Spis treści
Szczepionki mRNA na COVID-19 uszkadzają serce?
Szczepienia przeciw COVID-19 pozwoliły na zażegnanie pandemii i uchroniły wiele osób przed zakażeniem koronawirusem oraz ciężkim przebiegiem choroby, a także jej powikłaniami. Jednak szczepionki mogą także wywoływać skutki uboczne, a wśród nich rzadkie, ale groźne dla zdrowia i życia zapalenie mięśnia sercowego (ZMS, ang. myocarditis). Naukowcy ze Stanów Zjednoczonych już w 2021 roku opisali przypadki zapalenia mięśnia sercowego u dzieci i młodzieży po szczepieniu szczepionkami mRNA przeciw COVID-19.
Ci sami naukowcy w najnowszym badaniu opublikowanym w czasopiśmie EClinicalMedicine przeanalizowali długoterminowe skutki zapalenia mięśnia sercowego związane ze szczepionką przeciwko COVID-19 oraz ocenili ryzyko uszkodzenia mięśnia sercowego i powikłań sercowo-naczyniowych u dzieci i młodych dorosłych.
Zapalenie mięśnia sercowego i PIMS-TS po szczepieniu na COVID-19
Naukowcy przeprowadzili obserwacje pacjentów w 38 szpitalach w Stanach Zjednoczonych. Wzięli pod uwagę 333 pacjentów z zapaleniem mięśnia sercowego i 100 pacjentów z zespołem zapalenia wieloukładowego u dzieci (MIS-C, inaczej PIMS-TS) występujących po szczepieniu na COVID-19. Wszystkie osoby biorące udział w badaniu były w wieku poniżej 30 lat, a średni wiek wynosił 15,7 lat. Większość uczestników była płci męskiej.
Do zbadania uszkodzenia mięśnia sercowego i bliznowacenia wykorzystano m.in. obrazy rezonansu magnetycznego serca (CMR), wyniki monitorowania Holtera, a także biomarkery kliniczne takie jak białko C-reaktywne (CRP) i odczyn Biernackiego (OB), aby wykryć stan zapalny układowy, mózgowy peptyd natriuretyczny i N-końcowy propeptyd natriuretyczny typu B wskazujące na niewydolność serca, a także poziomy troponin, aby wykryć uszkodzenie serca.
Wyniki przeanalizowano pod kątem przekrwienia, blizn, urazów i obrzęku mięśnia sercowego. 95 proc. badanych otrzymało szczepionkę mRNA Pfizer-BioNTech, a pozostałe 5 proc. szczepionkę mRNA Moderna.
Blizny na sercu i ból w klatce piersiowej po drugiej dawce szczepionki mRNA
Objawy zapalenia mięśnia sercowego pojawiały się u obu grup po drugiej dawce szczepionki i w 96 proc. przypadków obejmowały podwyższony poziom troponiny oraz ból w klatce piersiowej. Objawy te obserwowano w ciągu tygodnia po szczepieniu, a większość z nich (90 proc.) wymagała hospitalizacji trwającej ok. 3 dni.
Prawie 60 proc. pacjentów miało nieprawidłowości w elektrokardiogramach (EKG), a 17 proc. łagodną dysfunkcję skurczową komór. Ponadto obrazy rezonansu magnetycznego serca prawie 72 proc. pacjentów wykazały obrzęk mięśnia sercowego.
Zapalenie mięśnia sercowego dotyczyło starszych pacjentów, podczas gdy u młodszych częściej zdarzał się zespół zapalenia wieloukładowego (PIMS-TS). Młodsi pacjenci mieli wyższy poziom stanu zapalnego i potrzebowali bardziej intensywnej opieki, ale bliznowacenie mięśnia sercowego było poważniejsze i wiązało się z wysokim ryzykiem arytmii, niewydolności serca, kardiomiopatii, a nawet zgonu z przyczyn sercowych.
Objawy zapalenia mięśnia sercowego po szczepieniu na COVID-19, jakie występowały u badanych młodych osób oprócz bólu w klatce piersiowej to także:
kołatanie serca,
duszności,
omdlenia,
częstoskurcze komorowe lub nadkomorowe,
częste przedwczesne skurcze komorowe.
Wyniki wykazały, że zapalenia mięśnia sercowego występowało częściej u starszych chłopców w okresie dojrzewania po drugiej dawce szczepionki mRNA. Utrzymująca się obecność blizn w mięśniu sercowym w tej grupie osób budzi obawy co do długoterminowych skutków, jakie wywołuje szczepionka mRNA przeciw COVID-19 i wymaga dalszych badań.
Źródło: Cardiac manifestations and outcomes of COVID-19 vaccine-associated myocarditis in the young in the USA: longitudinal results from the Myocarditis After COVID Vaccination (MACiV) multicenter study EClinicalMedicine
