Morsowanie – zalety i korzyści zdrowotne. To jednak rozrywka nie dla wszystkich. Kto nie może morsować?

Osoby, które rozważają morsowanie, powinny wcześniej udać się do lekarza podstawowej opieki zdrowotnej i wykonać podstawowe badania profilaktyczne, by upewnić się, że nie ma ku temu żadnych przeciwwskazań.

Przede wszystkim osoby zmagające się z problemami w funkcjonowaniu nerek i układu krążeniowo-oddechowego. Kąpieli w lodowatej wodzie nie zaleca się również osobom z nadczynnością tarczycy, a także osobom z przebytą chorobą, po której znacznie spada tolerancja na zimno (przykładem takiej choroby jest borelioza).

Jeśli lekarz nie stwierdzi żadnych przeciwwskazań do tego, by rozpocząć swoją przygodę z morsowaniem, należy zgłosić się do jednego z klubów morsa w Polsce. Morsowanie w grupie jest znacznie bezpieczniejsze, a do tego można korzystać z cennych doświadczeń innych osób.

Morsowanie, czyli kąpiel w lodowatej wodzie, może być sporym szokiem dla organizmu – dlatego też zaleca się uprzednie przygotowanie. By zminimalizować ryzyko wystąpienia szoku termicznego, należy brać zimne – kilkuminutowe – prysznice w temperaturze ok. 10 stopni Celsjusza (najlepiej codziennie). Dobrym sposobem, praktykowanym przez spore grono morsów, są bose spacery po chłodnej powierzchni np. po plaży czy brzegu rzeki w okresie jesiennym.

Morsować mogą wszyscy niezależnie od poziomu tkanki tłuszczowej. Przy czym osoby szczupłe zazwyczaj mają znacznie mniejszą tolerancję na zimno.

Sprawdź też: Dlaczego warto morsować? Korzyści dla zdrowia są zaskakujące

Jednym z ważnych elementów przygotowania do kąpieli w lodowatej wodzie jest rozgrzewka. Jest ona obowiązkowa, a osoby, które świadomie z niej rezygnują, narażają się na wystąpienie szoku termicznego. Rozgrzewka przed morsowaniem polega na kilkunastominutowym bieganiu truchtem połączonej z gimnastyką: pompkami, przysiadami, skonami i wymachami. Zaleca się, by trwała ona ok. 15 minut. Po odpowiednim rozgrzaniu organizmu należy się szybko rozebrać i rozpocząć kąpiel w lodowatej wodzie.

Przed morsowaniem warto zadbać również o odpowiednie wyposażenie, chociaż część osób zażywających kąpieli lodowych twierdzi, że niezbędne są wyłącznie kąpielówki. Przydatne mogą być także: neoprenowe buty (dostępne w specjalistycznych sklepach dla nurków) lub buty przeznaczonych do kąpieli w kamienistych akwenach wodnych. Niezbędne mogą okazać się również rękawiczki neoprenowe oraz czapka, a przy zamiarze zanurzania głowy – również czepek.

Oto podstawowe zasady, które pozwolą morsować bezpiecznie i z korzyścią dla organizmu:

1. Przed morsowaniem należy odpowiednio rozgrzać organizm. Rozgrzewka powinna trwać 15 minut i składać się z dwóch części: truchtu i gimnastyki.
2. Ok. 2-3 godziny przez morsowaniem nie należy spożywać posiłków.
3. Dzień przed kąpielami lodowymi nie należy spożywać alkoholu, ponieważ rozrzedza on krew, co może być niebezpieczne dla zdrowia.
4. Do wody należy wchodzić zdecydowanym krokiem i najlepiej od razu całkowicie się zanurzyć. Pozostawanie na mrozie może skutkować wyziębieniem organizmu.
5. Do wody należy wchodzić w bezpiecznym i sprawdzonym miejscu i zawsze w towarzystwie innych osób.
6. Optymalną temperaturą do morsowania jest temperatura -8 stopni Celsjusza.
7. Czas kąpieli lodowej uzależniony jest od wielu czynników, w tym m.in. od wieku, ogólnego stanu zdrowia, kondycji fizycznej, stopnia zaaklimatyzowania i częstotliwości kąpieli. Optymalnym czasem morsowania jest ok. 2-3 minuty.
8. Po wyjściu z wody zalecana jest chwila aktywności fizycznej, najlepiej złożonej z lekkich ćwiczeń. Dopiero później można się ubrać i napić ciepłego napoju. Nie zaleca się, żeby bezpośrednio po kąpieli lodowej, do rozgrzanego pomieszczenia (w tym również do nagrzanego samochodu).

Podstawowym niebezpieczeństwem wynikającym z morsowania jest szok termiczny, który definiuje się jako nagłą zmianę temperaturę ciała po kontakcie z zimną wodą. Następstwem tego stanu jest hiperwentylacja, która objawia się przyśpieszonym i niekontrolowanym oddychaniem, co z kolei przekłada się na zaburzenia krążenia krwi. Najpoważniejszą konsekwencją takiego stanu jest nagłe zatrzymanie pracy serca, którego bezpośrednią przyczyną jest skurczenie się naczyń i „wypchnięcie" krwi do serca. Wówczas serce nie jest w stanie pompować tak dużej ilości krwi.

Podstawą zasadą w udzielaniu pierwszej pomocy osobie, którą dotknął szok termiczny jest ustabilizowanie temperatury ciała – poszkodowanego należy przetransportować w ciepłe i suche miejsce, i stopniowo ogrzewać (szczególną uwagę należy zwrócić na plecy, szyję i głowę).

Zimowe kąpiele lodowe są źródłem nie tylko rozrywki i formą przełamywania własnych barier, ale również sposobem na hartowanie organizmu – wzmocnienie systemu odpornościowego, poprawę krążenia, a także polepszenie samopoczucia.

Morsowanie niesie za sobą wiele prozdrowotnych walorów, porównuje się je nawet do krioterapii.

Podczas lodowych kąpieli dochodzi do skurczu powierzchownych naczyń krwionośnych, co wiąże się z licznymi zaletami, wśród których można wskazać na:

• Zahartowanie ciała, z którą wiąże się znaczny wzrost tolerancji na zimno i zmniejszone ryzyko wystąpienia infekcji.
• Poprawę wydolności układu sercowo-naczyniowego.
• Poprawę krążenia.
• Poprawę ukrwienia skóry.
• Przyśpieszenie regeneracji organizmu.
• Łagodzenie objawów chorób dermatologicznych.
• Zwiększenie ruchomości stawów.
• Pozytywny wpływ na funkcjonowanie układu kostnego.

Niewątpliwą zaletą płynącą z morsowania jest również wzrost endorfin (hormonów szczęścia), dzięki którym po kąpielach lodowych wiele osób odczuwa przyjemność. Z tego powodu morsowanie polecane jest w celu zredukowania stresu i złagodzenia dolegliwości bólowych. Istnieją badania potwierdzające to, że czynność ta daje dużo wigoru i energii.

Morsowanie ma wiele korzyści zdrowotnych – przyśpiesza akcję serca, sprzyja usuwaniu toksyn z organizmu i utracie zbędnych kilogramów. Oprócz tego kąpiele lodowe poprawiają wygląd skóry.

Warto jednak pamiętać, że kluczowe znacznie ma odpowiednio dobrany strój do morsowania.

Osoby, które chcą zacząć przygodę z morsowaniem, często zastanawiają się nad tym, kiedy jest najlepszy czas na kąpiele lodowe. Wśród morsów powszechne są dwie koncepcje. Jedna z nich mówi o tym, by morsowanie rozpocząć już wczesną jesienią. Głównym argumentem podnoszonym przez zwolenników tej koncepcji jest stopniowe przyzwyczajanie się do zimnej wody. Dzięki temu znacznie łatwiej skoczyć do przerębla, gdy temperatura spadnie poniżej zera.

Według drugiej koncepcji z morsowaniem należy zaczekać do tego czasu aż zamarzną jeziora. W takim przypadku rozpoczęcie sezonu zapewnia większą przyjemność, a doznania są znacznie bardziej intensywne.

Źródło:
Zwierzchowska E., Morsowanie, Wydawnictwo: Harde, Warszawa 2019

Morsowanie na Morskim Oku: