Zapalenie zatok czy coś gorszego? Oto jak rozpoznać przewlekłe przeziębienie

Czy zdarzyło ci się tak powiedzieć, a potem mimo drapania w gardle, zmęczenia i ogólnego rozbicia iść dalej, być może dlatego, że uważałeś, że musisz?

Wbrew pozorom, kiedy masz przeziębienie, twoje ciało najbardziej potrzebuje odpoczynku, żeby układ odpornościowy mógł skuteczniej walczyć z wirusem. Jeśli nie zwolnisz, ryzykujesz przewlekłą infekcję, która dwa tygodnie później może skończyć się wizytą u lekarza z ostrym zapaleniem zatok.

Skąd biorą się przedłużające się przeziębienia? I jak im zapobiegać? Oto odpowiedzi na pięć kluczowych pytań:

„Najczęściej dochodzi do zapalenia górnych dróg oddechowych, czyli błon śluzowych w nosie, gardle i na przykład w oskrzelach w płucach” – mówi dr Torben Ostendorf, przewodniczący Saksońskiego Stowarzyszenia Lekarzy Rodzinnych. Przeziębienie może być wywołane przez wiele różnych wirusów.

Czujesz się źle, ponieważ twój układ odpornościowy jest zajęty walką z patogenem: „Organizm uruchamia wiele mechanizmów obronnych, które mogą powodować różne objawy” – wyjaśnia Jakob Maske, rzecznik Kolońskiego Zawodowego Stowarzyszenia Pediatrów (BVKJ).

Układ odpornościowy niszczy komórki zainfekowane przez wirusa. Wytwarza też swoiste przeciwciała oraz szereg „komórek pamięci”, które pozostają po ustąpieniu infekcji, umożliwiając szybką reakcję, jeśli ten sam wirus zaatakuje ponownie.

Krótko mówiąc: walka z przeziębieniem to dla organizmu ciężka praca, więc warto mu ją maksymalnie ułatwić.

„Kiedy jesteś przeziębiony, ważne jest, by nie obciążać dodatkowo organizmu” – mówi Ostendorf. Oznacza to rezygnację z intensywnego wysiłku fizycznego i ogólne zwolnienie tempa. „W przeciwnym razie ryzykujesz, że organizm nie będzie w stanie w pełni skupić się na zwalczaniu infekcji”, co może ją przedłużyć.

Ta rada dotyczy także przeziębień o łagodnym przebiegu – dodaje Maske. Jeśli układ odpornościowy nie funkcjonuje tak sprawnie, jak powinien, wirus może się rozprzestrzenić i prowadzić do powikłań.

„W efekcie zwykły katar może przerodzić się w zapalenie zatok, a kaszel – w zapalenie oskrzeli, a nawet zapalenie płuc” – ostrzega Ostendorf.

Może się nawet zdarzyć, że początkowo „niewinne” przeziębienie rozwinie się w zapalenie mięśnia sercowego, a to „nie są żarty” – podkreśla.

Zapalenie mięśnia sercowego (myocarditis) może być spowodowane atakiem wirusa na komórki mięśnia sercowego. Komórki mogą być uszkadzane także przez reakcję układu odpornościowego. Choroba może osłabić zdolność serca do pompowania krwi, a do jej objawów należą m.in. przyspieszone lub niemiarowe bicie serca.

Zwykle potrzeba około tygodnia, by dojść do siebie po zwykłym przeziębieniu. Utrzymujące się objawy mogą wskazywać na przewlekającą się infekcję.

„Typowe sygnały ostrzegawcze to utrzymujące się osłabienie lub gorączka trwająca dłużej niż cztery dni” – mówi Maske. Dodatkowym niepokojącym objawem jest nasilanie się dolegliwości.

Do częstych objawów zapalenia zatok należy silne uczucie ucisku w okolicy czoła, nosa, policzków lub górnej szczęki. „Ucisk zwykle bardzo się nasila przy pochylaniu się” – wyjaśnia Ostendorf.

Typowym objawem zapalenia oskrzeli jest kaszel z odkrztuszaniem wydzieliny. „Wielu chorych ma wtedy także gorączkę” – dodaje.

Objawy zapalenia mięśnia sercowego są bardzo zróżnicowane. Często występują zmęczenie i zawroty głowy. Duszność, niemiarowe bicie serca i ból w klatce piersiowej również mogą świadczyć o myocarditis.

„Należy skorzystać z pomocy medycznej zawsze wtedy, gdy pojawią się wymienione wyżej sygnały ostrzegawcze albo gdy wystąpią nietypowe objawy chorobowe” – mówi Maske.

„Gorączka powyżej 39 stopni Celsjusza także może być sygnałem alarmowym i powinna zostać skonsultowana z lekarzem” – radzi Ostendorf.

Dotyczy to szczególnie pacjentów z grup ryzyka, przewlekle chorych – ta grupa powinna generalnie zachować większą ostrożność i wcześniej zgłaszać się do lekarza rodzinnego.

W większości przypadków da się funkcjonować w codziennym rytmie z niewielkimi ograniczeniami. Jeśli masz ochotę, nie ma nic złego w spokojnych spacerach.

„Umiarkowany wysiłek fizyczny jest dozwolony, ale oczywiście nie sport wyczynowy” – mówi Maske. „I nie należy wracać do intensywnego uprawiania sportu, szczególnie wyczynowego, przez około dwa tygodnie po przeziębieniu” – tak, aby dać organizmowi czas na pełną regenerację.

Ogólna zasada dla każdego z przeziębieniem: „Odpoczywaj tak dużo, jak to możliwe” – mówi Ostendorf. Oznacza to również, że intensywne, wyczerpujące dni w pracy są niewskazane.

Źródło: DPA Trends from DPA/Polska Press Grupa