Spis treści
Rosół, płukanie gardła czy kąpiele stóp – istnieją niezliczone domowe sposoby na przeziębienie, często przekazywane z pokolenia na pokolenie.
Często mamy naukowe wyjaśnienia, dlaczego domowe sposoby działają – mówi dr Andreas Michalsen, ordynator w szpitalu Immanuel w Berlinie i profesor naturopatii w berlińskim szpitalu Charité.
Zwykle nie ma jednak klasycznych badań klinicznych, bo brakuje na nie finansowania. Inaczej jest w przypadku roślin leczniczych – ich działanie jest zazwyczaj dobrze przebadane.
Kąpiele, okłady i nie tylko: zalety kuracji ciepłem
Wanna z ciepłą wodą, odrobina proszku z gorczycy lub imbiru, żeby pobudzić krążenie – i mamy kąpiel stóp, która ma wzmacniać układ odpornościowy.
Wiemy, że temperatura stóp wpływa też na temperaturę błon śluzowych w jamie ustnej i gardle – mówi Michalsen. – To może utrudnić życie niektórym groźnym bakteriom. Rzeczywiście ma to działanie wzmacniające odporność.
Nie należy jednak używać więcej niż 2 łyżki stołowe proszku z gorczycy ani stosować kąpieli dłużej niż 5-10 minut, bo grozi to podrażnieniem skóry i oparzeniami. Podobnie działają okłady na szyję z ziemniaków lub siemienia lnianego. Klasyczne „woreczki z cebulą” na uszy również uchodzą za środek o działaniu przeciwzapalnym i antybakteryjnym.
A gorący rosół z kurczaka? Może być pomocny przy przeziębieniu – zwłaszcza że dostarcza osłabionemu organizmowi dodatkowej energii. Badania laboratoryjne sugerują nawet, że rosół ma działanie przeciwzapalne, choć skuteczności tej nie potwierdzono dotąd u ludzi – podaje Fundacja Wiedzy o Zdrowiu.
Dlaczego ostre substancje pomagają przy przeziębieniu
Nasturcja, chrzan i imbir to klasyczne „ostre” rośliny stosowane w walce z przeziębieniem.
Są badania, które pokazują, że te ostre substancje mogą skracać czas trwania przeziębienia – mówi Michalsen. – Mają one działanie przeciwwirusowe i antybakteryjne.
Od olejku po herbatę: jak rośliny lecznicze przynoszą ulgę
W formie olejków eterycznych, dodatków do kąpieli czy herbat: rośliny lecznicze występują w różnych postaciach.
Mieszanka tymianku i korzenia pierwiosnka, która łagodzi kaszel i skraca czas trwania choroby, jest bardzo pomocna i dobrze przebadana – mówi dr Heidi Braunewell, członkini zarządu Niemieckiego Towarzystwa Fitoterapii i prowadząca seminaria w Akademii Zdrowego Życia w Niemczech.
Skuteczne okazały się również takie rośliny jak szałwia, mięta pieprzowa, babka lancetowata, prawoślaz, bluszcz, korzeń lukrecji gładkiej i koper włoski.
Niemal wszystkie te wysoko skoncentrowane rośliny lecznicze mają działanie przeciwwirusowe lub antybakteryjne – mówi Michalsen.
Bluszcz pomaga na przykład przy infekcjach oskrzeli i łagodzi kaszel o charakterze spazmatycznym, natomiast korzeń lukrecji ma działanie przeciwzapalne i wykrztuśne – dodaje Braunewell.
Jeśli chodzi o skuteczność, nie warto pokładać wielkich nadziei w tymianku czy innych ziołach z własnego ogródka lub z supermarketu. Zwykła, spożywcza herbata miętowa raczej nie będzie miała działania przeciwwirusowego ani antybakteryjnego. Zamiast tego należy sięgać po herbaty z roślin leczniczych z apteki lub sklepu ze zdrową żywnością.
Trzeba pamiętać, że mięta i inne rośliny lecznicze zawierające olejki eteryczne nie powinny być stosowane u dzieci poniżej 2. roku życia, ponieważ mogą wywołać zatrzymanie oddechu.
Poza tym rośliny lecznicze rzadko wiążą się z ryzykiem czy działaniami niepożądanymi.
Prawie niemożliwe jest zatrucie się tymiankiem czy szałwią. Pod względem siły działania rośliny lecznicze są słabsze niż leki syntetyzowane chemicznie – zauważa Michalsen.
W przypadku gotowych preparatów należy stosować się do ulotki dołączonej do opakowania.
Miód jako tajna broń?
Czy to w herbacie, czy jedzony prosto z łyżeczki, miód ma działanie przeciwzapalne, antybakteryjne i przeciwwirusowe – mówi Michalsen.
Może łagodzić napady kaszlu i sprzyjać lepszemu snu – podaje Fundacja Wiedzy o Zdrowiu.
Nie musi to być drogi miód manuka – twierdzenie, że jest on szczególnie skuteczny:
To głównie kwestia dobrego marketingu. Zasadniczo każdy miód ma podobne właściwości. Ważniejsze jest, by nie był zanieczyszczony i – w idealnym przypadku – pochodził z upraw ekologicznych – mówi Michalsen.
Trzeba pamiętać, że dzieci poniżej 1. roku życia nie powinny spożywać miodu, ponieważ ich flora jelitowa nie jest jeszcze w pełni rozwinięta i może dojść do zatrucia toksyną botulinową z przetrwalników bakterii.
Kiedy warto obniżać gorączkę?
W Niemczech klasycznym domowym sposobem na obniżenie gorączki są okłady na łydki. To tradycyjna, naturalna metoda łagodnego obniżania temperatury, polegająca na owijaniu podudzi letnimi, wilgotnymi ściereczkami, co ma schładzać organizm przez odparowywanie.
Chłodne okłady sprawiają, że organizm oddaje więcej ciepła, przez co gorączka spada – choć nie ma dowodów naukowych na potwierdzenie tego efektu, zauważa Fundacja Wiedzy o Zdrowiu.
Należy pamiętać, by nie stosować okładów na łydki, jeśli pacjent ma zimne nogi lub dreszcze, a także w przypadku zakażenia dróg moczowych lub problemów z krążeniem.
Łagodniejszym sposobem na obniżenie gorączki jest picie naparów z kwiatów lipy lub gorącego soku z czarnego bzu.
Mają działanie przeciwwirusowe, lekko obniżają gorączkę i pobudzają pocenie się – mówi Michalsen.
Zasadniczo gorączka nie jest czymś złym. To sposób, w jaki organizm próbuje zwalczyć wirusy i bakterie poprzez podniesienie temperatury. Jeśli jednak gorączka utrzymuje się przez kilka dni i nie spada poniżej 39 stopni Celsjusza, lekarze zdecydowanie zalecają konsultację z lekarzem.
Czy organizm potrzebuje dodatkowej witaminy C? Nie. Choć wiele preparatów leczniczych zawiera witaminę C, zazwyczaj nie poprawia to przebiegu przeziębienia.
Oczywiście dobrze jest jeść świeże produkty. Jednak musujące tabletki z witaminą C czy podobne preparaty nie są konieczne – mówi Michalsen.
Zamiast tego lekarz zaleca przy każdym przeziębieniu to, co klasyczne: wysypiać się i pić dużo płynów.
Źródło:
DPA Trends from DPA
