Czym jest równowaga kwasowo-zasadowa w organizmie?
Równowaga kwasowo-zasadowa to utrzymanie odpowiedniego pH płynów ustrojowych, które zapewnia optymalny przebieg zachodzących w nich przemian biochemicznych. Polega na tym, że w roztworach wodnych utrzymywany są takie proporcje jonów dodatnich i ujemnych, by pH płynu mieściło się w odpowiednim zakresie. Na przykład przypadku krwi prawidłowe pH jest lekko zasadowe i wynosi 7,38-7,44.
Dla przypomnienia: pH, inaczej potencjał wodoru, to wskaźnik odczynu roztworu wodnego, przy czym pH 7 oznacza odczyn neutralny, pH 14 to odczyn maksymalnie zasadowy, a pH 1 – maksymalne kwaśny.
W utrzymywaniu równowagi kwasowo-zasadowej udział bierze dwutlenek węgla (CO2), który stale powstaje w organizmie i w sposób ciągły jest z niego wydalany, jak również jony wodoru (H+, czyli właśnie te, o których ilości mówi wartość pH).
Regulacji pH służą temu tzw. układy buforowe, dostosowywanie ilości wydalanego przez płuca CO2 oraz jego produkcji (regulacja oddechowa), a także przemiany i wydalanie nielotnych jonów wodorowych z moczem (regulacja metaboliczna). Należą do nich kwas mlekowy, wolne kwasy tłuszczowe, ketokwasy, kwas solny (jony H+), siarkowy i fosforowy.
W celu oceny równowagi kwasowo-zasadowej w organizmie stosuje się jednocześnie badania takie jak:
- pH krwi,
- stężenia jonów HCO3- we krwi,
- pCO2, czyli ciśnienie parcjalne dwutlenku węgla (ilość CO2 rozpuszczonego we krwi),
- pO2 czyli ciśnienie parcjalne tlenu – u osób z zaburzeniami oddechowymi.
Sprawdź, jakie produkty w największym stopniu pomagają przywrócić równowagę kwasowo-zasadową!
Produkty zasadotwórcze i kwasotwórcze
Zaburzenia równowagi kwasowo-zasadowej w organizmie sprzyjają złemu samopoczuciu, powstawaniu uciążliwych dolegliwości oraz rozwojowi osteopenii i chorób na tle zapalnym, m.in. metabolicznych czy nowotworowych.
Do nieprawidłowości może dojść nie tylko w chorobach oddechowych przebiegających z zaburzeniem funkcji płuc oraz nerek. Oprócz pierwotnych przyczyn problemów są też przyczyny wtórne, do których obok nieprawidłowego metabolizmu (np. glukozy u chorych na cukrzycę) może dojść w przypadku niekontrolowanego dostarczania do organizmu kwasów.
Źródłem kwasów powstających w organizmie jest żywność białkowa, która jest bogata w kwasotwórcze pierwiastki takie jak siarka, azot i fosfor, a ponadto wysokoprzetworzone produkty przemysłowe.
Najwięcej pierwiastków zasadotwórczych (alkalizujących), do których należą min. wapń, magnez i potas, dostarcza natomiast nieprzetworzona żywność roślinna, zwłaszcza warzywa i owoce, a także otrzymywane z nich naturalne soki. Działanie tych drugich często wynika też z wysokiej zawartości organicznych kwasów, które w przemianach metabolicznych rozkładane są do dwutlenku węgla tworzącego w wodzie zasadowe wodorowęglany.
Sprawdź TOP 10 produktów o najbardziej alkalizującym działaniu na organizm, które pomagają szybko poradzić sobie ze skutkami kwasotwórczej diety!
Źródła:
Zaburzenia równowagi kwasowo-zasadowej i gospodarki wodno-elektrolitowej Uniwersytet Jagielloński
Alkaline forming vs acid forming food guide, Bioray
Przeczytaj także:
ZOBACZ: Sposoby na wiosenny detoks – które są skuteczne, a które nie działają?