Zaczyna się jak katar, a kończy w szpitalu. Dlaczego wirus RSV jest tak groźny dla seniorów?

Pierwsze objawy zakażenia RSV (syncytialnym wirusem oddechowym) przypominają przeziębienie jednak nie są to te same jednostki chorobowe. Obie choroby to infekcje wirusowe dróg oddechowych, które często występują w tym samym sezonie i mogą mieć podobne, a nawet nakładające się objawy.

Początkowe objawy są bardzo podobne i mogą obejmować:

• katar,

• kaszel,

• ból gardła,

• kichanie,

• ogólne zmęczenie.

Sprawdź: „Tajny brat grypy” uderza! Szczyt zakażeń groźny dla seniorów

W przypadku RSV mogą pojawić się też inne objawy mniej typowe dla przeziębienia takie jak:

• świszczący oddech (charakterystyczny objaw zapalenia oskrzelików),

• trudności w oddychaniu (szybki, płytki oddech, wciąganie skóry między żebrami),

• wysoka gorączka,

• nieustający, męczący kaszel.

Przeziębienie wywoływane jest przez ponad 200 różnych wirusów, najczęściej rinowirusy. Natomiast RSV wywołuje jeden konkretny wirus – wirus syncytialny oddechowy. Przeziębienie zazwyczaj przebiega łagodnie i ustępuje samoistnie w ciągu 7-10 dni. Powikłania są rzadkie. Leczenie polega na łagodzeniu objawów i odpoczynku.

W większości przypadków zakażenie wirusem RS u zdrowych dorosłych przebiega podobnie do przeziębienia. Jednak u osób z grup podwyższonego ryzyka, takich jak niemowlęta, małe dzieci, osoby starsze (powyżej 65 lat) i osoby z osłabioną odpornością, może prowadzić do poważnych powikłań, takich jak:

• zapalenie oskrzelików (zapalenie drobnych dróg oddechowych),

• zapalenie płuc,

• niewydolność oddechowa, często wymagająca hospitalizacji i tlenoterapii.

– Każda infekcja, także infekcja RSV, powoduje ostry stan, który może zaostrzyć przebieg chorób przewlekłych, przewlekłego zespołu wieńcowego, niewydolności serca czy przewlekłej obturacyjnej choroby płuca. Wiemy, że każda przebyta infekcja generuje także ryzyko odległe, czyli takie powikłanie może u pacjenta wystąpić w ciągu miesiąca, pół roku czy nawet roku po chorobie. Zwiększa to ryzyko hospitalizacji i zmienia rokowania chorób przewlekłych – podkreśla w rozmowie ze Stroną Zdrowia prof. dr hab. n. med. Artur Mamcarz, kierownik III Kliniki Chorób Wewnętrznych i Kardiologii Wydziału Lekarskiego, Warszawski Uniwersytet Medyczny.

Podsumowując, choć objawy początkowo mogą być identyczne, RSV jest potencjalnie znacznie groźniejszy niż zwykłe przeziębienie, zwłaszcza dla najmłodszych i najstarszych pacjentów, a także dla osób z chorobami przewlekłymi. Rozpoznanie różnic bez testów diagnostycznych jest trudne, dlatego w przypadku niepokojących objawów, szczególnie u dzieci i seniorów, zawsze należy skonsultować się z lekarzem.

Na przeziębienie nie ma szczepionki, ale na RSV już tak i to w dodatku możesz ją wykonać za darmo nawet w swojej aptece. Kolejną dobrą wiadomością jest to, że możesz zaszczepić się na RSV przy okazji szczepienia na grypę, na tej samej wizycie.

– Jest to nie tylko bezpieczne, ale również wygodne dla pacjenta: ogranicza liczbę wizyt, oszczędza czas i pozwala szybciej zbudować bardziej kompleksową ochronę immunologiczną. Właściwe planowanie i jednoczesne szczepienia to obecnie jedna z najskuteczniejszych strategii profilaktycznych, zwiększających szanse na przejście sezonu infekcyjnego bez powikłań. Należy korzystać z tej możliwości szczególnie, że w tym roku, po raz pierwszy, szczepienia te mogą być realizowane również bezpłatnie dla wybranych grup pacjentów – wyjaśnia prof. Artur Mamcarz.

W Polsce za darmo na RSV mogą zaszczepić się dwie grupy, które są najbardziej narażone na ciężki przebieg tej infekcji:

• osoby w wieku 65 lat i starsze – ta grupa, podobnie jak dzieci, jest szczególnie narażona na powikłania, takie jak zapalenie płuc czy zapalenie oskrzelików. Szczepionka dla nich jest w pełni refundowana,

• kobiety w ciąży – szczepienie w trzecim trymestrze ciąży (zwykle między 24. a 36. tygodniem) ma na celu przekazanie przeciwciał dziecku. Dzięki temu noworodek jest chroniony przed ciężkim zakażeniem RSV w pierwszych miesiącach życia, kiedy jest najbardziej bezbronny.

Ponadto, osoby w wieku 60-64 lat mogą skorzystać z 50 proc. refundacji na zakup szczepionki. Aby skorzystać z refundacji, niezbędna jest recepta wystawiona przez lekarza.

Te same grupy osób bezpłatnie mogą się także zaszczepić na grypę. Dodatkowo bezpłatne szczepienie na grypę przysługuje także dzieciom i młodzieży do 18. roku życia oraz kobietom w połogu. Natomiast wszystkie osoby dorosłe w wieku 18-64 latamogą skorzystać z 50 proc. refundacji (co oznacza, że pacjent pokrywa tylko połowę kosztu szczepionki).

– Obie choroby – grypa i RSV – mogą prowadzić do ciężkich powikłań, hospitalizacji, a w konsekwencji utraty sprawności. Jednoczesne szczepienie zmniejsza to ryzyko, a tym samym pomaga seniorom zachować zdrowie, mobilność i niezależność – dodaje dr hab. n. med. Tomasz Sobierajski, prof. UW, socjolog, wakcynolog społeczny.