Czym jest kwiat lipy i kiedy się go zbiera?
Kwiat lipy (kwiatostan) to surowiec zielarski stosowany w mieszankach ziołowych do zaparzenia w formie jednoskładnikowej herbata z lipy. Kwiat lipy najczęściej pozyskiwany jest z lipy drobnolistnej (Tilia cordata Miller) lub lipy wielkolistnej, zwanej też lipą szerokolistną (Tilia platyphyllos Scopol).
Kwiaty lipy zbiera się na początku ich kwitnienia, czyli w czerwcu. Ważne jest, by na kwiatostanach nie zawiązały się jeszcze owoce. Kwiaty lipy suszy się w temperaturze nie wyższej niż 35 stopni. Kwiaty lipy można zbierać i suszyć samodzielnie, suszone kwiaty lipy można też kupić w aptekach i sklepach zielarskich, a także – w postaci herbatki ziołowej do zaparzania – w sklepach spożywczych. Można także zaopatrzyć się w olejek eteryczny z kwiatów lipy, który ma działanie antyseptyczne, napotne, wykrztuśne, rozkurczowe, przeciwbólowe i żółciopędne.
Substancje występujące w kwiatach lipy
Kwiaty lipy zawierają flawonoidy, czyli antyoksydanty, w ilości nie mniejszej niż 9 procent. W dużych ilościach zawiera substancje śluzowe (10 procent), a w mniejszych glikozydy fenolowe oraz olejek eteryczny, czyli kompleks substancji o działaniu antyoksydacyjnym i przeciwzapalnym.
Flawonoidy zawarte w kwiatach lipy to: rutyna, hiperozyd, kwercytryna i glikozyd flawonoidowy kemferolu oraz astragalin. Olejek eteryczny kwiatów lipy zawiera farnesol (farnezol), farnesyl acetate (octan farnezylu), geraniol i eugenol. Oprócz tego kwiaty lipy zawierają proantocyjanidyny (proanthocyanidins), garbniki (katechiny i gallokatechiny) i kwasy fenolowe takie jak kwas kawowy, galusowy, chinowy i kwas chlorogenowy.
Polecamy przeczytać o produktach wzmacniających odporność!
Właściwości i działanie kwiatów lipy
Ciepła herbata z lipy ma działanie napotne, przeciwgorączkowe i przeciwkaszlowe. Śluzy zawarte w kwiatostanach lipy mają właściwości nawilżające, łagodzące i osłaniające śluzówkę gardła i przełyku oraz przewodu pokarmowego. Pomagają łagodzić kaszel, podrażnienia błony śluzowej gardła i są pomocne przy nieżytach górnych dróg oddechowych oraz żołądka.
Flawonoidy, glikozydy fenolowe oraz lipowy olejek eteryczny działają rozkurczająco na mięśnie gładkie, mają też właściwości uspokajające. Herbata z lipy wspomaga również pracę nerek, ponieważ ma działanie moczopędne, a dzięki temu wspomaga oczyszczanie organizmu z toksyn. Kwiaty lipy mają też działanie przeciwzapalne i przeciwbakteryjne. Skutecznie obniżają ciśnienie tętnicze krwi oraz wzmacniają ściany naczyń krwionośnych.
Stosowany zewnętrznie napar z kwiatów lipy ma działanie przeciwzapalne, antybakteryjne i nawilżające. Ostudzony napar z kwiatów lipy można używać jako tonik do przemywania skóry twarzy po jej umyciu i przed nałożeniem pielęgnacyjnego kremu. Wskazany jest do cery wrażliwej i ze skłonnościami do podrażnień, skóry suchej i z wypryskami (trądzikiem). Ponadto napar z kwiatów lipy ma działanie rozjaśniające skórę i zmniejsza uczucie swędzenia. Skóra staje się nawilżona i odżywiona, a przez to zregenerowana i bardziej jędrna.
Przeczytaj: Niesamowite właściwości imbiru!
Chłodną herbatę z lipy można stosować w pielęgnacji włosów jako płukankę. Korzystna będzie dla każdego rodzaju włosów, a szczególnie warto by wypróbowały ją posiadaczki włosów suchych i ze skłonnością do łupieżu. Okłady na oczy z herbaty lipowej pomogą przy podrażnieniu i stanach zapalnych spojówek. Pomogą pozbyć się nieestetycznych obrzęków, cieni i worków pod oczami.
Napar z kwiatów lipy sprawdzi się też przy problemach z zasypianiem [1]. Przy przeziębieniu i problemach trawiennych zaleca się pić 2-3 szklanki herbatki lipowej dziennie. Przy bezsenności warto wypić szklankę naparu z lipy z dodatkiem miodu lawendowego, lub lipowego przed położeniem się do łóżka. Należy pamiętać, że miód należy dodać do herbaty, kiedy ta będzie miała temperaturę nie wyższą niż 50 st. C., ponieważ w przeciwnym razie substancje aktywne zawarte w miodzie ulegną zniszczeniu w kontakcie z wysoką temperaturą.
W medycynie ludowej napar z kwiatów lipy zalecany był do leczenia padaczki i puchliny wodnej, ponieważ wzmaga diurezę (oddawanie moczu) i wspomaga pracę nerek. Napar z kwiatów lipy stosowano także do leczenia nerwobóli i jako środek oczyszczający organizm, gdyż działa antyoksydacyjnie, poprawia metabolizm, pomaga usuwać toksyny i ma działanie napotne).
Kwiaty lipy dla dzieci i kobiet ciężarnych
Napar z kwiatów lipy można bezpiecznie podawać dzieciom. Bez obaw herbatę z lipy w okresie przeziębienia mogą stosować kobiety w ciąży i karmiące piersią. Napar z kwiatów lipy zawiera polifenole i antyoksydanty, które korzystnie działają na organizm, ma też łagodne działanie uspokajające. Działa odprężająco i wzmacnia układ odpornościowy mamy i dziecka.
ZOBACZ: O czym świadczy gorączka i kiedy nie należy jej zbijać!
- Kędzia B., Hołderna-Kędzia E.: Zastosowanie miodu i roślin leczniczych w chorobach ośrodkowego układu nerwowego. Postępy Fitoterapii, 2018.