Badanie EEG – elektroencefalografia mózgu. Co to jest, kiedy wykonać, na czym polega i ile trwa badanie EEG głowy?

Badanie EEG jest procedurą mającą na celu ocenę prawidłowości procesu komunikacji komórek mózgowych, który jest realizowany poprzez przesyłanie między nimi impulsów elektrycznych o niewielkim napięciu i natężeniu.

Elektroencefalografia wykorzystywana jest w diagnostyce wielu chorób układu nerwowego. Stanowi podstawę do zaplanowania terapii EEG biofeedback, która jest pomocna w neuroterapii i neurorehabilitacji różnych schorzeń i zaburzeń w funkcjonowaniu mózgu.

Badanie EEG przeprowadza się w celu rozpoznania chorób przebiegających ze zmianą aktywności bioelektrycznej mózgu, kontroli ich przebiegu, określania skuteczności leczenia, jak również ustalania przebiegu terapii EEG biofeedback.

EEG głowy zaleca się w przypadku osób, u których zaobserwowano objawy nieprawidłowej czynności mózgu. Najczęściej wykorzystywane jest u pacjentów z epilepsją, zaburzeniami snu, po doznaniu urazu czaszkowo-mózgowego i pozostających w śpiączce.

Wskazaniem do przeprowadzenia elektroencefalografii są m.in.:

• napady drgawkowe,
• urazy głowy,
• choroby neurodegeneracyjne mózgu (postaci demencji takie jak choroba Alzheimera i choroba Parkinsona),
• problemy z koncentracją,
• zaburzenia pamięci czy świadomości,
• stany zapalne mózgu,
• uszkodzenie mózgu,
• guzy mózgu,
• zaburzenia widzenia,
• utraty przytomności,
• omdlenia,
• nawracające bóle i zawroty głowy,
• jąkanie się,
• bezdech nocny,
• zaburzenia snu.

Badanie EEG u dziecka powinno być przeprowadzone w sytuacji, gdy:

• dziecko jąka się,
• pojawiają się problemy z nauką,
• zostanie zaobserwowany opóźniony rozwój psychoruchowy dziecka,
• gdy występuje opóźniony rozwój mowy.

EEG głowy wymaga uprzedniego przygotowania. Na 24 godziny przed planowanym badaniem nie należy zażywać leków, które wykazują działanie pobudzające lub hamujące pracę układu nerwowego. Należy też odstawić kofeinę i alkohol. Dzień wcześniej należy umyć włosy, ale nie można stosować żadnych preparatów do stylizacji fryzury. Przed badaniem należy zadbać o odpowiedni wypoczynek. Można spożyć lekki posiłek.

Za rejestrację pracy mózgu odpowiada założona na głowę pacjenta siatka lub czepek z elektrodami, podłączony do elektroencefalografu. W miejscach, w których mają one kontakt ze skórą, nakładany jest żel wodny lub pasta przewodząca. Przed rozpoczęciem badania pacjent powinien przyjąć pozycję leżącą, której nie należy zmieniać aż do końca procedury.

W pierwszej kolejności wykonywane jest badanie spoczynkowe, podczas którego pacjent ma zamknięte oczy. Kolejny etap przewiduje pobudzenie aktywności elektrycznej mózgu poprzez naprzemienne zamykanie i otwieranie oczu, 4-minutową hiperwentylację płuc i fotostymulację. Metoda ta polega na zastosowaniu świetlnych błysków o różnych częstotliwościach. Fotostymulacja wymaga zamknięcia oczu. Badanie jest całkowicie bezbolesne.

Zapis EEG trwa około 45 minut, a wynik otrzymywany jest na miejscu. Elektroencefalografia wykonywana jest w ramach świadczeń Narodowego Funduszu Zdrowia na podstawie skierowania lekarskiego. Badanie można wykonać prywatnie. Koszt to około 100 zł.

Wskazane jest, żeby EEG głowy u dziecka przeprowadzane było w obecności rodziców, która ma działanie uspokajające pociechy. Jeżeli malcowi trudno jest wytrzymać w jednej pozycji, fakt ten powinien zostać zgłoszony jeszcze przed rozpoczęciem badania.

EEG polega na zapisie rytmu i fal o różnych częstotliwościach, mierzonych w jednostkach zwanych hercami. W wyniku uwzględniane są:

• fale alfa – o częstotliwości od 8-13 Hz i amplitudzie w przedziale 30-100 mcV/m,
• fale beta – o częstotliwości od 12-30 Hz (do 33 Hz) i amplitudzie mniejszej niż 30 mcV/m,
• fale theta – o częstotliwości 3,5-8 Hz,
• fale delta – o częstotliwości 1-3 Hz (do 4 Hz),
• fale gamma – o częstotliwości 25-100 Hz.

Prawidłowy wynik badania składa się z fal alfa, pojawiających się przy płacie ciemieniowym i potylicznym, oraz z fal beta, obecnych przede wszystkim w przednich płatach mózgu.

W wyniku nieprawidłowym pojawiają się zniekształcenia lub zaniknięcie rytmu. W zapisie widoczna jest asymetria. W nieprawidłowym wyniku mogą też pojawić się fale patologiczne w danym stanie pacjenta – delta i theta, a także iglice i inne elementy złożone.

Wyniku badania EEG nie należy interpretować samodzielnie. Tylko lekarz może stwierdzić, czy zapis świadczy o stanie chorobowym (zdarza się, że fale theta pojawiają się także u osób zdrowych i nie zawsze wskazują na zaburzenie). Jeżeli zajdzie taka konieczność, zlecone zostaną dodatkowe badania.

ZOBACZ: Specjalne zręcznościowe gry wideo fundamentem rehabilitacji mózgu i układu nerwowego. Ekspert: Ana Maria Escalante Gonzalbo, kierownik Laboratorium Badań i Rozwoju Aplikacji Interaktywnych w Neurorehabilitacji