Zielona kupka u niemowlaka - jakie są jej przyczyny? Czy zielona kupka u niemowlaka jest niebezpieczna dla zdrowia maluszka?

Zielona kupka u niemowlaka, czyli u dziecka do 12 miesiąca życia, pojawia się już na początku życia. Później, zielone zabarwienie może mieć także tzw. kupka przejściowa. W niektórych przypadkach zielony kolor kupki może wynikać ze sposobu żywienia, jednak taka barwa jest też charakterystyczna dla alergii pokarmowej i dla niektórych chorób. Sygnały, które powinny wzbudzić niepokój, to:

• objawy żółtaczki,
• zmiana częstotliwości wypróżnień i konsystencji stolca, niewynikająca z urozmaicenia jadłospisu – po 6. miesiącu,
• śluz w kupce niemowlaka,
• krew w kupce niemowlaka,
• zaparcia.

Zielona kupka u niemowlaka pojawia się już podczas pierwszego wypróżnienia – jest to tzw. smółka. Pierwszy stolec dziecka charakteryzuje się ciemnozielonym kolorem, gęstą konsystencją i brakiem woni. Smółka zaczyna gromadzić się w jelitach dziecka już w 20. tygodniu (4-5 miesiąc) ciąży. Oprócz wód płodowych, w jej skład wchodzą:

• enzymy trawienne,
• biliwerdyna – zielony barwnik żółciowy,
• bilirubina – pomarańczowy barwnik żółciowy,
• złuszczone fragmenty błony śluzowej przewodu pokarmowego,
• cholesterol,
• żółć.

Wydalenie smółki powinno nastąpić w ciągu pierwszych 24 godzin od chwili przyjścia dziecka na świat, przy czym całkowity czas oczyszczania organizmu noworodka to aż 4 dni. Noworodki zazwyczaj wydalają smółkę o znacznej objętości. Zdarza się, że masa pierwszej kupki wynosi aż 10 proc. masy urodzeniowej dziecka. Brak smółki powinien być skonsultowany z lekarzem. Może to bowiem wskazywać na chorobę Hirschsprunga lub na niedrożność jelit.

Zdarza się, że smółka jest wydalana jeszcze w fazie życia płodowego. Do takiej sytuacji dochodzi, gdy dziecko jest niedotlenione. W następstwie wydalenia smółki, wody płodowe przybierają zielony kolor. W takiej sytuacji konieczne jest szybkie rozwiązanie ciąży. Obecność smółki w wodach płodowych może bowiem doprowadzić do rozwoju MAS, czyli zespołu aspiracji smółki, który zagraża życiu i zdrowiu dziecka, ale także matki.

Zielona kupka u niemowlaka pojawia się także po wydaleniu smółki. Są to tzw. stolce przejściowe, które wciąż jeszcze nie stanowią ostatecznej formy kupy dziecka. Ich charakterystyczną cechą jest zielono-brązowe lub zielono-żółte zabarwienie i kwaskowa woń. W stolcu można dostrzec mleczne grudki.

Stolce przejściowe mogą mieć luźną konsystencję, często przypominają też papkę. Mogą być też wodniste i częste – dziecko może wypróżniać się nawet kilkanaście razy w ciągu doby. Nie należy jednak wpadać w panikę. Na tym etapie, zarówno kolor stolca, jak i częstotliwość jego oddawania, to normalne zjawisko, które wynika z faktu, że wciąż niedojrzały układ pokarmowy malca "uczy się" prawidłowego przyswajania pokarmu.

Zielona kupka u niemowlaka może dotyczyć zarówno dzieci karmionych piersią, jak i mlekiem modyfikowanym. W pierwszym przypadku stolec przybiera gęstą konsystencję, przypominającą jogurt. W kupce można zauważyć liczne grudki. Charakterystyczne jest zabarwienie zielone lub jasnozielone, żółte lub ciemnożółte. Konsystencja, zapach i kolor jest następstwem fermentacji treści jelit, do czego dochodzi z powodu alergii na jakiś składnik żywności, którą spożywa matka. Najczęściej produktem uczulającym jest białko mleka krowiego, rzadziej białko jaja. Na alergię na białko mleka krowiego wskazuje dodatkowo występująca wysypka skórna.

Zdarza się, że winne mogą być także cytrusy, wiśnie, czereśnie, pomidory, truskawki, orzechy oraz gazowane napoje. W takiej sytuacji, mama powinna wprowadzić krótkotrwałą dietę eliminacyjną, jednak rezultaty mogą pojawić się dopiero po 1-2 tygodniach.

Jeśli w wyniku wprowadzenia diety eliminacyjnej matki, nie będzie poprawy stanu niemowlęcia wskazane jest ponowne włączenie do diety odrzuconych produktów.

Zielona kupka u noworodka (czasami jasnożółta, żółto-zielona lub brązowo-żółta), o dość twardej konsystencji i zgniłym zapachu, jest charakterystyczna dla dzieci karmionych mlekiem modyfikowanym. Kolor, konsystencja i zapach wynikają z zawartości żelaza lub zawartości zhydrolizowanego białka w mieszankach.

Gdy w jadłospisie malca po 6.miesiącu pojawiają się nowe pokarmy, kupka niemowlaka może przybrać ich kolor. Zielony kolor jest typowy dla dzieci, których dieta obejmuje m.in. szpinak, brokuły czy groszek. Na skutek zmian w żywieniu, pasaż jelitowy ulega przyspieszeniu. W takiej sytuacji zmiana koloru stolca i obecność resztek pokarmu jest normalnym zjawiskiem.

Zielona kupka u niemowlaka może być wynikiem również innych przypadłości. Powszechna jest zielona kupka w okresie ząbkowania. Zielony stolec może wskazywać na schorzenia takie jak:

• infekcja grzybicza, bakteryjna lub wirusowa,
• żółtaczka,
• zatrucie pokarmowe,
• zbyt wysoki poziom żelaza,
• niewłaściwe wchłanianie jelitowe.

Niepokojącym stanem jest wodnista kupka u niemowlaka, która wskazuje na biegunkę. Krew w kupce niemowlaka także powinna wzbudzić niepokój. Jej obecność w kale wskazuje na rany lub krwotok z dolnej części przewodu pokarmowego – szczególnie w jelicie cienkim lub grubym. Do tego stanu mogły doprowadzić zaparcia lub inne schorzenia.

Krew w kupce u niemowlaka jest wskazaniem do niezwłocznej wizyty u lekarza. Szczególnie gdy towarzyszą jej gorączka, silne rozdrażnienie malucha, ciągły płacz, brak apetytu i nietypowe wykręcanie się maluszka. Śluz w kupce niemowlaka także nie jest typowy – chyba, że jego ilości są bardzo niewielkie. Śluzowate stolce mogą wskazywać na zakażenie bakteryjne.