Spis treści
Czy opalanie się jest szkodliwe?
Opalanie się jest uznawane za szkodliwe, jednak są też korzyści z wystawiania skóry na słońce. To produkcja niezbędnej dla zdrowia witaminy D czy endorfin, czyli hormonów poprawiających nastrój, które działają też przeciwzapalnie i przeciwbólowo. Dlatego opalanie się może mieć pozytywny wpływ na zdrowie, co potwierdzili naukowcy z Uniwersytetu Edynburskiego.
Badacze analizowali związek między ekspozycją na promieniowanie ultrafioletowe a śmiertelnością w różnych rejonach Wielkiej Brytanii, która znana jest z niedoboru światła słonecznego. W tym celu posłużyli się danymi 395 tys. osób o europejskim pochodzeniu, zgromadzonymi w brytyjskiej bazie UK Biobank. Wykorzystali przy tym informacje o położeniu geograficznym miejsc ich zamieszkania, a także o ew. korzystaniu z solariów. Przy obliczeniach uwzględnili też kwestie wpływające na stan zdrowia takie, jak palenie tytoniu, aktywność fizyczna, płeć i wykluczenie społeczne.
Na łamach pisma „Health and Place” stwierdzili oni, że korzyści zdrowotne ze spędzania czasu na słońcu mogą przewyższać związane z tym ryzyko zdrowotne w przypadku osób, które żyją na obszarach z ograniczonym nasłonecznieniu.
Mało słońca? Korzystne jest nawet solarium
Ekspozycję na światło słoneczne w rejonach Wielkiej Brytanii o niskim nasłonecznieniu powiązano ze spadkiem zgonów z powodów sercowo-krążeniowych i raka. Ze względu na położenie, podobne warunki, jak w Zjednoczonym Królestwie mamy również w Polsce. Nasz kraj leży bowiem na szerokości geograficznej 49-55 stopni, podczas gdy w przypadku Wielkiej Brytanii to 49-61 stopni.
W porównaniu z obszarami, gdzie słońca jest najmniej, zamieszkiwanie w miejscach o wyższym nasłonecznienia wiązało się z obniżeniem zagrożeniem śmiercią z powodu chorób sercowo-naczyniowych o 19 procent, a z powodu chorób nowotworowych – o 12 procent.
Śmiertelność chorób krążeniowych i raka zmniejszał również (odpowiednio o 23 proc. i 14 proc.) fakt korzystania z solariów, ale możliwe jest, że osoby takie chętniej opalają się także w naturalny sposób.
Chociaż u osób o wyższej ekspozycji na promieniowanie ultrafioletowe nieco częściej diagnozowano czerniaka skóry, ryzyko śmierci z jego powodu nie było wcale wyższe.
– Nasze badanie uzupełnia rosnącą pulę dowodów sugerujących, że w środowiskach o słabszym oświetleniu stosunkowo większa ekspozycja na promieniowanie UV jest korzystna dla zdrowia – skomentował prof. Chris Dibben, autor korespondencyjny pracy ze Szkoły Nauk o Ziemi Uniwersytetu Edynburskiego. – Chociaż w przypadku większej ekspozycji na promieniowanie UV może rosnąć ryzyko zachorowania na raka skóry, wydaje się, że jest ono przewyższane przez większą redukcję zagrożenia śmiercią z powodu raka i chorób układu krążenia.
Autorzy badania ostrzegają jednak, że wciąż należy podejmować odpowiednie kroki, by chronić skórę przy wysokim poziomie promieniowania UV, co zapobiega oparzeniom słonecznym i pomaga zmniejszyć zagrożenie rozwojem raka skóry.
– Dermatolodzy tradycyjnie rozważali tylko możliwe szkody dla skóry spowodowane przez światło słoneczne, a większość z nich wynika z doświadczeń osób o białej karnacji w słonecznych krajach takich, jak Australia. Kiedy wskaźnik UV jest bardzo wysoki, ważna jest ochrona skóry – zaznaczył prof. Richard Weller, drugi autor korespondencyjny badania. – Jednakże badanie to pokazuje, że w Wielkiej Brytanii bilans korzyści i ryzyka wynikających z ekspozycji na światło słoneczne prawdopodobnie bardzo różni się od tego występującego w bardziej słonecznych krajach.
W najmniej nasłonecznionych regionach Wielkiej Brytanie występuje 1265 godzin słonecznych w roku, a w tych, gdzie słońca jest najwięcej – 1706 godzin. Dla porównania w Polsce jest to średnio 1600 godzin rocznie. Natomiast w najbardziej słonecznym miejscu Europy (Limassol na Cyprze) jest to aż 3415 godzin, a mniejsze liczby charakteryzują Hiszpanię, Portugalię i Grecję. W takich krajach również poziom UV jest znacznie wyższy, dlatego ochrona skóra kosmetykami z wysokim współczynnikiem SPF oraz oczu za pomocą odpowiednich okularów jest koniecznością.
Źródło: UV rays may boost health in low-sunlight countries, study finds The University of Edinburgh