Spis treści
Leśna kąpiel – co to jest? Historia powstania shinrin-yoku
Zwracanie się ku naturze w celu uzdrowienia nie jest niczym nowym. Problem „deficytu natury” w społeczeństwach zidentyfikował w 1980 roku japoński lekarz dr Qing Li. Dane potwierdzają jego spostrzeżenia pokazując, że Amerykanie spędzają aż 93 proc. swojego czasu w pomieszczeniach, a Europejczycy – ok. 90 procent. W bezpośredni sposób przyczynia się to do spadku jakości naszego życia.
Jako antidotum dr Qing Li zaproponował shinrin-yoku (z jap. shinrin – las i yoku – kąpiel), czyli kąpiele leśne. W świetle badań prowadzonych przez japońskich naukowców uważne spacery wśród drzew dodają energii i osłabiają złe emocje. Ponadto wpływają na aktywność i liczbę limfocytów NK, które odpowiadają za niszczenie komórek wirusowych i nowotworowych, a także na poziom wewnątrzkomórkowych białek przeciwnowotworowych. Obecnie leśne kąpiele są istotną częścią profilaktycznej opieki zdrowotnej w Japonii.
Czytaj też: Nie musisz ćwiczyć. Weź gorącą kąpiel, a schudniesz bez wysiłku i obniżysz poziom cukru we krwi
Leśna kąpiel nie jest jednak zwykłym spacerem z psem, joggingiem lub nawet medytacją. To zanurzenie się w atmosferze lasu – świadome spacerowanie, podczas którego wykorzystuje się wszystkie zmysły. Podczas takiej wyprawy chłonie się dźwięki, zapachy i widoki. Jest się uważnym na zmiany zachodzące w krajobrazie i jednocześnie odciętym od świata zewnętrznego i technologii. Jak mówi twórca leśnych spacerów:
Shinrin-yoku jest jak most. Otwierając nasze zmysły, wypełnia lukę między nami a światem przyrody – można przeczytać na temat leśnych kąpieli.
Co dają kąpiele leśne? Tak wpływa na nasz organizm obcowanie z naturą
Naukowcy od lat badają wpływ obcowania z naturą na ludzki organizm. Wyniki prac jasno pokazują, że jest on dla nas równie istotny, co zbilansowana dieta i aktywność fizyczna. Jedną z jego najistotniejszych funkcji jest redukcja stresu, który towarzyszy nam na co dzień.
Przewlekły stres przyczynia się do rozwoju problemów takich jak lęk, depresja i bezsenność. Może również prowadzić do zaburzeń fizjologicznych, takich jak wysokie ciśnienie krwi, nadmierne napięcie mięśni i obniżona odpowiedź immunologiczna. Spędzanie czasu na łonie natury, z dala od nowoczesnej technologii i dużych miast, może w korzystny sposób wpłynąć na nasze zdrowie fizyczne i psychiczne, zmniejszając wpływ stresu na organizm.
Regularne przebywanie w naturalnym środowisku sprawia, że:
- podnosi się odporność organizmu,
- mniej odczuwamy stres i ból,
- zmniejsza się uczucie gniewu i agresji,
- zwiększa się poziom energii,
- poprawia się nastrój i zmniejsza problemy z koncentracją,
- jakość snu staje się lepsza.
Dowiedz się więcej:
Jak powinna wyglądać kąpiel leśna?
Każdy, kto kiedykolwiek był w lesie, słuchał śpiewu ptaków, oglądał prześwitujące przez liście promienie słońca, sprawdzał miękkość mchu, brał do rąk kamienie i szyszki albo kosztował jagód wprost z krzaka, leśną kąpiel ma już tak naprawdę za sobą.
Jest ona łatwiejsza niż klasyczna medytacja i treningi uważności, a przede wszystkim dostępna dla każdego niezależnie od wieku, stanu zdrowia i umiejętności. Aby w pełni wykorzystać czas spędzony na łonie natury, warto przestrzegać kilku zasad:
- Zostaw telefon i aparat fotograficzny w domu.
- Zarezerwuj przynajmniej dwie godziny na leśną kąpiel.
- Wybierz przyjazne miejsce na spacer, ale nie ustalaj wcześniej trasy – daj się prowadzić ciału.
- Raz lub dwa razy zatrzymaj się w wygodnym miejscu na 20-minutową przerwę.
- Podczas postoju kontempluj krajobraz, wykorzystując jak największą liczbę zmysłów.
- Przerwa to także czas, w którym możesz zjeść przekąskę.
- Postaraj się ograniczyć rozmowy z towarzyszami spaceru do minimum.
- Jeśli chcesz, możesz w czasie leśnej kąpieli uprawiać jogę, medytację, tai-chi, ćwiczenia plastyczne lub oddechowe.
Osobom, które zaczynają swoją przygodę z leśnymi spacerami, dr dr Qing Li radzi:
Klucz do odblokowania mocy lasu tkwi w pięciu zmysłach. Pozwól naturze wejść przez twoje uszy, oczy, nos, usta, ręce i stopy. Posłuchaj śpiewu ptaków i powiewu wiatru szeleszczącego w liściach drzew. Spójrz na różne odcienie zieleni drzew i światło słoneczne filtrowane przez gałęzie. Poczuj zapach lasu i wdychaj naturalny aromat fitoncydów. Poczuj świeżość powietrza, biorąc głęboki oddech. Połóż ręce na pniu drzewa. Zanurz palce rąk i nóg w strumieniu. Połóż się na ziemi. Zagłęb się w smaku lasu i uwolnij poczucie radości i spokoju. To jest twój szósty zmysł, stan umysłu. Teraz połączyłeś się z naturą. Przekroczyłeś most do szczęścia.
Gdzie praktykować kąpiele leśne?
Leśne kąpiele można praktykować w dowolnym miejscu na świecie, w którym rosną drzewa. Nie ma znaczenia pora roku ani pogoda. Można odbywać je samodzielnie, z bliskimi lub w towarzystwie przewodnika, tzw. terapeuty leśnego. Pomaga on osobom nienawykłym do takiej formy wypoczynku w pełni wykorzystać potencjał spaceru i pokazuje, jak aktywizować wszystkie zmysły, np. parząc herbatkę z niezwykle zdrowego igliwia sosny czy świerku lub oglądając liście różnych gatunków drzew.
Z usług przewodników można skorzystać także w Polsce. Oferują oni m.in. ocenę stanu emocjonalnego przed i po kąpieli oraz różne warianty spacerów uwzględniające m.in. poznanie wybranych technik relaksacji i uważności.
Zobacz także:
Źródła:
- Visiting a forest, but not a city, increases human natural killer activity and expression of anti-cancer proteins International Journal of Immunopathology and Pharmacology
- ‘Forest Bathing’ Is Great for Your Health. Here’s How to Do It Time
- Forest Bathing in Japan (Shinrin-yoku) Japan Travel
- The ancient Japanese practice of forest bathing BBC Travel