Zapalenie mięśnia sercowego – jakie objawy powinny zaniepokoić? Przyczyny rozwoju zapalenia sierdzia, badania i metody leczenia

Ewa Zwolak
Zapalenie mięśnia sercowego w przeważającej większości przypadków przebiega bezobjawowo i mija samoistnie, gdy jednak występują objawy, często jest to ból w klatce piersiowej i uczucie duszności
Zapalenie mięśnia sercowego w przeważającej większości przypadków przebiega bezobjawowo i mija samoistnie, gdy jednak występują objawy, często jest to ból w klatce piersiowej i uczucie duszności https://www.gettyimages.com/Pornpak Khunatorn
Zapalenie mięśnia sercowego to poważna choroba, której główną przyczyną jest zakażenie drobnoustrojami. Mogą wywoływać je bakterie, grzyby i pasożyty, a przede wszystkim wirusy – z koronawirusem SARS-CoV-2 włącznie. Zapalenie sierdzia, bo tak też nazywa się ten problem, może rozwijać się też pod wpływem chorób autoimmunologicznych i toksycznych czynników takich jak leki, hormony czy metale ciężkie. Objawy ZMS często przypominają symptomy zawału, choć mogą też nie wystąpić. Wyjaśniamy, w jaki sposób rozpoznaje się tę chorobę i jak sią ją leczy.

Spis treści

Objawy zapalenia mięśnia sercowego

Zapalenie mięśnia sercowego (ZMS, ang. myocarditis) to stan zapalny obejmujący środkową warstwę ściany serca, czyli sierdzie, który wywołuje dość niespecyficzne objawy.

Zapalenie sierdzia może manifestować się wyłącznie w postaci duszności i bólu w klatce piersiowej, które ustępują samoistnie. Może też jednak dojść do wstrząsu kardiogennego, który stanowi poważne zagrożenie dla życia.

Zapalenie mięśnia sercowego często poprzedza wystąpienie symptomy właściwe dla infekcji wirusowej, w tym COVID-19. Są to głównie:

  • gorączka,
  • wysypka skórna,
  • bóle mięśniowo-stawowe.

Czytaj także: Śmiertelnego wirusa oz przenoszą kleszcze. Odnotowano pierwszy zgon. Jakie objawy wywołuje wirus oz i czy da się uniknąć zakażenia?

Obraz kliniczny ZMS może być zróżnicowany, co nastręcza sporo trudności specjalistom w jej poprawnym i szybkim zdiagnozowaniu. Zapalenie mięśnia sercowego u dzieci przebiega nieco inaczej niż u osób dorosłych. Zwykle ma ono stosunkowo łagodne nasilenie i nie powoduje groźnych powikłań. Niekiedy jednak stan zapalny może prowadzić do rozwoju przewlekłej kardiomiopatii rozstrzeniowej.

Dowiedz się więcej na temat:

Przyczyny zapalenie mięśnia sercowego

Zapalenie mięśnia sercowego definiowane jest jako stan zapalny obejmujący miocyty, tkankę śródmiąższową i naczynia krwionośne. Przyczyny tego stanu chorobowego dzieli się na infekcyjne, immunologiczne i toksyczne.

Zapalenie mięśnia sercowego najczęściej ma podłoże infekcyjne, występuje m.in. po grypie (tzw. pogrypowe ZMS), a obecnie także w wyniku rozwoju COVID-19.

Infekcyjne zapalenie mięśnia sercowego może być wywoływane przez:

  • wirusy typu RNA (m.in. wirus grypy, koronawirus SARS-CoV-2, wirus świnki, wirus odry, wirus różyczki, wirus gorączki Lassa, echowirusy, poliowirusy) i wirusy typu DNA (m.in. adenowirusy, wirus ospy wietrznej, wirus półpaśca, parwowirusy).
  • bakterie (m.in. Staphylococcus, Streptococcus, Pneumococcus),
  • krętki (m.in. Borellia odpowiedzialny za boreliozę),
  • grzyby (m.in. Aspergillus, Actinomyces, Blastomyces),
  • pierwotniaki (m.in. Trypanosoma cruzi, Toxoplasma gondii, Entamoeba, Leishmania),
  • pasożyty (m.in. Trichella spiralis, Echinococcus granulosus, Taenia solium).

Dowiedz się:

Do przyczyn immunologicznego zapalenia mięśnia sercowego zaliczane są m.in.:

  • alergeny, w tym głównie występujące w szczepionkach i lekach,
  • nadczynność tarczycy,
  • stany zapalne jelit,
  • reumatoidalne zapalenie stawów,
  • cukrzyca typu 1,
  • choroba Kawasakiego,
  • zespół Churga-Strauss,
  • toczeń rumieniowy układowy,
  • odrzucenie przeszczepu serca.

Sprawdź też:

Toksyczne zapalenia mięśnia sercowego najczęściej wywołują:

  • leki,
  • metale, np. miedź, żelazo, ołów,
  • niedobór witaminy B1.
  • ukąszenie przez węża, pająka lub skorpiona.

To warto wiedzieć o zażywaniu leków!

Leki mogą wzajemnie wzmacniać swoje działanie lub je osłabiać. Sprawdź, których leków nie należy ze sobą łączyć i czym może to grozić! Zobacz kolejne slajdy, przesuwając zdjęcia w prawo, naciśnij strzałkę lub przycisk NASTĘPNE.

Nie łącz ze sobą tych leków bez konsultacji z lekarzem. Pozn...

Diagnostyka w kierunku ZMS

Zapalenie mięśnia sercowego jest chorobą stosunkowo trudną do zdiagnozowania ze względu na nieswoistość objawów. W przebiegu choroby podwyższone są podstawowe markery stanu zapalnego, takie jak OB i CRP.

Bardziej wiarygodnych danych dostarczają inne badania. To głównie:

  • Autoprzeciwciała sercowe – w trakcie przebiegu zapalenia mięśnia sercowego w badaniu występuje ich podwyższony poziom. Usunięcie ich poprawia funkcję lewej komory, a także redukuje stopień nasilenia objawów.
  • Elektrokardiografia – przy zapaleniu mięśnia sercowego występują nieprawidłowości w obrębie odcinka ST. Oprócz tego w EKG występuje blok przedsionkowo-komorowy z niewielkim poszerzeniem lewej komory.
  • Echokardiografia – jest przydatna nie tyle dla rozpoznania ZMA, ale też dla wykluczenia innych przyczyn występowania objawów.
  • Rezonans magnetyczny – w jego obrazie widoczne są przekrwione fragmenty mięśnia sercowego.
  • Biopsja serca mięśniowego – jest uznawana za najbardziej pomocne badanie w diagnostyce zapalenia mięśnia sercowego.

Przeczytaj również:

Leczenie zapalenia serca

Leczenie zapalenia mięśnia sercowego uzależnione jest przede wszystkim od przyczyny jego rozwoju. Jednakże bez względu od podłoża w przypadku ZMS pacjentom podaje się inhibitory konwertazy angiotensyny (IKA, ang. ACEi). Celem ich działanie jest powstrzymanie rozwijającego się stanu zapalnego.

Przy wirusowym zapaleniu mięśnia sercowego konieczne jest zażywanie leków przeciwwirusowych, które pomagają w wyeliminowaniu wirusów z kardiomiocytów. W celu zniwelowania objawów zapalenia mięśniowego często stosuje się także leki immunosupresyjne, w tym głównie: steroidy, aziatopryny i cyklosporyny.

Przy zapaleniu mięśnia sercowego zaleca się powstrzymanie od aktywności fizycznej przez co najmniej 6 miesięcy od początku choroby.

Źródła:
  • Waligórska N., Waligórska D., Pawlak A., Zapalenie mięśnia sercowego. Kardiologia Inwazyjna. 2017; 12(3): 47-58.
  • Leslie T., Copper Jr., Zapalenie mięśnia sercowego. Kardiologia po Dyplomie. 2009; 10: 12-29.

Dowiedz się więcej na temat:

ZOBACZ: Przechorowali COVID-19 i skarżą się na problemy z sercem. Do kardiologów trafia coraz więcej ozdrowieńców. Eskpert: dr Olga Jerzykowska, kardiolog, Wielospecjalistyczny Szpital Miejski im. Józefa Strusia w Poznaniu

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Te produkty powodują cukrzycę u Polaków

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na stronazdrowia.pl Strona Zdrowia