Kobiety mają silniejszy układ odpornościowy niż mężczyźni. Nie zawsze jest to dobre. Zobacz, z czym się to wiąże

Objawy choroby u mężczyzn są zazwyczaj bardziej nasilone niż u kobiet (wyjątkiem jest krztusiec). Wpływa na to silniejsza odpowiedź immunologiczna, jaką mają kobiety.

Jednak większa odporność kobiecego organizmu to nie tylko pozytywna cecha. Z jednej strony pomaga zwalczać infekcje, z drugiej zaś zbyt silny układ odpornościowy może zostać uszkodzony, powodując uszkodzenie tkanek lub narządów, a także choroby autoimmunologiczne. Płeć jest uznaną zmienną, która może wpływać na odpowiedź układu odpornościowego.

W badaniu przeprowadzonym w 2016 roku zbadano różnice w odpowiedzi immunologicznej płci. Jak zauważono, funkcjonowanie układu odpornościowego może się znacznie różnić między kobietami a mężczyznami. Powoduje to znaczne różnice w częstotliwości występowania niektórych chorób, a także wskaźników śmiertelności.

– 80 proc. chorób autoimmunologicznych występuje u kobiet. Kobiety z ostrym zakażeniem HIV mają o 40 proc. mniej wirusowego RNA we krwi niż mężczyźni. Mężczyźni wykazują prawie dwukrotnie wyższe ryzyko śmierci z powodu nowotworu złośliwego niż kobiety, a odpowiedź przeciwciał na sezonowe szczepionki przeciw grypie jest stale co najmniej dwukrotnie silniejsza u kobiet niż u mężczyzn – pisali autorzy badania.

Przez to, że dorosłe kobiety wytwarzają silniejsze wrodzone i adaptacyjne odpowiedzi immunologiczne niż mężczyźni, patogeny są szybciej usuwane. Także szczepionki mają większą skuteczność u kobiet niż u mężczyzn. Nie wszystko jednak jest tak korzystne – kobiety są bardziej podatne na choroby autoimmunologiczne. Naukowcy odkryli również, że na odporność wpływa też wiek i zmienia się ona wraz z upływem czasu.

Jest wiele potencjalnych powodów, dla których kobiety mają silniejszą odporność niż mężczyźni. Mogą to być:

• wpływ hormonów (w szczególności estrogenu),
• różnice genetyczne w układzie odpornościowym (różnice między chromosomami X i Y).

Większość ludzi ma 23 pary chromosomów (w tym jedną parę chromosomów płci). Chromosomy płciowe (X i Y) określają płeć biologiczną danej osoby. Kobiety mają dwa chromosomy X, a mężczyźni jeden chromosom X i jeden chromosom Y.

Jak podaje Centers for Disease Control, chromosomy X mają większą gęstość genów związanych z układem odpornościowym, co może się przekładać na silniejszą odporność u kobiet.

Progesteron i estrogen, czyli żeńskie hormony, korzystnie wpływają na aktywność komórek immunologicznie kompetentnych, limfocytów NK, komórek prezentujących antygen oraz produkcję przeciwciał. Dzięki temu kobiecy organizm może sprawniej odpowiedzieć na pojawiające się patogeny.

Androgeny – męskie hormony – działają przeciwzapalnie, zmniejszają aktywność komórek NK, neutrofili i makrofagów, przez co powodują obniżenie produkcji reaktywnych form tlenu, które są ważne w odpowiedzi przeciwdrobnoustrojowej. W rezultacie u mężczyzn występuje słabsza reakcja odpornościowa na patogeny niż u kobiet.

Uwidoczniło się to podczas pandemii Covid-19 – mężczyźni gorzej przechorowywali tę chorobę, odnotowano też wyższy odsetek hospitalizacji i zgonów wśród nich.

– Nie wykazano jednoznacznie, że spadek testosteronu wraz z wiekiem, zaciera różnice w przebiegu infekcji u kobiet i mężczyzn. Naukowcy doszli zatem do wniosku, że ciężkość zakażenia SARS-CoV-2 u starszych mężczyzn w dużym stopniu wiązała się występowaniem u nich w tym wieku wielochorobowości, np. marskości wątroby, otyłości, chorób układu krążenia, cukrzycy – mówiła dla PAP prof. Agnieszka Szuster Ciesielska z Katedry Wirusologii i Immunologii Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie.

Źródła:

• Sex differences in immune responses Nature
• Men and COVID-19: A Biopsychosocial Approach to Understanding Sex Differences in Mortality and Recommendations for Practice and Policy Interventions National Center for Chronic Disease Prevention and Health Promotion
• Why Women Have Stronger Immune Systems than Men Live Science
• Kobiety są bardziej odporne na infekcje wirusowe. To dzięki genom i hormonom Polska Agencja Prasowa