Spis treści
Czy sen ma wpływ na cukrzycę typu 2?
Nieregularny sen zaburza funkcjonowanie zegara biologicznego, a co za tym idzie – rytmy aktywności narządów i układów w ciele. Dotyczy to także pracy trzustki, regulacji poziomu cukru we krwi i wrażliwości komórek na insulinę, co obserwowano już m.in. w przypadku pracowników nocnej zmiany. Takie osoby częściej chorują na cukrzycę typu 2.
Co jednak oznacza „nieregularny sen” w praktyce i jak bardzo zwiększa predyspozycje do rozwoju cukrzycy typu 2? Na to pytanie odpowiedzieli badacze z międzynarodowego zespołu, którzy udostępnili swoje odkrycia w piśmie „Diabetes Care”.
W tym celu dokonali analizy danych zawartych w brytyjskiej bazie Biobank pochodzących z urządzeń monitorujących ruch. Zbierano je w ciągu 7 dni od ponad 84,4 tys. osób w średnim i starszym wieku (średnia 52 lata) bez cukrzycy. Połowa pracowała przy tym zawodowo, ale nie na zmiany. Następnie obserwowano ich stan zdrowotny najczęściej przez 7,5 roku. W tym czasie chorobę stwierdzono u 2058 uczestników.
Długość snu mniej znacząca dla rozwoju cukrzycy niż jego regularność
Niestety, ryzyko rozwoju cukrzycy w przypadku różnej długości snu w ciągu tygodnia rosło o 34 procent, gdy sen trwał o godzinę dłużej niż zazwyczaj w porównaniu z sytuacją, gdy różnica była mniejsza. W pewnych przypadkach było jednak jeszcze wyższe.
W porównaniu z niewielkimi różnicami w długości snu w dni tygodnia (do 30 minut) oraz po uwzględnieniu czynników takich, jak wiek czy płeć, zagrożenie cukrzycą rosło bardziej przy większych odchyleniach:
31-45 min – wzrost o 15 proc.,
46-60 min – 28 proc.,
61-90 min – 54 proc.,
powyżej 91 min – 59 procent.
– Zaleca się 7-9 godzin snu w ciągu nocy, jednak w wytycznych czy poziomie klinicznym nie uwzględnia się zbyt często jego wymaganej regularności – powiedziała główna autorka pracy dr Sina Kianersi z Brigham and Women's Hospital w Bostonie. – Nasze badanie pokazało, że nie chodzi tylko o czas trwania, ale także o konsekwencję. Pacjenci mogą zmniejszyć ryzyko rozwoju cukrzycy, sypiając 7-9 godzin nie tylko przez jedną noc, ale przez całe życie.
Cukrzycy sprzyjała zwłaszcza zmienność czasu snu w przypadku osób, które sypiają w nocy dłużej. Zdaniem autorów badania może to mieć związek z ograniczeniem ekspozycji na naturalne światło dzienne, które reguluje zegar biologiczny.
Większe różnice w długości snu stwierdzano u młodszych uczestników, częściej u kobiet czy osób o chronotypie określanym jako „nocne marki”. A także tych o niższym statusie socjoekonomicznym i wyższym BMI oraz sypiających krócej. Te czynniki wpływające na ryzyko rozwoju cukrzycy są od siebie współzależne, dlatego po uwzględnieniu kwestii związanych ze stylem życia, otłuszczeniem ciała, chorób współistniejących i czynników środowiskowych bezwzględne ryzyko cukrzycy t. 2 przy różnicach długości snu większych niż godzinę okazało się większe o 11 proc.
Choć badanie ma pewne ograniczenia, pokazuje zależność niezwykle ważną dla naszego zdrowia. Niedosypianie w tygodniu i nadrabianie w weekendy jest więc mocno niewskazanym aspektem stylu życia.
Źródło: Irregular Sleep Patterns Increase Type 2 Diabetes Risk Medscape