Śmiercionośna bakteria w natarciu. Rekordowa liczba zakażeń, a może ich być jeszcze więcej. Czym jest STSS?

Narodowy Instytut Chorób Zakaźnych (NIID) w Tokio poinformował o wzroście liczby zakażeń bakterią paciorkowca, która wywołuje rzadką, ale groźną chorobę – paciorkowcowy zespół wstrząsu toksycznego (STSS). W 2023 r. w Japonii odnotowano rekordową liczbę zakażeń – 941. Jednak eksperci prognozują, że w 2024 r. może być jeszcze gorzej, biorąc pod uwagę, że od początku roku odnotowano 378 przypadków.

Paciorkowcowy zespół wstrząsu toksycznego (STSS) to rzadka choroba. Ma bardzo wysoki poziom śmiertelności – aż 30 proc. zakażeń kończy się śmiercią. Liczba przypadków STSS w Japonii drastycznie wzrosła po pandemii COVID-19. Do 2020 r. liczba zachorowań nie przekraczała 200 rocznie.

W 2022 r. podejrzenia wzbudziła też rosnąca liczba infekcji tym paciorkowcem u dzieci w Wielkiej Brytanii. Poziom zakażeń w Polsce również wzrósł od wybuchu pandemii, z paru przypadków do 100 w 2022 r.z

To nie grypa ani angina. Powoduje ból gardła, a potem jest jeszcze gorzej. Ta choroba dotyka też dorosłych i dawno nie była takim problemem

Brytyjska Agencja Bezpieczeństwa Zdrowotnego (UKHSA) wyjaśnia, że paciorkowiec grupy A (GAS), wywołujący STSS, jest rodzajem bakterii występującej w gardle oraz na skórze. U większości ludzi nie powoduje żadnych objawów. Może jednak powodować szereg różnych chorób nosa, gardła i płuc.

Paciorkowiec może być rozprzestrzeniany poprzez:

• kaszel,
• kichanie,
• kontakt fizyczny ze skórą.

Osoby, które są nosicielami bakterii, mogą nie mieć żadnych objawów, ale mogą ją przenosić – podobnie jak osoby, które zachorowały. U niektórych choroba prowadzi do martwicy tkanki łącznej pokrywającej mięśnie, z uwagi na co nazywana jest niekiedy „mięsożerną”.

Paciorkowcowy zespół wstrząsu toksycznego (STSS) to rzadka choroba, jednak w styczniu 2024 r. portal The Japan Independent informował o wysokiej liczbie zachorowań w Japonii w 2023 r.

Japońskie władze, zaalarmowane wysoką liczbą przypadków, na początku 2024 r. zaapelowały o konieczność zachowania podstawowej higieny i środków ostrożności stosowanych podczas pandemii.

– Chcemy, by ludzie podejmowali kroki zapobiegawcze, takie jak utrzymywanie dłoni w czystości oraz przestrzeganie zasad kultury podczas kaszlu – podkreślił japoński minister zdrowia Keiz Takemi.

Choć przyczyny wzrostu zachorowań na STSS nie są jasne, to mogą nimi być m.in. zniesienie restrykcji pandemicznych oraz przejście COVID-19, które może zmienić podatność na niektóre mikroorganizmy.

– Należy wyjaśnić cykl infekcji ciężkich inwazyjnych chorób paciorkowcowych i natychmiast je opanować – zaapelował Ken Kikuchi, profesor chorób zakaźnych na Uniwersytecie Medycznym Kobiet w Tokio.

Paciorkowcowy zespół wstrząsu toksycznego (STSS) wywołują bakterie paciorkowca grupy A. Co ciekawe, w przypadku prawie połowy osób, które chorują na STSS, nie wiadomo, w jaki sposób bakterie dostały się do organizmu – czasami przez otwory w skórze (takie jak uraz lub rana chirurgiczna), czasami przez błony śluzowe (skóra wewnątrz nosa i gardła).

Bardzo rzadko zdarza się, aby osoba z STSS zaraziła inne osoby, jednak każda infekcja paciorkowcem z grupy A może przekształcić się w STSS i bardzo łatwo jest rozprzestrzeniać bakterie paciorkowca z grupy A.

Pierwsze objawy STSS to:

• gorączka i dreszcze,
• bóle mięśni,
• nudności i wymioty.

Po ich wystąpieniu w ciągu 24 do 48 godzin rozwija się niskie ciśnienie krwi. Wtedy też STSS szybko staje się znacznie poważniejszy. Występuje wtedy:

• niedociśnienie (niskie ciśnienie krwi),
• tachykardia (szybsze niż normalnie tętno),
• tachypnea (przyspieszony oddech),
• niewydolność narządów.

Na paciorkowcowy zespół wstrząsu toksycznego bardziej narażone są osoby, które:

• skończyły 65 lat,
• mają otwartą ranę (np. po operacji, po ospie wietrznej),
• chorują na cukrzycę,
• nadużywają alkoholu.

Źródło:
Streptococcal Toxic Shock Syndrome Centers for Disease Control and Prevention