Zombie scrolling to plaga naszych czasów. Nie rozstajesz się ze smartfonem? Tych chorób oczu możesz się nabawić

Okuliści coraz częściej ostrzegają, że tzw. zombie scrolling może poważnie wpływać na zdrowie oczu i pogarszać jakość widzenia.

Badania opublikowane w „Journal of Eye Movement Research” pokazują wyraźny związek między czasem spędzanym przed ekranem smartfona a ryzykiem cyfrowego zmęczenia oczu (Digital Eye Strain, DES).

Już po pierwszej godzinie patrzenia w ekran częstość mrugania spada nawet o 54-61 proc., a odstęp między mrugnięciami wydłuża się o 39-42 proc. co powoduje większe wysychanie oczu. Dodatkowo naukowcy zaobserwowali, że źrenice bardziej się rozszerzają podczas przewijania mediów społecznościowych niż przy czytaniu e-booków czy oglądaniu filmów.

– Objawy cyfrowego zmęczenia oczu obserwujemy coraz częściej u dorosłych, ale także młodzieży. Jest to cały zespół dolegliwości, które wynikają z przeciążenia narządu wzroku. Najczęściej DES wiąże się z niewyraźnym lub podwójnym widzeniem, trudnością z akomodacją oka, czyli „łapaniem” ostrości na bliskie i dalekie odległości, a także suchością oczu, lub odwrotnie: nadmiernym łzawieniem oraz podrażnieniem i pieczeniem – ujawnia dr n. med. Iwona Filipecka, okulistka z Centrum Okulistyki i Optometrii Okulus Plus w Katowicach.

Ekspertka dodaje, że typowe dla cyfrowego zmęczenia oczu są także wydłużone przerwy między mrugnięciami oraz zmniejszona częstotliwość mrugania, co zaburza rozprowadzanie filmu łzowego po powierzchni oka i podrażnia jego powierzchnię, prowadząc do zaczerwienienia. Wielu ludzi odczuwa też nasilający się światłowstręt po odłożeniu urządzenia.

Dobra wiadomość jest taka, że większość z tych dolegliwości ustępuje po odpoczynku od ekranu. Zła, że symptomy wracają, kiedy znów sięga się po telefon i spędza przed ekranem kolejne godziny.

Brak cyfrowej higieny, często towarzyszący zombie scrollingowi, może prowadzić do poważniejszych problemów ze wzrokiem, w tym do miopii (krótkowzroczności), wady wzroku, która do 2050 roku dotknie nawet połowę globalnej populacji.

Badania opublikowane na platformie „JAMA Network” wykazały, że każda dodatkowa godzina spędzona przed ekranem zwiększa ryzyko rozwoju krótkowzroczności o 21 proc. Z kolei osoby, które korzystają ze smartfona mniej niż godzinę dziennie, są na to zagrożenie znacznie mniej narażone.

– Oglądanie z bliska przez wiele godzin niewielkiego, migającego ekranu powoduje duży wysiłek mięśni rzęskowych oka, które odpowiadają za akomodację, czyli zdolność oka do dostosowania ostrości do różnych odległości. Kiedy oko skupia się na obiektach znajdujących się blisko przez długi czas, mięśnie te pozostają w stanie ciągłego napięcia. Ten przewlekły wysiłek może prowadzić do stopniowego wydłużania gałki ocznej, co w konsekwencji zwiększa ryzyko rozwoju krótkowzroczności, czyli miopii – tłumaczy dr Iwona Filipecka.

Nie bez znaczenia jest też ograniczona ekspozycja na naturalne światło dzienne, która w znacznym stopniu wpływa na rozwój krótkowzroczności, szczególnie u dzieci i młodzieży. Badania pokazują, że przebywanie na świeżym powietrzu stymuluje produkcję dopaminy w siatkówce – neuroprzekaźnika, który działa jak „regulator wzrostu” gałki ocznej, hamując jej nadmierne wydłużanie, czyli główną przyczynę rozwoju miopii.

Okuliści zalecają, by co 20 minut odrywać wzrok od ekranu i patrzeć przez 20 sekund na obiekt oddalony o około sześć metrów – pomaga to rozluźnić mięśnie oczu.

Ważne jest też prawidłowe ustawienie ekranu: dopasowanie jasności do otoczenia, korzystanie z trybu nocnego oraz trzymanie urządzenia w odległości 50–70 cm od oczu i na wysokości wzroku.

Należy pamiętać o świadomym mruganiu, nawilżaniu oczu sztucznymi łzami oraz o przerwach i ćwiczeniach rozciągających szyję, ramiona i plecy, co poprawia krążenie i zmniejsza napięcie ciała.

Pomocne jest też wprowadzenie limitów czasowych w aplikacjach i wyłączanie powiadomień.

Źródło:

Digital Eye Strain Monitoring for One-Hour Smartphone Engagement Through Eye Activity Measurement System MDPI

OKULUS PLUS

JAMA NETWORK