Spis treści
8 prostych nawyków dobrych dla serca i wagi
Otyłość to plaga naszych czasów i jedna z najszybciej rozprzestrzeniających się chorób cywilizacyjnych. W Stanach Zjednoczonych ponad 2 na 5 dorosłych osób (42,4 proc.) jest otyłych. Według danych Narodowego Funduszu Zdrowia w Polsce już 3 na 5 dorosłych Polaków ma nadwagę, a co czwarty jest otyły. Nadmierna masa ciała znacząco wpływa na stan układu sercowo-naczyniowego. Dlatego otyłość może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych takich jak cukrzyca typu 2, choroby serca, udar mózgu, a nawet nowotwory.
Badania naukowców z Ohio potwierdziły, że wystarczy wprowadzić do swojego życia kilka prostych nawyków, aby zadbać o swoje zdrowie. Wiele osób stwierdzi, że to oczywiste, że właściwa dieta i aktywność fizyczna są podstawą zdrowia, ale czy wszyscy stosują się do tych prostych zaleceń?
W czerwcu 2022 r. Amerykańskie Towarzystwo Kardiologiczne (American Heart Association) opublikowało „Life’s Essential 8”, listę ośmiu zaleceń dotyczących stylu życia, które mają na celu poprawę i utrzymanie zdrowia serca:
- lepiej się odżywiaj – przestrzegaj zdrowej, zbilansowanej diety składającej się z nieprzetworzonej, bogatej w składniki odżywcze żywności, w tym warzyw, owoców, pełnych ziaren, fasoli, roślin strączkowych, orzechów, białek roślinnych, chudego białka zwierzęcego, drobiu bez skóry, ryb i owoców morza,
- zwiększ aktywność fizyczną – wykonuj umiarkowane ćwiczenia fizyczne przez co najmniej 150 minut lub intensywne przez 75 minut tygodniowo,
- rzuć palenie – to podstawowe zalecenie ekspertów, pozwalające uniknąć wielu problemów zdrowotnych,
- zadbaj o zdrowy sen – większość dorosłych potrzebuje 7–9 godzin snu każdej nocy,
- utrzymuj prawidłową wagę – najczęściej używany do oceny masy ciała lub składu ciała jest wskaźnik masy ciała (BMI), chociaż nie jest to jedyny wskaźnik prawidłowej wagi lub otyłości,
- kontroluj poziom cholesterolu – głównie poziom lipoprotein o niskiej gęstości (LDL lub „złego”) cholesterolu, którego zbyt wysoki poziom negatywnie wpływa na stan zdrowia,
- sprawdzaj poziom cukru we krwi – oznaczanie poziomu hemoglobiny glikowanej (HbA1C) we krwi jest wskaźnikiem pozwalającym na kontrolowanie poziomu cukru we krwi,
- mierz ciśnienie krwi – dorośli powinni utrzymywać optymalny poziom ciśnienia krwi poniżej 120/80 mmHg.
Zdrowe nawyki skuteczniejsze niż tabletki na odchudzanie
Naukowcy z Ohio State University (Stany Zjednoczone) zbadali przestrzeganie zaleceń „Life’s Essential 8” wśród osób z nadwagą, które schudły oraz u tych, które nie zmieniły swojej wagi lub przytyły. Badania opublikowane w Journal of the American Heart Association ukazały, że zwiększona aktywność fizyczna i zdrowa dieta sprzyjają skutecznej utracie wagi. Natomiast pomijanie posiłków i stosowanie tabletek na odchudzanie na receptę nie przynoszą efektów na dłuższą metę.
W badaniu, prowadzonym przez dr Colleen Spees, profesor nadzwyczajną dietetyki medycznej, wzięło udział 20 305 dorosłych osób, których średnia wieku wynosiła 47 lat. Uczestnicy wypełnili ankiety, w których odpowiadali na pytania dotyczące ich diety w ciągu ostatniego roku, palenia papierosów, aktywności fizycznej, długości snu. Zmierzono im również ciśnienie krwi, BMI, poziom cholesterolu i poziom glukozy we krwi.
Spośród wszystkich uczestników 2840 osób straciło co najmniej 5 proc. swojej masy ciała w ciągu ostatniego roku. Natomiast reszta (17 465 osób) w tym samym czasie straciła mniej niż 5 proc. masy ciała, utrzymała swoją wagę lub przybrała na wadze. Okazało się, że osoby, które straciły więcej kilogramów dokładniej przestrzegały zaleceń zawartych w „Life’s Essential 8”. Były więc bardziej aktywne fizycznie oraz stosowały zdrowszą dietę bogatszą w białko, o niższej zawartości rafinowanych zbóż i dodanych cukrów. Miały też niższy poziom cholesterolu we krwi.
Odchudzanie bez efektu jojo
W badaniu osoby, które straciły mniej niż 5 proc. swojej wagi, ich masa ciała nie zmieniła się lub nawet przytyły przyznały, że w ciągu ostatniego roku stosowały tabletki na odchudzanie na receptę lub pomijały przyjmowanie niektórych posiłków w ciągu dnia. Autorka badania dr Spees podkreśliła, że stosowanie takich środków nie jest poparte dowodami naukowymi i że „ich stosowanie wiąże się z klinicznie nieistotną utratą lub przyrostem masy ciała, wahaniami masy ciała i zwiększonym ryzykiem zawału serca”.
Naukowcy twierdzą, że stosowanie takich środków jak tabletki odchudzające i pomijanie posiłków nie spowodowało utraty masy ciała, ponieważ nie powodowało długotrwałego deficytu kalorycznego. Uczestnicy nie zwiększali też spalania kalorii poprzez aktywność fizyczną.
Przestrzeganie zdrowej diety i regularne ćwiczenia, pozwalają zmniejszyć masę ciała na stałe, ponieważ dają większą kontrolę nad swoim zachowaniem. Te nawyki wprowadza się na stałe i z biegiem czasu stają się one naturalne i niewymuszone czy rygorystyczne jak diety odchudzające lub niekonsekwentne pomijanie niektórych posiłków. Wprowadź więc skuteczne i zdrowe nawyki, które pozwolą Ci kontrolować wagę bez efektu jojo. Dzięki temu zadbasz również o zdrowie swojego serca, będziesz czuć się lepiej i żyć dłużej, bo znacznie zmniejszysz ryzyko zawału serca czy innych groźnych chorób.
- Differences in Adherence to American Heart Association's Life's Essential 8, Diet Quality, and Weight Loss Strategies Between Those With and Without Recent Clinically Significant Weight Loss in a Nationally Representative Sample of US Adults Journal of the American Heart Association
- Otyłość – choroba wagi ciężkiej NFZ