Badanie dopplerowskie – na czym polega?
Nazwa badania dopplerowskiego pochodzi od Johana Dopplera – austriackiego fizyka, który jako pierwszy opisał zjawisko zmiany częstotliwości fal, które wykorzystuje się powszechnie w tego typu ultrasonografii. USG Dopplera jest badaniem łatwym i nieinwazyjnym, co sprawia, że nie nastręcza ono żadnych trudności i nie wiąże się z poczuciem dyskomfortu pacjentów. Badanie to wykonuje się za pomocą specjalistycznego aparatu wyposażonego w moduł Dopplera.
Nie wymaga ono wcześniejszego przygotowania – wyjątkiem jest badanie aorty brzucha i tętnic biodrowych, przed którym ok. 3–4 godz. nie należy przyjmować żadnych posiłków, ponieważ może to zakłamywać obraz badania. USG Dopplera przeprowadzane jest zwykle ok. 30–40 minut, a jego koszt pokrywany jest przez Narodowy Fundusz Zdrowia pod warunkiem, że dysponuje się skierowaniem od lekarza, które może wystawić nawet lekarz medycyny rodzinnej. Istnieje również możliwość wykonania badania dopplerowskiego prywatnie – wówczas zostaniemy obciążeni jego kosztami, które wahają się od 80 do 150 zł, co uzależnione jest w głównej mierze od miasta i renomy placówki medycznej.
Badanie Dopplera – wskazania
Badanie Dopplera, nazywane również badaniem dopplerowskim i ultasonofrafią dopplerowską, jest podstawą w diagnostyce różnych chorób związanych z dysfunkcją układu krążenia. Wykorzystuje się przy nim efekt Dopplera – zjawisko zmiany częstotliwości fal, dzięki któremu można określić prędkość krwi, a także wykryć obecność ewentualnych zmian zakrzepowych. Podstawową zaletą tego badania jest jego dokładność, nie inwazyjność, a także brak przeciwwskazań do jego wykonania – jest ono bezpieczne dla osób w każdym wieku bez względu na ogólny stan zdrowia. Ultrasonografia dopplerowska służy do obrazowania:
- Naczyń krwionośnych w obrębie różnych części ciała. Mowa tu głównie o: tętnicach szyjnych i tętnicach podobojczykowych, od których uzależnione jest krążenie w kończynach górnych. Powstawanie zakrzepów w ich obrębie może prowadzić do drętwienia rąk. Oprócz tego Dopplerem często bada się kondycję naczyń krwionośnych nóg.
- Narządów płciowych w szczególności u mężczyzn. Wskazaniem do wykonania USG Dopplera są zaburzenia wzwodu u mężczyzn, ponieważ ich częstą przyczyną są żylaki powrózka nasiennego.
- Serca, ponieważ dzięki niemu można wykryć podstawowe wady zastawkowe.
- Narządów jamy brzusznej: nerki, trzustkę, wątrobę, śledzionę, trzustkę i nerki. Dzięki USG Dopplera można wykryć wczesne zmiany nowotworowe.
Warto przeczytać także:
USG kończyn dolnych – dlaczego się je wykonuje?
Badanie Dopplera jest podstawą w diagnostyce chorób układu krążenia. Dzięki niemu można w szybki i nieinwazyjny sposób zbadać poziom wydolności naczyń krwionośnych w obrębie kończyn dolnych. Ultrasonografia Dopplerowska może wykazać m.in. obecność blaszek miażdżycowych w żyłach i tętnicach, zwężenia i niedrożności w naczyniach krwionośnych, a także skrzepliny w ich obrębie. Lekarz podstawowej opieki zdrowotnej często zleca USG Dopplera wówczas, gdy pacjent uskarża się na: skurcze nóg z towarzyszącym bólem, obrzękiem i zasinieniem. Takie objawy mogą wskazywać na: żylaki nóg, miażdżycę, zakrzepicę i tętniaki kończyn dolnych. Wszystkie te choroby są niebezpieczne dla zdrowia, ponieważ wiążą się z wysokim ryzykiem wystąpienia groźnych dla życia powikłań w postaci udaru mózgu, zatoru płucnego lub nagłego zatrzymania krążenia.
Jak obniżyć cholesterol? 10 produktów diety portfolio, które...
USG Dopplera – zalecenia
Podstawowe zalecenia dla pacjentów przed wykonaniem USG Dopplera nóg:
- Przed badaniem należy przyjąć wszystkie stosowane leki (wyjątkiem jest sytuacja, w której lekarz wyraźnie zaznaczy, że należy je odstawić).
- Na badanie należy przynieść ze sobą wyniki z poprzednich USG dopplerowskich.
- Na badaniu należy przyjąć zaleconą przez lekarza pozycję.
- Ciąża nie jest przeciwwskazaniem do wykonania badania.
- Bezwzględnym przeciwwskazaniem do wykonania USG Dopplera są otwarte rany, uszkodzenia kości i oparzenia w obrębie pola badania.
- Na badanie należy przynieść ze sobą: skierowanie od lekarza (wyjątkiem jest sytuacja, gdy udajemy się na USG Dopplera do placówki prywatnej), poprzednie wyniki badań laboratoryjnych, dowód osobisty, książeczkę zdrowia dziecka (w przypadku osób niepełnoletnich).
Bibliografia:
- Małek G., Elwertowski M., Nowicki A., Standardy badań ultrasonograficznych Polskiego Towarzystwa Ultrasonograficznego – aktualizacja. Badanie aorty i tętnic kończyn dolnych. Journal of Ultrasonography. 2014; 14: 192-202.
- Wojtukiewicz M.Z., Sierko E., Tomkowski W., et.al., Wytyczne dotyczące profilaktyki i leczenia żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej u chorych na nowotwory. Onkologia w Praktyce Klinicznej – Edukacja. 2016; 2: 73-101.
Przez pandemię pijemy więcej
