Spis treści
Czym jest zapalenie żył?
Zapalenie żył to stan zapalny w obrębie naczyń krwionośnych, które odprowadzają krew do serca. Najczęściej dotyczy pojedynczej żyły i powstaje np. na skutek zakażenia, urazu – w tym założenia cewnika do żyły, choroby nowotworowej czy autoimmunologicznej, i jest skutkiem zmian zakrzepowych w jej świetle.
Zapaleniu żył sprzyjają trzy czynniki nazywane triadą Virchowa: zaburzenia przepływu krwi (np. na skutek unieruchomienia albo ucisku), uszkodzenia ściany żyły i nadmierna krzepliwość krwi, która może mieć podłoże genetyczne. Do wystąpienia zmian wystarczą przy tym dwa z wymienionych czynników.
Czytaj też: Spuchnięte nogi? To może być jedna z groźnych chorób
Czym różni się zakrzepowe zapalenie żył głębokich i powierzchownych?
Zapalenie żył na tle zakrzepowym może rozwinąć się w żyłach głębokich, które towarzyszą tętnicom i często nie mają zastawek, które zapobiegałyby zastojom krwi. Może też dotyczyć żył powierzchownych, które są położone płycej i połączone z tymi głębokimi za pomocą żył przeszywających (perforatorów).
Zapaleniem żył głębokich nazywa się powszechnie żylną chorobę zakrzepowo-zatorową, która należy do najczęstszych schorzeń układu sercowo-naczyniowego. Najczęściej dotyka żył kończyn dolnych, do których należą: żyła podkolanowa, udowa i udowa wspólna, żyła głęboka uda i biodrowa zewnętrzna. Grupą najbardziej narażoną na jej rozwój są kobiety po 40. roku życia, przy czym ryzyko jej rozwoju rośnie wraz z wiekiem.
Żylna choroba zakrzepowo-zatorowa może przebiegać także pod postacią zatorowości płucnej. Dochodzi wtedy do zwężenia lub zamknięcia tętnicy płucnej lub części jej rozgałęzień przez skrzep krwi, który może przemieszczać się z żył głębokich, najczęściej z dolnych części ciała. Zator może utworzyć się także w innych naczyniach, prowadząc do zespołu pozakrzepowego i przewlekłej niewydolności żylnej.
Zakrzepowe zapalenie żył może dotyczyć także żył powierzchownych, które występuje czterokrotnie częściej od tego rozwijającego się w żyłach głębokich i płucach (zator płucny). Najczęściej rozwija się w nogach, obejmując żyłę odpiszczelową (ponad połowa przypadków), obocznice żyły odpiszczelowej i odstrzałkowej oraz samą żyłę odstrzałkową. Zakrzepica żył powierzchniowych rozwija się także w kończynach górnych i tych zlokalizowanych w szyi. Choć w wielu przypadkach stan ostry ustępuje, może też dojść do powikłań, a zmiany mają tendencję do nawracania.
Sprawdź też:
Jak rozpoznać objawy zakrzepowego zapalenia żyły?
Zmiany zakrzepowe występują wraz ze stanem zapalnym, który wywołuje specyficzne dolegliwości – główne to opuchlizna, ból oraz bladość lub zaczerwienienie skóry. Trzeba jednak wiedzieć, że mogą rozwijać się także bez symptomów, co znacznie utrudnia postawienie diagnozy i podjęcie odpowiedniego leczenia.
Objawy zapalenia żyły powierzchniowej, na które trzeba zwrócić uwagę, obejmują:
- miejscowy piekący lub kłujący ból, zwłaszcza pod wpływem dotyku,
- wyczuwalne stwardnienie i pogrubienie żyły,
- lokalne zaczerwienienie albo bladość kończyny,
- zwiększenie ciepłoty chorej kończyny,
- rzadziej gorączka, obecność ropy w przypadku zakażenia uszkodzonej żyły.
Podobne, choć znacznie poważniejsze, są objawy zakrzepicy żył głębokich, która wraz z powikłaniem w postaci zatorowości płucnej jest trzecią najczęstszą przyczyną ostrych stanów sercowo-naczyniowych, zaraz po zawale serca i udarze mózgu.
Kliknij w obrazek i sprawdź, jakie objawy sygnalizują zakrzepicę żył głębokich.
Objawów żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej nie należy lekceważyć, gdyż może prowadzić do zgonu. W przypadku ich zauważenia należy jak najszybciej udać się do lekarza POZ, czyli niekoniecznie do specjalisty, po skierowanie na badanie ultrasonograficzne żył, czyli USG Doppler, a następnie na konsultację z flebologiem lub angiologiem.
Źródła:- Czym jest zapalenie żył i jak sobie z nim radzić? Dziennik Naukowy
- Zakrzepica żył powierzchownych Praktyczna Ortopedia