Spis treści
Ten „lek” masz w zasięgu ręki. Nic nie kosztuje, a skutecznie łagodzi stres i ból
Znasz to uczucie, gdy po stresującym dniu ktoś cię przytula lub jedynie gładzi delikatnie po ramieniu, a wtedy cały ból, smutek i napięcie znikają? Naukowcy z Social Brain Lab w Holenderskim Instytucie Neuronauki i Szpitala Uniwersyteckiego w Essen chcieli sprawdzić czy da się potwierdzić naukowo pozytywny wpływ dotyku na zdrowie. W tym celu przeprowadzili zakrojoną na szeroką skalę analizę badań dotyczących interwencji dotykowych.
Ich przypuszczenia się potwierdziły. Okazało się bowiem, że dotyk znacznie poprawia samopoczucie fizyczne i psychiczne, na przykład poprzez zmniejszenie bólu, lęku, depresji i stresu u dorosłych. Co istotne, największe korzyści w tym zakresie odnoszą osoby z problemami ze zdrowiem fizycznym lub psychicznym, czyli właśnie te, które najbardziej potrzebują wsparcia. Okazuje się, więc, że dotyk może być znaczącym elementem leczenia tych osób, co do tej pory nie było brane pod uwagę.
Jaki rodzaj dotyku działa najlepiej: przytulanie czy uścisk dłoni?
Naukowcy sprawdzili także b zdrowotne oraz czy ważny jest czas jego trwania i częstotliwość dotykania. Wyniki są zaskakujące.
Kluczową kwestią naszego badania jest wykorzystanie setek indywidualnych badań w celu określenia, jaki rodzaj dotyku działa najlepiej. A co, jeśli nie masz w pobliżu przyjaciela lub partnera, który mógłby Cię przytulić? Czy dotyk nieznajomej osoby lub nawet maszyny również by pomógł? I jak często? Badanie wyraźnie pokazuje, że dotyk rzeczywiście można zoptymalizować, ale najważniejsze czynniki niekoniecznie są tymi, które podejrzewamy – mówi profesor Keysers, dyrektor Social Brain Lab.
Nie ma bowiem znaczenia rodzaj dotyku, ani czas jego trwania. Z badań wynika, że takie same korzyści może dać masaż wykonany przez terapeutę, jak szybki uścisk ze strony przyjaciela. Z kolei okazuje się, że rolę odgrywa częstotliwość interwencji. Im częściej ktoś nas dotyka, tym większy ma to wpływ na nasze zdrowie i samopoczucie. Szybki uścisk może zatem mieć jeszcze większy wpływ niż masaż, jeśli będzie wykonywany częściej.
Czy wystarczy dotyk robota?
W trudnych i stresujących chwilach nie zawsze możemy liczyć na to, że ktoś będzie przy nas i że będzie on nam mógł zaoferować wsparcie w postaci przytulenia lub chociażby krótkiego i wspierającego dotknięcia ramienia. Dlatego badacze wzięli pod uwagę także maszyny i przedmioty, które mogą oddziaływać na nasz zmysł dotyku.
Wiele osób potrzebuje poprawy samopoczucia, być może dlatego, że są samotne, ale także dlatego, że mogą doświadczać objawów klinicznych. Wyniki te wskazują, że dotyk robota lub nawet zwykły koc obciążeniowy mogą pomóc tym osobom – wyjaśnia jeden z autorów badania, Frédéric Michon.
Zobacz również: Za mało seksu może zabić, ale za dużo też. Naukowcy obliczyli ile razy w miesiącu się kochać, żeby żyć dłużej
Jednakże korzyści płynące z interwencji robotów i innych przedmiotów są mniej skuteczne w zakresie dobrostanu psychicznego. Dlatego też zaburzenia zdrowia psychicznego, takie jak stany lękowe czy depresja, mogą mimo wszystko wymagać dotyku drugiego człowieka, co „być może wskazuje na znaczenie elementu emocjonalnego związanego z dotykiem” – zauważa Michon.
Noworodki odróżniają dotyk rodzica od dotyku innych osób
Badacze przyjrzeli się także wpływowi dotyku na noworodki. Dzięki temu odkryli, że korzyści różnią się w zależności od tego kto dziecko dotyka. Okazało się, że maluszki dużo więcej korzyści dla zdrowia odnoszą, gdy dotyka je rodzic, niż gdy robi to pracownik ochrony zdrowia.
To odkrycie może mieć istotne znaczenie. W niektórych krajach wskaźnik zgonów z powodu przedwczesnych porodów jest wysoki, a świadomość, że dziecko odnosi większe korzyści z dotyku własnego rodzica, stanowi kolejną, łatwą do wdrożenia formę wsparcia zdrowia dziecka – podkreśla jedna z autorek badania Julia Packheiser.
Naukowcy w kolejnych badaniach chcą sprawdzić wpływ dotyku zwierząt na człowieka i odwrotnie, a także jak działa dotyk na osoby w różnym wieku np. rodziców i nastolatków oraz w określonych warunkach klinicznych, np. u pacjentów z autyzmem.
Źródło: A systematic review and multivariate meta-analysis of the physical and mental health benefits of touch interventions Nature Human Behaviour