Spis treści:
olska może poszczycić się największą w Europie produkcją jabłek (a także czwartą co do wielkości na świecie) oraz największą w Unii Europejskiej powierzchnią sadów jabłoniowych, wynoszącą aż 150 tysięcy hektarów (mamy w kraju ponad 80 tys. gospodarstw sadowniczych). Nasza roczna produkcja jabłek sięga 4 milionów ton, z czego większość przetwarzana jest na produkty takie m.in jak soki zagęszczone i niezagęszczone, które stanowią jedne z najważniejszych wyrobów eksportowych Polski.
Powody do dumy i zachwytu leżą nie tylko w liczbach i na mapie. Kiedy kwitną sady jabłoniowe, można podziwiać niesamowite krajobrazy, a przy okazji zrobić kilka niezapomnianych zdjęć. Brzmi jak wystarczająca zachęta, by udać się na wycieczkę (polecamy rowerową, jeżeli odległość na to pozwala)? Podpowiadamy, gdzie w Polsce szukać takich przyrodniczych skarbów!
A na drogę – sok jabłkowy
Na wycieczkę warto zaopatrzyć się w wartościowe przekąski, szczególnie, jeżeli planujemy ją w wersji aktywnej – tj. dojazd rowerem, spacer na miejscu etc. Przydadzą się źródła węglowodanów, białka z niewielką ilością dobrych tłuszczy, jak również warzywa, owoce oraz… sok jabłkowy! Nie tylko dlatego że tematycznie pasuje do wycieczki, ale również dlatego, że wyniki badań sugerują, iż może on pozytywnie wpłynąć zarówno na układ odpornościowy oraz procesy regeneracyjne po intensywnym treningu wytrzymałościowym [1]. Co więcej, sok jabłkowy to świetne źródło potasu – pierwiastka ważnego dla prawidłowego funkcjonowania organizmu, a w swojej mętnej wersji także bogate źródło polifenoli (związków o działaniu antyoksydacyjnym).
Dobrze jest też pamiętać, że szklanka soku jabłkowego może z powodzeniem stanowić jedną z pięciu dziennych porcji warzyw i owoców zalecanych przez Światową Organizację Zdrowia (WHO). To tym bardziej ciekawa informacja w kontekście zabieganych lub turystycznych dni, które spędzamy poza domem i w które nieco trudniej zadbać jest o prawidłową dietę [2].
Sady Grójeckie
Warto wybrać się w okolice najbardziej znanych w naszym kraju sadów jabłkowych, które znajdują się w województwie mazowieckim, w regionie Grójca. Nazywane są one „największym sadem Europy”, który odpowiada za ok. 40 proc. polskiej produkcji jabłek! Sady Grójeckie specjalizują się w odmianach jabłek takich jak m.in.: Gala, Jonagold, Golden Delicious oraz Ligol [3]. Podpowiedź dla miastowych – sady te mieszczą się 2 godz. drogi rowerem z Warszawy!
Sady Sandomierskie
Sandomierszczyzna to jedno z najbardziej interesujących miejsc w Polsce pod względem ogrodnictwa i turystyki. Gospodarstwa agroturystyczne w tej okolicy nie tylko oferują relaks w urzekającym jabłkowymzakątku Polski, ale także zachęcają do odkrywania niezwykłych tras Sandomierskiego Szlaku Jabłkowego, prowadzącego przez najbardziej atrakcyjne i malownicze miejsca powiatu sandomierskiego [4].
Sady Małopolskie
Podróżując na południe od Krakowa, w stronę Raciechowic, można natknąć się na malownicze, wiekowe sady jabłoniowe. Jabłka z tych okolic swoją soczystość i wyjątkowy smak zawdzięczają specyficznym warunkom – rosną na pograniczu Beskidu Wyspowego, dojrzewając w chłodniejszym klimacie podgórskim. Dzięki nasłonecznionym, południowym stokom oraz dużym dobowym różnicom temperatur owoce nabierają charakterystycznego rumieńca i aromatu [5]. Wycieczka rowerowa w te regiony gwarantuje też niezły wysiłek fizyczny – w końcu to już blisko gór. Co więcej w Łącku rokrocznie odbywa się bardzo ciekawe wydarzenie – Święto Kwitnącej Jabłoni. Może to właśnie ono będzie dobrym pretekstem do odwiedzenia tamtejszych regionów?
Dolina Dolnej Wisły
Dolina Dolnej Wisły to malowniczy region o bardzo długiej tradycji upraw jabłoni. Zaczęło się od przydomowych sadów, zakładanych przy gospodarstwach domowych. Teraz w regionie tym realizowane są inicjatywy mające na celu podtrzymanie i kontynuowanie starszych odmian jabłoni [6]. Kierunek szczególnie wygodny, bo bliski dla mieszkańców Bydgoszczy, Torunia i Grudziądza.
Przydatna wskazówka na dobrą drogę
Jabłonie kwitną na przełomie kwietnia i maja, jednak dokładny czas może się różnić w zależności od regionu, a także warunków pogodowych. W związku z tym – warto śledzić lokalne prognozy i informacje, aby trafić na pełnię kwitnienia. Życzymy udanej przygody i przypominamy o spakowaniu soku jabłkowego na drogę!
--
[1] Valder, S.; Staltner, R.; Bizjak, D.A.; Esatbeyoglu, T.; Herdegen, V.; Köpsel, M.; Kostov, T.; Bergheim, I.; Diel, P. Effect of Sugar- and Polyphenol-Rich, Diluted Cloudy Apple Juice on the Intestinal Barrier after Moderate Endurance Exercise and in Ultra-Marathon Runners. Nutrients 2024, 16, 1353. https:// doi.org/10.3390/nu16091353