– To nie tak, że mózg mężczyzn starzeje się szybciej – przekonuje prof. Manu S. Goyal z Washington University School of Medicine w St. Louis, jeden z autorów głośnej publikacji na łamach prestiżowego "Proceedings of the National Academy of Sciences". Okazuje się jednak, że już na etapie dorastania męski mózg funkcjonuje tak, jakby był starszy niż mózg kobiet, które teoretycznie są w tym samym wieku. Różnica ta wynika ze sposobu, w jaki organ ten zużywa energię.
– Metabolizm mózgu zmienia się wraz z wiekiem. Po raz pierwszy udało się nam zauważyć, że proces ten może być zależny od płci – wyjaśnia neurobiolog Marcus Raichle, kolejny z autorów najnowszych badań na ten temat.
Mózg ma płeć i... może być w różnym wieku?
Na podstawie obrazów tomografii komputerowej ponad 200 dorosłych osób (121 pań i 84 panów w wieku od 20 do 82 lat) naukowcy dokonali porównania procesów metabolicznych zachodzących w mózgu kobiet i mężczyzn. Wykorzystali w tym celu sztuczną inteligencję i specjalny algorytm uczenia maszynowego, który pozwolił przewidzieć wiek osób biorących udział w badaniu na podstawie tego, w jaki sposób ich mózg zużywał energię.
Najpierw uczeni przeanalizowali dokładnie dane zebrane w grupie kobiet i zestawili je z ich rzeczywistą metryką. Potem zrobili to samo z parametrami pochodzącymi od panów. Na koniec porównali wyniki pomiędzy obu płciami.
Badaczom udało się oszacować, że tzw. wiek metaboliczny mózgu kobiet jest średnio o 3,8 roku niższy od ich wieku biologicznego. Mózg mężczyzn wykazuje zaś cechy świadczące o tym, że jest 2,4 roku starszy, niż wynika z ich metryki. Na podstawie pomiaru przepływu tlenu i glukozy w mózgach uczestników badania naukowcy ustalili, w jaki sposób cukier zostaje zamieniony na energię w różnych rejonach mózgu. Kiedy porównano wyniki pomiędzy płciami, algorytm wykazał, że metaboliczny wiek mózgu kobiet jest średnio 3 lata niższy niż u mężczyzn.
Według badaczy panie mają przeciętnie o 3 lata młodszy mózg w porównaniu do panów w tym samym wieku. Co to właściwie oznacza?
Mózg kobiet jest młodszy niż u rówieśników przeciwnej płci
Wiele wskazuje na to, że "młodszy mózg" pozwala paniom zachować lepszą kondycję umysłową w podeszłym wieku. Prawdopodobnie są one dzięki temu w mniejszym stopniu narażone na zmiany neurodegeneracyjne, które przyczyniają się do rozwoju demencji starczej oraz wielu chorób upośledzających funkcje poznawcze.
Choć badacze podkreślają, że ich odkrycie wymaga jeszcze potwierdzenia w dalszych badaniach, to jednak sam fakt istnienia takiej różnicy pomiędzy płciami wydaje się sporym zaskoczeniem. Dlaczego?
Kobiety i mężczyźni różnią się tym, w jaki sposób ich mózg zużywa energię
Od dawna wiadomo, że to, w jaki sposób mózg metabolizuje potrzebne mu do działania paliwo (czyli cukier lub glukozę) zmienia się wraz z wiekiem. Kiedy jesteśmy młodzi, zużywamy więcej glukozy podczas tzw. glikolizy tlenowej. Proces ten wspomaga rozwój komórek mózgowych i pomaga nam dojrzewać. Wraz z upływem lat zmienia się jego tempo i około 60. roku życia ulega stopniowemu zahamowaniu. Okazuje się, że zjawisko to może różnić się ze względu na płeć. Kobiece mózgi zdają się wydajniej zużywać energię, dzięki czemu dłużej zachowują młodość.
Według polskich statystyk kobiety przeżywają mężczyzn średnio o 8 lat. Być może mamy kolejny dowód na to, dlaczego panie deklasują płeć przeciwną pod względem długości życia. To, że ich mózg wydaje się młodszy w porównaniu z rówieśnikami, najprawdopodobniej ma niemały wpływ na to, jak radzą sobie z procesem starzenia.
Czy podział na "umysły ścisłe" i "umysły humanistyczne" jest słuszny? Co na ten temat sądzą eksperci?