnionych chorób (krążenia, oddechowych, metabolicznych, trawiennych i nowotworowych), niebezpieczne daty to Święta Bożego Narodzenia, dzień po nich oraz Nowy Rok.

Natomiast w badaniach szwajcarskich ryzyko śmierci było o 14 proc. większe w dzień urodzin niż w jakikolwiek innym momencie roku, co wynikało ze zwiększonej liczby samobójstw (zwłaszcza wśród mężczyzn), a także rozmaitych wypadków.