Demencja to stopniowa utrata zdolności poznawczych, powodująca objawy takie jak upośledzenie dotyczące pamięci, zdolności myślenia, zachowania czy możliwości wykonywania codziennych czynności. Wbrew powszechnym opiniom nie są to jednak normalne procesy związane ze starzeniem się, tylko zmiany chorobowe, którym w wielu przypadkach można zapobiegać poprzez odpowiednie modyfikacje nawyków i działania profilaktyczne.
Wytyczne takie przedstawia raport, który zaprezentowany został na Międzynarodowej Konferencji Stowarzyszenia Alzheimera (AAIC 2020). W tym roku spotkanie specjalistów odbyło się online, a jego wyniki opublikowano w piśmie „The Lancet”. Publikacja stanowi aktualizację ustaleń sprzed trzech lat, uzupełnioną o najnowsze ustalenia naukowe.
Do opracowania wytycznych posłużyły wyniki analiz, w których wyodrębniono czynniki sprzyjające rozwojowi zmian neurodegeneracyjnych mózgu, oraz obliczono ich udział w obciążeniu chorobą (według współczynnika PAF, tj. frakcji przypisywanej do populacji).
Oto 12 czynników, które łącznie mogą przyczyniać się do niemal 40 procent przypadków demencji, której najczęściej występującą formą jest choroba Alzheimera:
- upośledzenie słuchu – 8,2 proc.
- niższy poziom edukacji – 7,1 proc.
- palenie tytoniu – 5,2 proc.
- depresja – 3,9 proc.
- izolacja społeczna – 3,5 proc.
- urazowe uszkodzenie mózgu – 3,4 proc.
- zanieczyszczenia powietrza – 2,3 proc.
- nadciśnienie tętnicze – 1,9 proc.
- brak aktywności fizycznej – 1,6 proc.
- cukrzyca – 1,1 proc.
- spożywanie powyżej 21 jednostek alkoholu na tydzień (US!) – 0,8 proc.
- otyłość (BMI powyżej 30) – 0,7 proc.
Chociaż badacze mają wiedzę na temat znaczenia snu i diety w profilaktyce demencji, nie uwzględnili związanych z nimi wytycznych na swojej liście. Powodem był brak jednoznacznych danych, które pozwoliłyby połączyć konkretne czynniki z określonymi, mierzalnymi korzyściami. Zalecają więc wysypianie się oraz zróżnicowaną i zbilansowaną dietę, której celem jest unikanie niedoborów witamin i innych składników odżywczych.
Przeczytaj też na temat:
- Twelve Risk Factors Linked to 40% of World's Dementia Cases, Medscape
- One Third of Dementia May Be Preventable With Lifestyle Change, Medscape
ZOBACZ: Demencja dotyka coraz więcej osób, nie tylko chorych, ale także ich rodziny. Ekspert: Teepa Snow, jedna z najbardziej cenionych ekspertek od opieki nad osobami z demencją na świecie