Cynk w tabletkach pomaga na odporność, trądzik, płodność, włosy i paznokcie. Dawkowanie i wskazówki w stosowaniu cynku w tabletkach

Cynk jest niezbędnym mikroelementem do prawidłowego funkcjonowania organizmu kobiety i mężczyzny. Cynk pełni w organizmie szereg istotnych funkcji, ponieważ buduje ponad 300 różnych enzymów. Jego odpowiednie stężenie jest konieczne do produkcji materiału genetycznego DNA. Bierze też udział w procesach metabolizowania białek, tłuszczy i węglowodanów. Odpowiedzialny jest za utrzymanie stabilności błon komórkowych, odczuwanie smaku i zapachu oraz funkcjonowanie układu odpornościowego.

Zobacz też: Witaminy na zimę i inne składniki na wzmocnienie organizmu. Te suplementy diety pomogą podnieść odporność i poziom energii.

Cynk i selen zapewniane w diecie w odpowiednich ilościach warunkują czynność wydzielniczą tarczycy oraz wpływają na zachowanie jej odpowiedniej wielkości. Ten zestaw pełni ważną rolę w diecie mężczyzn, gdyż wpływa na wydzielanie i funkcje testosteronu oraz chroni przed przerostem prostaty. Odpowiednia podaż cynku w diecie poprawia męską płodność, poprzez zwiększanie ruchliwości plemników i poprawę parametrów nasienia.

Organizm nie potrafi magazynować tego pierwiastka, dlatego niedobór cynku w diecie, może mieć bardzo niekorzystne dla zdrowia konsekwencje. Z tego względu w niektórych przypadkach zalecana jest suplementacja cynku, czyli przyjmowanie cynku w tabletkach. Przed rozpoczęciem stosowania tabletek z cynkiem należy zasięgnąć porady lekarza i wykonać niezbędne badania.

Dzienne zapotrzebowanie na cynk, zgodnie z zaleceniami Instytutu Żywności i Żywienia z 2017 roku wynosi:

• 3 mg w dla dzieci do 3. roku życia,
• 5 mg dla dzieci w wieku 4-9 lat,
• 8 mg dla dzieci w wieku 10-12 lat i kobiet, które ukończyły 19 rok życia,
• 9 mg dla dziewcząt w wieku 13-18 lat
• 11 mg dla chłopców w wieku 13-18 lat oraz mężczyzn po 19. roku życia i kobiet ciężarnym, które ukończyły 19 rok życia,
• 12 mg dla dziewcząt w ciąży, poniżej 19 roku życia i kobiet dorosłych w okresie laktacji,
• 13 mg dla dziewcząt w okresie laktacji, poniżej 19 roku życia.

Według opracowania EFSA (2017 rok) górny tolerowany poziom spożycia cynku ze wszystkich źródeł wynosi 25 mg na dzień dla osób dorosłych. Z kolei według Amerykańskiego Instytutu Medycznego IOM górny bezpieczny poziom spożycia cynku ze wszystkich źródeł wynosi maksymalnie 40 mg na dobę.

Przed zastosowaniem cynku w tabletkach warto poradzić się lekarza, ponieważ nie zawsze konieczne jest sięganie po preparaty farmaceutyczne. Niedobór cynku w diecie można uzupełnić, zwiększając spożycie produktów, które są bardzo dobrym źródłem tego pierwiastka. Cynk jest lepiej przyswajalny z diety zawierającej mięso, niż ubogiej w produkty odzwierzęce. Najlepsze jego źródła to:

• mięso,
• wątroba,
• sery podpuszczkowe (żółte),
• pestki dyni,
• kasza gryczana,
• pełnoziarnisty chleb,
• olej z pestek dyni,
• nasiona słonecznika,
• sezam,
• nasiona roślin strączkowych (fasola, soczewica, groch),
• jaja,
• owoce morza.

Cynk w tabletkach polecany przy niedoborach cynku w organizmie, które wynikają z niewystarczającego spożycia pierwiastka z żywnością. Na niedobór cynku może wskazywać pojawienie się licznych wyprysków skórnych, wydłużonych czas gojenia się ran i zadrapań, oraz pogorszenie kondycji włosów. Te stają się matowe, kruche i wypadają. Niedobór cynku wiąże się ze spadkiem odporności na infekcje, ogólnym osłabieniem i drżeniem mięśni.

Wskazania do stosowania tabletek z cynkiem to m.in.:

• wysoki poziom aktywności fizycznej, czyli minimum 5 godzin tygodniowo intensywnego treningu,
• rekonwalescencja po chorobie,
• obniżona odporność,
• choroby prostaty i pogorszenie jakości nasienia u mężczyzn,
• depresja i obniżony nastroju,
• profilaktyka chorób układu krążenia i serca,
• nadmierne wypadanie i łamliwość włosów,
• łysienie plackowate i złośliwe,
• trudności w gojeniu się ran,
• kłopoty z cerą, trądzik młodzieńczy,
• brak apetytu,
• przykry zapach z ust.

Po konsultacji z ginekologiem cynk w tabletkach mogą stosować kobiety w ciąży, ponieważ w tym okresie wzrasta zapotrzebowanie na ten pierwiastek. Niedobór cynku w okresie płodowym może skutkować niską masą urodzeniową dziecka, a nawet przedwczesnym porodem. Tabletki z cynkiem dla dzieci są stosowane przy zaburzeniach wzrostu.

Cynk w tabletkach występuje w różnej formie, a od niej zależy jego skuteczność działania. Dobrze przyswajalne formy cynku to:

• wodoroasparaginianu cynku,
• chelat aminokwasowy cynku,
• glukonian cynku,
• diglicynian cynku,
• cytrynianu cynku.

Tabletki z cynkiem dla dzieci w wieku 4-10 lat mogą zawierać maksymalnie 5 mg tego pierwiastka, natomiast dla dorosłych 15 mg. Lepiej wybrać lek, a nie suplement diety, gdyż w przypadku tego pierwszego jest pewność o dokładnej zawartości pierwiastka w jednej porcji. Tabletek z cynkiem nie należy dzielić ani rozgryzać.

Przeciwwskazaniem do stosowania cynku w tabletkach jest nadwrażliwość na lek lub suplement diety oraz choroby nerek (np. niewydolność nerek). Nie ma informacji dotyczących bezpieczeństwa stosowania preparatów cynku podczas ciąży – przed suplementacją cynkiem w tabletkach należy skonsultować się z lekarzem.

Wchłanianie cynku zmniejsza jednoczesne przyjmowanie suplementów diety ze związkami żelaza, miedzi, wapnia oraz leków takich jak ibuprofen, kwas acetylosalicylowy, diuretyków oraz kortykosteroidów. Takie leki najlepiej przyjmować w odstępie ok. 2-3 godzin.

Cynk w tabletkach może powodować działania niepożądane, jeśli stosowane dawki są wyższe niż zalecane przez producenta. Nadmiar cynku w diecie powoduje bóle brzucha i głowy, metaliczny posmak w ustach, nudności, wymioty i biegunkę. Jeśli cynk w tabletkach stosowany jest przez długi czas w nadmiernych dawkach, mogą pojawić się niedobory miedzi i żelaza, co prowadzi do niedokrwistości. Z powodu niedoboru miedzi rośnie ryzyko zachorowania na schorzenia neurologiczne.

Co ważne cynk organiczny, dostarczany organizmowi wraz z żywnością, trudno przedawkować. Cynk w tabletkach może doprowadzić do nadmiernego poziomu tego pierwiastka we krwi.

Wskazuje się również, że nadmiar cynku może powodować zaburzenia widzenia, obniżać odporność oraz zmniejszać poziom "dobrego" cholesterolu frakcji HDL. Badania naukowe wskazują, że zwiększone spożycie suplementów diety z cynkiem może prowadzić do rozwoju w późniejszym wieku choroby Alzheimera. Wykazano związek pomiędzy nadmierną suplementacją cynku a śmiercią w wyniku udaru mózgu, napadami epilepsji i chorobami neurodegeneracyjnymi uszkadzającymi mózg.

Źródła:

1. Uchwała na temat zawartości cynku w suplementach diety, czerwiec 2019