Mózg mężczyzny kurczy się codziennie o tej porze. Naukowcy odkryli też wahania męskich hormonów

Mimo wielu badań i zaawansowanych technologii mózg człowieka nadal jest dla naukowców zagadką. Wiadomo, że jest on bardzo plastyczny, wiele czynników wpływa na jego degradację, ale też ma on duże zdolności do regeneracji.

Okazuje się jednak, że może on zmieniać swoją objętość zaledwie w ciągu jednej doby. Badanie naukowców z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Santa Barbara (Stany Zjednoczone) udowadnia, że mózgi mężczyzn kurczą się w ciągu dnia i regenerują wracając do większej objętości w ciągu nocy.

U 26-letniego uczestnika badania wykonywano skany mózgu i badania krwi co 12-24 godziny przez 30 kolejnych dni. Codziennie wypełniał on także kwestionariusz oceniający jego poziom stresu, snu i nastroju.

O godzinie 7:00 lub 20:00 przechodził także badania endokrynologiczne, które sprawdzały jak zmienia się poziom określonych hormonów w jego organizmie między rankiem a wieczorem.

Naukowcy odkryli, że mózg młodego mężczyzny codziennie wieczorem o godzinie 20:00 miał mniejszą objętość niż rano. Oznacza to, że w ciągu dnia się kurczył, a w nocy w czasie snu regenerował i powracał do pierwotnej wielkości.

Badania wykazały, że objętość istoty szarej, która odgrywa znaczącą rolę w funkcjach umysłowych, pamięci, regulacji emocji i ruchu, zmniejszała się średnio o około 0,6 procent każdego wieczora.

Najbardziej skurczyły się dwa obszary kory mózgowej, kora potyliczna i ciemieniowa, zaangażowane w przetwarzanie wzrokowe i sensoryczne. Zmiany odnotowano także w głębszych strukturach mózgu, takich jak móżdżek, pień mózgu i część hipokampa. Są one odpowiedzialne za koordynację ruchową, przekazywanie informacji pomiędzy mózgiem a ciałem oraz zapamiętywanie i przechowywanie wspomnień.

Równocześnie z kurczeniem się mózgu wieczorem naukowcy odkryli, że u mężczyzny zmniejsza się także poziom hormonów.

– Dobowe wahania hormonów steroidowych były powiązane z wyraźnymi zmianami w globalnej i regionalnej morfologii mózgu. Od rana do wieczora całkowita objętość mózgu, objętość istoty szarej i grubość kory mózgowej zmniejszały się, co pokrywało się ze spadkiem stężeń hormonów steroidowych (testosteronu, estradiolu i kortyzolu) – napisali autorzy badania.

Badacze nie są jednak pewni czy to właśnie hormony są przyczyną zmian w mózgu.

– Jestem przekonana, że ​​hormony mają wpływ na mózg i jego strukturę. Ale w tym badaniu nie możemy powiedzieć, że jest to bezpośrednią przyczyną – powiedziała współautorka badania, Elle Murata, doktorantka psychologii i nauk o mózgu na Uniwersytet Kalifornijski w Santa Barbara (USA). Dodała jednak, że „to kolejny przykład obalający mit, jakoby hormony miały znaczenie jedynie dla kobiet”.

Stężenie testosteronu, estradiolu i kortyzolu u 26-latka spadło od rana do wieczora odpowiednio o 61, 38 i 92 proc. Zjawisku temu towarzyszyło „znaczne zmniejszenie” objętości mózgu.

– U mężczyzn obserwuje się 70-procentowy spadek hormonów steroidowych od rana do wieczora. Można to sobie wyobrazić niemal jak pulsujący rytm dobowy – powiedziała współautorka badania, Laura Pritschet, doktorantka w dziedzinie psychiatrii w Szkole Medycznej Perelman na Uniwersytecie Pensylwanii.

Badanie ma jednak spore ograniczenia, ponieważ zostało przeprowadzone na jednej osobie, którą był Pavel Shapturenka, 26-letni doktorant Uniwersytetu Kalifornijskiego w Santa Barbara. Naukowcy chcą teraz zbadać, w jaki sposób sen regeneruje mózg.

Źródło: Circadian Rhythms Tied to Changes in Brain Morphology in a Densely Sampled Male The Journal of Neuroscience