Spis treści
Czy słodka kawa, herbata lub napój gazowany mogą być przyczyną raka wątroby?
Chociaż w większości przypadków przyczynami zachorowania na raka wątroby są czynniki takie, jak przewlekłe zapalenie wątroby, spożywanie alkoholu i cukrzyca, to jednak u znacznej części osób chorujących na ten nowotwór czynniki ryzyka nie są znane. Z tego powodu naukowcy z University of South Carolina, Harvard Medical School i Harvard TH Chan School of Public Health chcieli sprawdzić, czy określone czynniki dietetyczne, takie jak słodzone napoje, mają wpływ na powstawanie nowotworu.
Sprawdź także: Lubisz słodycze i słodkie napoje? Możesz mieć niedobory witamin
W badaniu wzięły udział 90 504 kobiety w wieku 50–79 lat. Uwzględniono nie tylko ich wiek czy rasę, ale też nawyki i styl życia, w tym spożycie alkoholu, palenie tytoniu, wskaźnik masy ciała, przyjmowanie leków przeciwzapalnych czy narkotyków, aktywność fizyczną, całkowite spożycie kalorii i cukrzycę w wywiadzie.
Po średnio 18,7 latach obserwacji 205 kobiet zachorowało na raka wątroby. Około 7,3 proc. uczestniczek badania spożywało co najmniej 1 porcję, czyli 355 ml słodzonych napojów dziennie. Większe spożycie napojów słodzonych cukrem wiązało się z 78 proc. większym ryzykiem raka wątroby, w porównaniu do kobiet, które wypijały trzy lub mniej słodkich napojów miesięcznie.
Wyniki badań sugerują, że ograniczenie spożycia słodkich napojów, np. gazowanych, ale też dosładzanych cukrem napojów owocowych, które błędnie nazywamy sokami owocowymi oraz słodzonej kawy czy herbaty może pomóc zmniejszyć ryzyko raka wątroby. Jak powiedział główny autor badania, dr Longgang Zhao, doktorant na Uniwersytecie Południowej Karoliny:
– Nasze odkrycia sugerują, że spożywanie napojów słodzonych cukrem jest potencjalnym modyfikowalnym czynnikiem ryzyka raka wątroby. Zastąpienie napojów słodzonych cukrem wodą oraz niesłodzoną kawą lub herbatą może znacznie obniżyć ryzyko raka wątroby.
Zobacz także:
Cukier a rak wątroby – jaki mają ze sobą związek?
Powiązanie między dosładzanymi cukrem napojami a rozwojem raka wątroby nie jest do końca jasne. Jednak naukowcy podkreślają, że nadmierne spożycie cukru, który jest czynnikiem prozapalnym, ma związek z podwyższeniem ryzyka rozwoju otyłości, cukrzycy i insulinooporności, które z kolei są czynnikami ryzyka rozwoju raka wątroby. Wyższe spożycie napojów słodzonych cukrem może więc zwiększać ryzyko rozwoju tych chorób, a w dalszej kolejności prowadzić do rozwoju nowotworu. Napoje te mogą również przyczyniać się do oporności na insulinę i gromadzenia się tłuszczu w wątrobie.
– Spożywanie napojów słodzonych cukrem, który jest znanym czynnikiem ryzyka otyłości, cukrzycy i chorób sercowo-naczyniowych, może prowadzić do oporności na insulinę i zapalenia, które są silnie związane z karcynogenezą wątroby – powiedział Zhao.
Rak wątroby to bardzo groźny nowotwór, który przez długi czas rozwija się bezobjawowo, a gdy pojawią się takie objawy, jak zażółcenie skóry, powiększenie obwodu brzucha, mdłości, silne osłabienie czy zmniejszenie masy ciała, choroba zwykle jest już w bardzo zaawansowanym stadium, gdy możliwości leczenia stają się niewiele. Równocześnie rak wątroby jest silnie powiązany z naszym stylem życia, a przede wszystkim z dietą, a więc mamy bezpośredni wpływ na czynniki jego rozwoju.
Gdzie znajduje się cukier dodany? Tego unikaj
Należy też podkreślić, że czynnikiem prozapalnym, mogącym prowadzić do rozwoju nowotworów, jest nadmiar węglowodanów prostych w diecie, a więc nie chodzi jedynie o cukier wsypywany bezpośrednio do kawy czy herbaty z cukierniczki. To tylko część cukru, jaką codziennie przyjmujemy, ponieważ zawierają go również napoje gazowane, słodycze, ale też chociażby pieczywo czy jogurty smakowe.
Pamiętajmy, że także napoje owocowe, oprócz tego, że naturalnie zawierają cukier owocowy, czyli fruktozę, dodatkowo są dosładzane cukrem białym lub słodzikami takimi jak: aspartam, acesulfam K lub syrop glukozowo-fruktozowy. Należy jednak podkreślić, że napoje owocowe to nie to samo co soki owocowe. Napoje zawierają co najmniej 20 proc. soku owocowego lub warzywnego i mogą być wzbogacane dodatkiem innych substancji nie tylko naturalnych, ale również chemicznych. Natomiast jak zaznacza Anna Rokicka-Żuk w artykule Czy picie soku jest zdrowe? Jakie są różnice między sokami i podobnymi napojami?:
– Sokiem nazywamy zwykle różne napoje z owoców, jednak prawo ściśle rozróżnia ich rodzaje i obok soku wyróżnia także napój i nektar. Zgodnie z aktualnymi przepisami sok owocowy i pomidorowy (tłoczony i z koncentratu, pasteryzowanych i nie) to napój wolny od dodatku cukrów (sacharoza, glukoza, fruktoza, syrop glukozowo-fruktozowy) i innych substancji słodzących, który zawiera taki sam rodzaj cukru i w takiej samej ilości, jak surowiec.
Cukru nie da się unikną i wcale nie musimy zupełnie z niego rezygnować, ponieważ jest on nam potrzebny. Dostarcza nam energię, groźny jest tylko jego nadmiar. Zbyt duża ilość spożywanego cukru prowadzi do rozwoju wielu chorób przewlekłych, a to już prosta droga do nowotworu. Dlatego zastąpienie słodkich napojów wodą lub zrezygnowanie ze słodzenia kawy czy herbaty znacznie zmniejszy ryzyko rozwoju raka wątroby.
Czytaj również: Czy sztuczne słodziki mogą zwiększać ryzyko rozwoju zawału serca i udaru mózgu? Sprawdź, jak zamienniki cukru wpływają na układ krążenia
W podsumowaniu badania autorzy zaznaczyli, że ich odkrycia sugerują, iż napoje słodzone cukrem są potencjalnym modyfikowalnym czynnikiem ryzyka raka wątroby u kobiet po menopauzie. Równocześnie naukowcy chcą kontynuować swoje badania także na mężczyznach i różnych populacjach, aby bardziej kompleksowo zbadać te powiązania.
Źródło:
Association Between Sugar-Sweetened Beverage Intake and Liver Cancer Risk in the Women's Health Initiative Current Developments in Nutrition
Cukier pod kontrolą
