Spis treści
Kiedy należy przeprowadzić badanie stężenia glukozy w moczu?
Glukoza w moczu, czyli glukozuria, może oznaczać, że poziom cukru we krwi został znacznie przekroczony. Glukoza w moczu nie jest normalnym stanem, choć nie w każdym przypadku wskazuje na poważną chorobę. W normalnych warunkach, obecna we krwi glukoza zostaje przesączona do moczu pierwotnego. Następnie podlega wchłanianiu zwrotnemu w procesie filtracji w nerkach, z powrotem dostaje się do obiegu krwi. Kiedy proces ten przebiega bez żadnych zaburzeń, glukoza w moczu nie występuje.
Sprawdź również: Masz stan przedcukrzycowy? Nie jesteś skazany na chorobę. Ekstrakty z tych owoców pomogą obniżyć poziom cukru we krwi i zapobiec cukrzycy
Wskazaniem do przeprowadzenia badania na zawartość cukru w moczu jest hiperglikemia, czyli podwyższona glukoza we krwi. W takim przypadku badanie poziomu glukozy w moczu pozwala stwierdzić, czy stan utrzymuje się od dłuższego czasu i czy doprowadziło do wystąpienia powikłań, czyli nefropatii cukrzycowej – uszkodzenia kłębuszków nerkowych.
Kolejnym wskazaniem do oznaczenia poziomu glukozy w moczu jest wystąpienie objawów, wskazujących na cukrzycę. Badanie należy przeprowadzić, gdy zaobserwowane zostaną następujące symptomy:
- zwiększenie pragnienia,
- świąd skóry,
- oddawanie znacznej ilości moczu,
- nykturia (oddawanie moczu w godzinach nocnych),
- często występujące infekcje o podłożu grzybiczym,
- zaburzony proces gojenia ran,
- osłabienie,
- senność.
Badanie poziomu glukozy w moczu powinny też przeprowadzać osoby, które znajdują się w grupie ryzyka wystąpienia cukrzycy, czyli u których zdiagnozowano insulinooporność lub choroby autoimmunologiczne, osoby z nadwagą i otyłością. Badanie warto wykonywać regularnie minimum raz w roku.
Zobacz także: Lek na serce i nadciśnienie wstrzymany w obrocie. Został zanieczyszczony
Regularne badanie glukozy w moczu jest konieczne u osób ze zdiagnozowaną cukrzycą. W ich przypadku umożliwia kontrolowanie przebiegu choroby i obserwowanie skuteczności wdrożonego leczenia. Diabetycy powinni wykonywać takie badanie przynajmniej raz na rok.
Oznaczenie glukozy w moczu jest przeprowadzane rutynowo także u ciężarnych kobiet. Glukoza w moczu w ciąży, o ile występuje w niewielkich ilościach, jest zjawiskiem fizjologicznym. Jeżeli jednak związek ten pojawia się w wysokim stężeniu i taki stan utrzymuje się podczas kilku kolejnych wizyt u lekarza, lub gdy podczas jednej wizyty ujawniane jest bardzo wysokie stężenie glukozy w moczu, najprawdopodobniej wskazuje to na cukrzycę ciężarnych.
Glukoza w moczu – przebieg badania
Glukoza w moczu jest oznaczana w ramach ogólnego badania moczu. Jest ono wykonywane na porannej próbce moczu, jednak, aby uzyskane wyniki były wiarygodne, pobranie musi nastąpić z zachowaniem pewnych zasad:
- Próbkę pierwszego porannego moczu należy pobrać do odpowiedniego pojemnika, przeznaczonego do tego celu,
- Przed oddaniem moczu, należy podmyć okolice intymne wodą z mydłem, uprzednio dokładnie myjąc ręce – zapobiega to fałszywie dodatnim wynikom na obecność bakterii,
- Mocz pobrany do pojemnika powinien pochodzić ze środkowego strumienia, nie z pierwszej objętości,
- Pobraną próbkę należy możliwie najszybciej dostarczyć do laboratorium (do 2 godzin od pobrania – potem rozwijają się bakterie zaburzające wyniki badania).
Wadą badania jest spore ryzyko uzyskania zafałszowanych wyników, jeżeli pacjent nie będzie przestrzegał zasad prawidłowego pobrania próbki. Poza poziomem glukozy, w ramach ogólnego badania moczu oznaczane są także azotany, ciała ketonowe i białko.
Normy glukozy w moczu. Jak interpretować wyniki badania?
U zdrowego człowieka glukoza w moczu nie powinna występować. Dopuszczalny poziom cukru w moczu zamyka się w przedziale od 0,1 do 1 mg/dl. Takie stężenie nie jest jednak możliwe do wykrycia w badaniu laboratoryjnym.
Dodatni wynik badania jest wyrażany w dwóch skalach – jakościowej albo pół ilościowej. Dodatni wynik badania, w skali jakościowej, określany jest symbolami:
- +, czyli mały poziom glukozy,
- ++, czyli umiarkowany poziom glukozy,
- +++, czyli wysokie stężenie glukozy.
Ilościowe oznaczenie glukozy wymaga przeprowadzenia dobowej zbiórki moczu.
Co oznacza obecność glukozy w moczu?
Glukoza w moczu może wskazywać na przyczyny pozanerkowe i nerkowe. W pierwszym przypadku najczęstsze przyczyny to:
- cukrzyca,
- gruczolak przysadki,
- zespół Cushinga,
- toksyczne uszkodzenie nerek,
- nefropatia nadciśnieniowa,
- nefropatia cukrzycowa,
- zespół Fanconiego.
Na podwyższenie stężenia glukozy w moczu mogą wpłynąć też czynniki fizjologiczne jak stres, przyjmowanie steroidów, spożywanie dużych ilości alkoholu oraz spożycie posiłku obfitującego w węglowodany w przeddzień badania.