Masz ją w ogrodzie szczęściarzu? Mahonia pomoże na łuszczycę, obniży poziom cukru i cholesterolu. Wypróbuj przepis na nalewkę z mahonii

Mahonia pospolita (Mahonia aquifolium), zwana także ościałem, to gatunek krzewu liściastego z rodziny berberysowatych (Berberidaceae). Naturalnie występuje w Ameryce Północnej. Już Indianie odkryli jej właściwości zdrowotne i wykorzystywali korzeń, aby przyśpieszyć gojenie ran.

Wbrew temu, co mogłoby się wydawać, jej nazwa nie pochodzi jednak od koloru, jaki przybierają jej liście jesienią, ale od nazwiska słynnego irlandzko-amerykańskiego ogrodnika – Bernarda McMahona (1775-1816), autora Kalendarza Amerykańskiego Ogrodnika: Dostosowanego do klimatu i pór roku w Stanach Zjednoczonych, który przyczynił się do spopularyzowania tej rośliny.

Do Polski mahonia zawitała w XIX w. i szturmem podbiła zarówno miejskie parki, jak i przydomowe ogrody. Jest niezwykle ozdobnym, zimozielonym krzewem. Ma błyszczące, ostre, ale nie kłujące, ciemnozielone liście, kwitnie obficie i aromatycznie na żółto w okresie od kwietnia do maja.

Jesienią liście mahonii przebarwiają się na bordowo, a gałęzie pokrywają się kiściami granatowych, jadalnych (z wyjątkiem pestek) owoców. Krzew owocuje najlepiej, gdy sadzony jest w większych skupiskach. Aby zwiększyć jego owocowanie, należy zasadzić koło siebie przynajmniej dwie rośliny.

Mahonia swój pełny rozmiar osiąga po ok. 20 latach, rosnąc do ok. 1-1,5 metra wysokości i 1 metra szerokości. Lubi stanowisko w półcieniu, choć będzie rosła także w cieniu. Nie ma specjalnych wymagań co do gleby, należy podlewać ją umiarkowanie – raz na 1-2 tygodnie w zależności od pogody. Jest odporna na suszę i szkodniki.

Mahonia pospolita ma wiele zastosowań leczniczych, a jej wpływ na ludzki organizm jest cały czas badany przez naukowców. Głównym składnikiem, który odpowiada za jej prozdrowotne właściwości jest berberyna. To przedstawiciel alkaloidów protoberberyny, który wykazuje różnorodne działanie biochemiczne i farmakologiczne, będąc jednocześnie stosunkowo nietoksycznym dla człowieka.

Badania potwierdziły skuteczność działania berberyny przeciwko wielu gatunkom bakterii i grzybów oraz jej właściwości przeciwnowotworowe. Ponadto wykazano istotną poprawę w leczeniu objawów łuszczycy i atopowego zapalenia skóry przy minimalnych skutkach ubocznych stosowania mahonii pospolitej.

Naukowcy udowodnili także, że zarówno kwiaty, jak i zielone oraz dojrzałe owoce mogą być brane pod uwagę w terapiach wymagających jednoczesnego działania przeciwutleniającego i przeciwzapalnego.

Badania wykazały również pozytywny wpływ berberyny w leczeniu takich schorzeń, takich jak:

• wysoki poziom cukru we krwi,
• wysoki poziom cholesterolu we krwi,
• wysokie ciśnienie tętnicze,
• nadwaga,
• depresja.

Składniki na 1 litr nalewki z mahonii:

• ok. 750 g owoców mahonii,
• 200 g cukru (w dwóch porcjach),
• alkohol (30-40 proc.) do dopełnienia litrowego słoja.

Sposób przygotowania nalewki z mahonii:

1. Dojrzałe owoce mahonii mrozimy, a następnie wypełniamy nimi w 2/3 litrowy słój.
2. Zalewamy do pełna alkoholem i odstawiamy na tydzień.
3. Po tym czasie dodajemy 100 g cukru, mieszamy do rozpuszczenia.
4. Po kolejnych czterech tygodniach zlewamy i dodajemy kolejną porcję cukru.
5. Odstawiamy jeszcze na kilka tygodni, aby trunek dojrzał. Im więcej damy mu czasu, tym lepszy będzie miał smak.

Głównym substancją aktywną mahonii jest berberyna, która uznawana jest za bezpieczną do stosowania. Może jednak, jak większość substancji powodować działania niepożądane, głównie ze strony układu pokarmowego m.in. bóle brzucha, wzdęcia czy biegunkę lub zaparcia.

Stosowania berbrberyny, czyli także przetworów i wyciągów z mahonii pospolitej, powinny unikać kobiety w ciąży oraz karmiące piersią, a także dzieci. Czujnością powinny wykazać się osoby ze schorzeniami wątroby. Nie należy przyjmować jej bezpośrednio przed snem, bo może zaburzyć nocny odpoczynek.

Źródła:

• Potential antimutagenic activity of berberine, a constituent of Mahonia aquifolium BMC Complementary and Alternative Medicine
• Review of the Efficacy and Safety of Topical Mahonia aquifolium for the Treatment of Psoriasis and Atopic Dermatitis The Journal of Clinical and Aesthet Dermatology
• Phytochemical Analysis of Anti-Inflammatory and Antioxidant Effects of Mahonia aquifolium Flower and Fruit Extracts Oxidative Medicine and Cellular Longevity