Co pyli w lutym i marcu? Sprawdź w kalendarzu pylenia 2023. Podajemy, kiedy zaczyna się i kończy pylenie uczulających gatunków traw i drzew

Alergia na pyłki roślin wynika z nieprawidłowej reakcji układu odpornościowego na działanie tych cząstek. Układ immunologiczny ma chronić organizm przed działaniem drobnoustrojów i innych szkodliwych czynników, jednak jego nieprawidłowa reakcja klasyfikuje pyłki kwiatowe jako potencjalne zagrożenie dla organizmu.

Sprawdź: Alergia dotyczy nawet co drugiej osoby. Czy jednak mija z wiekiem? Czy da się wyleczyć? Poznaj mity i fakty na temat uczulenia!

Kiedy nadchodzi wiosna, trawy, drzewa i inne rośliny zaczynają wydawać kwiaty. To właśnie z ich pojawianiem się wiąże się pylenie, czyli oddawaniem pyłku przez pręciki znajdujące się w kwiatowych kielichach.

Pyłek roślin stanowią ich męskie komórki rozrodcze zawierające część informacji genetycznej potomstwa. Jest przenoszony pod wpływem wiatru do kwiatów, które mogą znajdować się nawet wiele kilometrów dalej. To cząstki bardzo aktywne fizjologicznie, co oznacza, że przemieszczają się, rosną i kiełkują lub umierają. W Polsce pierwsze pyłki pojawiają się w powietrzu już w połowie stycznia.

W okresie pylenia problematycznych pyłków warto lepiej zabezpieczyć się przed ich działaniem, by ograniczyć dokuczliwe objawy takie jak katar i swędzenie oczu. Na podstawie objawów potencjalnego winnego można sprawdzić w specjalnym kalendarzu.

Jednym z najczęstszych objawów uczulenia na pyłki roślin jest katar sienny, czyli tzw. alergiczny nieżyt nosa. Pojawia się w wyniku reakcji alergicznej na alergeny znajdujące się w powietrzu. Do jej rozwoju dochodzi za sprawą histaminy, które jest uwalniana przez komórki tuczne znajdujące się w drogach oddechowych. W rezultacie zaczynamy kichać, swędzi na nos, w którym pojawia się wodnista wydzielina. Możemy też odczuwać podrażnienie w gardle.

Zobacz: Alergicy pod opieką szkoły. Są oficjalne zasady postępowania z uczniem w przypadku wstrząsu anafilaktycznego, astmy, alergii i AZS.

Typowym objawem podrażnienia śluzówek jest łzawienie oczu. Na skutek kontaktu narządu wzroku z uczulającym nas alergenem może też jednak dojść do rozwoju alergicznego zapalenia spojówek. Oczy nie tylko łzawią, ale też stają się silnie zaczerwienione lub przekrwione. Możemy też odczuwać ich intensywne pieczenie, a nawet światłowstręt. Na takie dolegliwości najczęściej skarżą się osoby poniżej 20. roku życia. Z wiekiem tego typu reakcje alergiczne mogą ulegać stopniowemu osłabieniu.

Leczenie alergicznego kataru i zapalenia spojówek polega na podaniu środków przeciwhistaminowych w postaci tabletek, kropli do oczu, maści.

Pod wpływem kontaktu układu oddechowego z alergenami (pyłkami roślin, ale też roztoczami kurzu domowego czy sierścią zwierząt) mogą wystąpić objawy astmy alergicznej (atopowej), takie jak suchy, uporczywy kaszel, silne duszności i świszczący oddech.

W 80 proc. przypadków taki stan pojawia się u dzieci. To właśnie one są najbardziej narażone na napady astmatyczne towarzyszące astmie oskrzelowej atopowej (astmie pyłkowej lub alergicznej) są dzieci. Tej grupy dotyczy aż 80 proc. wszystkich napadów astmatycznych.

U niektórych alergików w reakcji na kontakt z pyłkami roślin może dochodzić do tzw. gorączki siennej (nawet do 39 stopni Celsjusza), bólów brzucha lub biegunek.

Reakcja astmatyczna jest niebezpieczna dla życia, ponieważ wywołuje skurcz i wzrost reaktywności oskrzeli. Chory nie jest wtedy w stanie wtedy opanować napadów kaszlu, może odczuwać ucisk w klatce piersiowej i zacząć się dusić. Jeśli dojdzie do niedotlenienia mózgu, możliwa jest nawet utrata świadomości. Pacjentom z astmą zwykle polecane jest leczenie farmakologiczne lub immunoterapię.

Pyłki mogą też wywoływać objawy alergii krzyżowej, w tym również dolegliwości pokarmowe, jeśli w czasie ekspozycji na nie spożywane są konkretne produkty nasilające nadwrażliwość.

Ujawnienie się alergii na pyłki następuje zwykle w dzieciństwie. Na alergię pyłkową bardziej podatne są osoby, które:

• mają predyspozycje genetyczne do uczulenia, np. rodzice lub rodzeństwo są uczuleni na pyłki,
• mają stwierdzoną inną alergię, np. pokarmową; alergie pokarmowe i inne zwiększają ryzyko rozwinięcia się alergii na pyłki,
• przebywają lub mieszkają na terenach zanieczyszczonych – tam, gdzie na szeroką skalę rozwija się przemysł, istnieje większe ryzyko zapadnięcia na alergię. Dzieje się tak dlatego, że drogi oddechowe są uszkodzone przez zanieczyszczenia.