Kwarantanna jak pobyt w kosmosie. Astronauta Scott Kelly radzi
Czy kwarantannę i izolację domową w związku z panującą epidemią koronawirusa można porównać do pobycie kosmosie? Jak się okazuje tak. O ile jest się astronautą. O poszukanie analogii pokusił się Scott Kelly, amerykański astronauta, który na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej spędził blisko rok. Scotta znać możemy również z udziału w eksperymencie, w którym NASA badała wpływ długiego pobytu w kosmosie na jego organizm, porównując go do organizmu pozostającego na Ziemi brata bliźniaka.
Scott Kelly na łamach "New York Timesa" wskazuje, że niezwykle ważny w okresie kwarantanny jest harmonogram dnia.
Dzień powinien być zaplanowany od momentu pobudki, do czasu na sen. Astronauta zwraca uwagę na dwa ważne aspekty:
- sen,
- rozrywkę.
Dobry sen, zdaniem astronauty, to coś, co wpływa pozytywnie na nasze samopoczucie, natomiast posiadanie hobby, np. takiego jak majsterkowanie, gra na instrumentach, czy czytanie książek, pozwala na wypełnienie wolnego czasu.
Scott Kelly zwrócił uwagę, że w kosmosie astronautom brakowało kontaktu z naturą i cieszenia się przyrodą. On i jego załoga między innymi słuchali nagrań śpiewu ptaków, szumu drzew, a nawet bzyczenia komarów. - przeczytamy w "NYT".
Astronauta podkreślił również, że niezwykle ważna jest aktywność fizyczna, która pozytywnie wpływa na zdrowie zarówno fizyczne, jak i psychiczne.
Kwarantanna w dobie koronawirusa. Jak ją przetrwać?
Astronauta Scott Kelly zdradza, że w dobie kwarantanny bardzo ważny jest kontakt z bliskimi. W dobie technologii nie powinno być z tym problemu, a wideorozmowy można prowadzić niemal z każdego miejsca na Ziemi.
Kelly rekomenduje również słuchania ekspertów, a niekoniecznie wszystkiego tego, co znajdziemy w mediach społecznościowych. Jako wartościowe źródła astronauta poleca komunikaty:
- Światowej Organizacji Zdrowia,
- badaczy z Johns Hopkins Center.
Kelly zaleca również prowadzenia dziennika, niezależnie od tego, czy ktoś ma literackie zapędy.
Nawet jak nie napiszesz potem książki, spisywanie swoich dni ułatwi umieścić codzienne doświadczenia w perspektywie czasowej. - twierdzi astronauta.
Źródło: The New York Times.
Obowiązki, prawa i zalecenia dla osób, które są na kwarantannie lub izolacji.
Kwarantanna dziecka a zasiłek opiekuńczy
W przypadku izolacji lub kwarantanny dziecka rodzic ma prawo do zasiłku opiekuńczego. Taka sytuacja jest traktowana jak choroba. W przypadku zamknięcia żłobka, przedszkola klubu dziecięcego czy szkoły, do których uczęszcza dziecko w wieku do 8 lat, rodzicom również przysługuje prawo do zasiłku opiekuńczego. Wówczas należy uzyskać zaświadczenie od dyrektora placówki.
Świadczenie chorobowe na kwarantannie lub izolacji. Co zrobić, gdy nie ma decyzji sanepidu?
Na podstawie informacji o kwarantannie bądź izolacji domowej ZUS może wypłacić osobie ubezpieczonej zasiłek chorobowy lub opiekuńczy. Dane te są także potrzebne pracodawcy, który wypłaca wynagrodzenie chorobowe. Świadczenia chorobowe przysługują wyłącznie osobom posiadającym ubezpieczenie chorobowe, np. pracownikom, zleceniobiorcom czy osobom prowadzącym własną działalność gospodarczą. A co w przypadku braku decyzji sanepidu? Musisz złożyć u płatnika składek oświadczenie o odbyciu kwarantanny. Oświadczenie będzie podstawą do wypłaty świadczenia chorobowego (zasiłku lub wynagrodzenia chorobowego). Jeśli zasiłek chorobowy wypłaca ZUS, płatnik składek powinien jak najszybciej przekazać oświadczenie ubezpieczonego do ZUS. Ma na to 7 dni. Może skorzystać z formularza Z-3 / Z-3a na Platformie Usług Elektronicznych (PUE) ZUS, ale trzeba pamiętać, aby załączyć zdjęcie lub skan oświadczenia. Osoby, które prowadzą działalność pozarolniczą oraz osoby z nimi współpracujące powinny złożyć oświadczenie w ZUS. One również mogą to zrobić przez PUE ZUS, wypełniając ZAS-53 Wniosek o zasiłek chorobowy (do wniosku trzeba dołączyć skan lub zdjęcie podpisanego oświadczenia).
Komu przysługuje zasiłek opiekuńczy na opiekę nad osobą na kwarantannie lub izolacji?
Zasiłek opiekuńczy na opiekę nad dzieckiem lub członkiem rodziny na kwarantannie albo izolacji przysługuje na:
- dziecko do lat 14,
- dziecko z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki albo pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji do ukończenia 18 lat,
- innego członka rodziny.
Świadczenie chorobowe za okres kwarantanny – jak je otrzymać?
Osoby skierowane na kwarantannę lub izolację domową nie muszą dostarczać płatnikowi składek decyzji sanepidu. Dotychczas przekazanie płatnikowi składek (ZUS lub pracodawcy) decyzji sanepidu czy zwolnienia lekarskiego było konieczne, aby odseparowana osoba mogła otrzymać wynagrodzenie chorobowe, zasiłek chorobowy lub zasiłek opiekuńczy. Teraz Zakład Ubezpieczeń Społecznych zaczął sam pozyskiwać informacje potrzebne do wypłaty świadczenia. Od 24 października 2020 r. świadczenia chorobowe dla osób przebywających na kwarantannie lub izolacji domowej są wypłacane na podstawie danych w systemie informatycznym Centrum e-Zdrowia (system EWP).
Czy na kwarantannie można pracować?
Przebywanie na kwarantannie nie musi wiązać się z koniecznością przerywania pracy. Co do zasady obowiązkowa kwarantanna jest traktowana jak niezdolność do pracy z powodu choroby. Osoba na kwarantannie w niektórych sytuacjach może jednak świadczyć pracę. Nie wolno jej natomiast opuszczać domu, nawet wyjść na spacer z psem czy ze śmieciami.
Obowiązek pracy na kwarantannie. Czy szef może zmusić do pracy pracownika na kwarantannie?
Pracodawca ma prawo nałożyć na pracownika obowiązek pracy podczas kwarantanny. Oczywiście pod warunkiem, że pracownik jest w stanie w ten sposób wykonywać powierzone mu zadania, a wynika to z:
Ubezpieczonemu będącemu pracownikiem, odsuniętemu od pracy w trybie określonym w art. 6 [niemożność wykonywania pracy jako niezdolność do pracy] ust. 2 pkt 1, z powodu podejrzenia o nosicielstwo zarazków choroby zakaźnej, zasiłek chorobowy nie przysługuje, jeżeli nie podjął proponowanej mu przez pracodawcę innej pracy niezabronionej takim osobom, odpowiadającej jego kwalifikacjom zawodowym lub którą może wykonywać po uprzednim przeszkoleniu.
Co można robić na kwarantannie, a czego nie?
Na kwarantannie nie możesz:
- opuszczać ci domu,
- wychodzić na zakupy,
- spotykać się z innymi osobami.
Na kwarantannie możesz, a nawet musisz:
- monitorować temperaturę ciała, nawet dwa razy dziennie,
- zachować zasady higieny osobistej.
Jestem na kwarantannie - gdzie mogę zwrócić się po pomoc typu zakupy, wyprowadzenie psa?
Jeżeli jesteś objęty kwarantanną i nie możesz wychodzić z domu, a nikt z rodziny nie jest w stanie ci pomóc, możesz zwrócić się o pomoc do:
- ośrodka pomocy społecznej w miejscowości, w której mieszkasz,
- funkcjonariusza policji, który w porozumieniu ze służbami sanitarnymi sprawdzają, czy przebywasz w domu,
- gminy,
Jeżeli potrzebujesz pomocy psychologicznej, to skontaktuj się telefonicznie z właściwym ośrodkiem pomocy społecznej w swojej gminie, bądź powiatowym centrum pomocy rodzinie.
Od kiedy liczy się czas kwarantanny dla domownika osoby chorej i co jeśli chory nie wyzdrowieje po 10 dniach?
Taka kwarantanna rozpoczyna się od dnia uzyskania pozytywnego wyniku testu przez osobę zakażoną i kończy się 7 dni po zakończeniu izolacji osoby zakażonej. Jeśli chory na koronawirusa nie wyzdrowiał, twoja kwarantanna automatycznie się wydłuża.
Jakie są kary za złamanie kwarantanny?
Za nieprzestrzeganie kwarantanny grozi grzywna nawet do 30.000 zł.
Czym różni się kwarantanna od izolacji?
Kwarantanna jest nakładana na osoby które miały styczność ze źródłem zakażenia (np. kontakt z osobą zakażoną). Podlegają jej również ci, którzy wrócili z zagranicy i przekroczyli granicę zewnętrzną UE. Zazwyczaj trwa ona 10 dni. Powinna ona odbywać się w domu lub w innym miejscu, które wskazaliście.
Natomiast izolacja domowa nakładana jest po pozytywnym wyniku testu na COVID-19. Czas jej trwania jest uzależniony od stanu zdrowia. Zazwyczaj między 8. a 10. dniem choroby kontaktuje się lekarz, który na podstawie telefonicznego wywiadu lub osobistego kontaktu decyduje o dalszym postępowaniu. Jeśli lekarz POZ nie zdecyduje o przedłużeniu izolacji, jej zakończenie następuje po 10 dniach od daty uzyskania pierwszego dodatniego wyniku testu diagnostycznego w kierunku SARS-CoV-2 - w przypadku pacjenta bez objawów klinicznych.
Prywatny test na koronawirusa a kwarantanna
W przypadku uzyskania pozytywnego wyniku testu na koronawirusa wykonanego prywatnie należy o tym poinformować wyłącznie lekarza pierwszego kontaktu pracującego w ramach NFZ. Ponieważ specjalista świadczący usługi płatne nie ma uprawnień do wysłania pacjenta na izolację domową. Dlatego, tak ważne jest poinformowanie swojego lekarza o pozytywnym teście. Wówczas lekarz POZ podejmie decyzję o dalszym leczeniu i gdzie powinieneś dochodzić do zdrowia, a także o kwarantannie.
Mam pozytywny wynik COVID-19, co dalej? Czy mogę wychodzić z domu?
Jeśli otrzymałeś pozytywny wynik testu, powinieneś bezwzględnie pozostać w domu. Między 8. a 10. dniem choroby COVID-19 odbywa się teleporada. W jej trakcie lekarz podejmuje decyzję, co robić dalej. Izolacja może zostać przedłużona lub zakończyć się po 10 dniach. Za zgodą lekarza pacjent objawowy może zakończyć izolację najwcześniej trzy dni po ustąpieniu objawów infekcji górnego układu oddechowego i ustąpieniu gorączki, nie wcześniej niż po 13 dniach od wystąpienia objawów.
Ile dni trwa kwarantanna?
Kwarantanna wynikająca z ryzyka zakażenia koronawirusem, czyli kontaktu z chorą osobą trwa 10 dni od ostatniego spotkania. 10 dni kwarantanny od dnia następnego objęte są te osoby, które dostały skierowanie na test od lekarza podstawowej opieki zdrowotnej do chwili uzyskania wyniku testu. Jeżeli wynik będzie negatywny, to automatycznie kwarantanna się kończy, natomiast jeśli jest pozytywny, trafiasz na izolację domową lub do szpitala.
Jeżeli automatyczna kwarantanna została nałożona, ponieważ mieszkasz z osobą chorą na koronawirusa lub prowadzisz z nią wspólne gospodarstwo domowe, prawdopodobnie informacja o kwarantannie pojawi się w systemie dzień po tym, jak chory uzyskał pozytywny wynik testu na COVID-19. „Taka kwarantanna rozpoczyna się od dnia uzyskania pozytywnego wyniku testu przez osobę zakażoną i kończy się 7 dni po zakończeniu izolacji osoby zakażonej" – można przeczytać na stronie ZUS-u.
Kto i kiedy nakłada kwarantannę i izolację?
Inspektor sanitarny może nałożyć obowiązek odbycia kwarantanny na:
- osoby zdrowe, które miały kontakt z osobą zakażoną koronawirusem lub podejrzaną o zakażenie,
- osoby mieszkające z osobą skierowaną na kwarantannę lub izolacją domową,
- osoby z objawami wskazującymi na możliwość zakażenia koronawirusem,
- osoby, które przekroczyły granicę z Unią Europejską.
Osoby, które uzyskały pozytywny wynik testu na koronawirusa, zostają skierowane na izolację domową z powodu zakażenia koronawirusem.
Jak sprawdzić, czy jesteś na kwarantannie lub izolacji domowej?
Wbrew pozorom, nie jest to takie skomplikowane. Możesz to zrobić online. Taką możliwość daje Platforma Usług Elektronicznych (PUE) ZUS. Jeżeli spodziewasz się kwarantanny domowej, możesz zalogować się do Internetowego Konta Pacjenta przez portal pacjent.gov.pl lub uruchomić aplikację Kwarantanna domowa. Można także starać się pozyskać informacje o kwarantannie lub izolacji domowej w państwowej powiatowej inspekcji sanitarnej, lub na infolinii GIS pod ogólnopolskim numerem tel. 22 25 00 115.