Nowotwór złośliwy to nie tylko choroba osób starszych. Rak atakuje coraz młodsze osoby, a jego przebieg często bywa bezobjawowy

Młodzi ludzie często bagatelizują dolegliwości, mogące świadczyć o rozwoju nowotworu, ponieważ uważają, że jest to schorzenie dotykające tylko osoby w starszym wieku. Niestety opóźnienie diagnozy oraz leczenia zmniejsza szansę na wyleczenie oraz potencjalnie skraca przewidywaną długość życia.

Coraz częściej obserwuje się wzrost zachorowań na różnego rodzaju raka wśród młodych osób, przy czym chorobę zazwyczaj rozpoznaje się przypadkowo np. podczas badań okresowych do pracy. Wśród nowotworów, które coraz częściej atakują młodych ludzi wymienia się:

• raka piersi,
• raka szyjki macicy,
• raka jąder.

Z najnowszego raportu Głównego Urzędu Statystycznego wynika, że odsetek nowych przypadków nowotworów w wieku 20-29 lat jest niewielki (1 proc. wszystkich nowych przypadków raka), mimo to zaczyna on wzrastać i u osób między 30. a 39. rokiem życia wynosi 4 proc., a w wieku 40-49 lat wynosi już ponad 6 proc. Największy odsetek zachorowań na nowotwory złośliwe występuje w wieku 60-69 lat (35 proc. wszystkich nowozdiagnozowanych nowotworów).

Szacuje się, że co roku w Polsce na nowotwór złośliwy piersi zapada ok. 19 tys. kobiet. Mimo że jest to nowotwór o stosunkowo dobrych rokowaniach, opóźnienie jego diagnozy zmniejsza szansę na długoletnie życie.

Niestety obserwuje się coraz więcej nowych przypadków nowotworu piersi u kobiet w wieku 20-50 lat. Szacuje się, że co roku diagnozuje się 3 nowe przypadki zachorowania na raka piersi na każde 100 tys. kobiet w wieku 20-25 lat. Niepokojące jest również to, że już w wieku 30-35 lat liczba nowych przypadków nowotworu piersi wynosi ok. 45 na każde 100 tys. kobiet.

Jakie mogą być tego przyczyny? Według Światowej Organizacji Zdrowia na wzrost rozpoznawania raka piersi u młodych pań wpływ mają:

• wczesne wystąpienie pierwszej miesiączki,
• zaburzenia hormonalne,
• stosowanie antykoncepcji hormonalnej,
• narażenie na rakotwórcze substancje obecne w żywności przetworzonej np. w fast foodach,
• wczesne rozpoczęcie palenia tytoniu,
• nadmierne spożywanie alkoholu.

Jak wcześnie zdiagnozować nowotwór piersi? Przede wszystkim każda młoda dziewczyna powinna regularnie wykonywać samobadanie piersi, które pozwoli na najszybsze wykrycie ewentualnych zmian. Warto również raz na dwa lata wykonywać USG piersi.

Następnym nowotworem, który często atakuje młode kobiety jest rak szyjki macicy. Szacuje się, że co roku rozpoznaje się ok. 3,5 tys. nowych przypadków, z czego większość (ok. 50 proc.) u kobiet w wieku 45-60 lat. Niestety ten rodzaj nowotworu atakuje również młode kobiety, przy czym zachorowalność w wieku 20-35 lat stanowi ok. 20 proc. wszystkich nowych przypadków raka szyjki macicy.

Ważne, aby każda kobieta po rozpoczęciu współżycia przynajmniej raz w roku wykonywała cytologię szyjki macicy, która umożliwi wczesne zdiagnozowanie zmian nowotworowych i zwiększy szanse na wyleczenie.

Jakie są czynniki ryzyka wczesnego rozwoju raka szyjki macicy? Wśród najważniejszych można wymienić:

• wczesne rozpoczęcie współżycia,
• duża liczba partnerów seksualnych,
• palenie papierosów,
• długoletnie stosowanie antykoncepcji hormonalnej.

Nowotwór ten nie występuje zbyt często, ponieważ co roku w Polsce diagnozuje się ok. 800 pacjentów. Niestety ten rodzaj raka atakuje najczęściej młodych mężczyzn, ponieważ ponad 70 proc. nowych przypadków wykrywanych jest u panów w wieku 20-39 lat. Według statystyk największe ryzyko rozwoju nowotworu złośliwego jądra jest w wieku 30 lat.

Niestety nawet nastoletni chłopcy mogą zachorować na ten nowotwór. Szacuje się, że ryzyko zachorowania na raka jąder wzrasta już po ukończeniu 15. roku życia. Według statystyk, rak jąder stanowi 10 proc. wszystkich rodzajów nowotworów złośliwych u chłopców w wieku 1-19 lat.

Do głównych przyczyn zwiększających ryzyko wczesnego rozwoju raka jąder należą wrodzone wady w strukturze jąder, a także zachorowanie na zapalenie ślinianek przyusznych, czyli na świnkę.

Jak diagnozuje się chorobę? Przede wszystkim należy obserwować wygląd jąder i każdą niepokojącą zmianę skonsultować z urologiem.