Spis treści
Jelita to nie tylko trawienie
W dobie licznych suplementów i szybkich sposobów na poprawę zdrowia jelit łatwo pomyśleć, że każdy z nas ma z tym problem i wszyscy musimy się nauczyć jak poprawić kondycję jelit.
W 2025 roku troska o zdrowie jelit stała się prawdziwym biznesem, co oznacza, że w końcu doczekała się należnej uwagi.
– Jelita to nie tylko trawienie – mówi dr Amir Khan, lekarz rodzinny, częsty gość programów This Morning i Lorraine oraz nasz ekspert w woman&home. – W jelitach żyją biliony bakterii. To mikrobiom, który odpowiada za regulację układu odpornościowego, hormonów, wyglądu skóry, pracy mózgu, a nawet nastroju.
Jednak, biorąc pod uwagę, że około 40% ludzi na świecie spełnia kryteria przynajmniej jednego zaburzenia żołądkowo-jelitowego związanego z mikrobiomem w złej kondycji, oznacza to, że mniej więcej 60% ludzi nie ma takich kłopotów. To potencjalnie miliony osób sięgających po suplementy na jelita i inne szybkie rozwiązania, choć tak naprawdę ich nie potrzebują.
W najlepszym wypadku prowadzi to jedynie do produkcji kosztownego moczu, gdy usuwamy to, czego organizm nie przyswaja. W najgorszym – możemy przypadkiem zaburzyć równowagę naszych jelit. No dobrze, ale skąd właściwie wiadomo, że nasze jelita są zdrowe? Poprosiliśmy dr. Amira Khana o wskazanie najważniejszych oznak.
Jak poznać, że jelita są zdrowe?
Regularne, komfortowe wypróżnienia
– Zdrowe jelita to – regularne, komfortowe wypróżnienia – mówi dr Khan. – Najlepiej raz dziennie, stolec powinien być miękki, ale uformowany, przypominać gładką kiełbaskę.
Jeśli nie masz ochoty przyglądać się zawartości muszli, wyczujesz to po prostu po samopoczuciu.
– Zaparcia, biegunka czy nadmierne wzdęcia mogą świadczyć o zaburzonej równowadze – ostrzega ekspert.
Minimalne wzdęcia i gazy
Trochę wzdęć i gazów to zupełnie normalne zjawisko – szczególnie po posiłku bogatym w błonnik. Bakterie jelitowe fermentują błonnik i w ten sposób powstają gazy.
– Jednak przewlekłe, bolesne lub bardzo cuchnące gazy mogą świadczyć, że mikroflora nie jest w najlepszej kondycji – mówi dr Khan. – Zdrowe jelita trawią sprawnie i nie zostawiają cię z uczuciem balonika w brzuchu.
Dobre samopoczucie i energia
– Zastanawiasz się, jak poprawić sobie humor? Odpowiedź leży w jelitach – twierdzi dr Khan. – Między jelitami a mózgiem istnieje silna zależność. Zdrowe jelita produkują ok. 90% serotoniny w organizmie, czyli hormonu szczęścia. To stabilizuje energię i nastrój.
Jeśli więc po porannej filiżance (która działa korzystnie, bo kawa sprzyja zdrowiu jelit) jesteś pełen energii i dobrego humoru, to znak, że układ trawienny działa prawidłowo.
– Jeśli czujesz się ospały, przygnębiony lub odczuwasz niepokój, twoje jelita mogą potrzebować trochę troski – dodaje dr Khan.
Rzadko chorujesz
Jednym ze sposobów na ocenę kondycji jelit zimą jest obserwacja, jak często łapiesz przeziębienia i ile czasu zajmuje ci powrót do zdrowia.
– 70% układu odpornościowego znajduje się w jelitach. Jeśli rzadko się przeziębiasz i szybko wracasz do formy, to może oznaczać, że twój mikrobiom działa doskonale – mówi lekarz.
Zdrowa skóra
Podobnie jak zdrowie jelit jest „ściśle powiązane” z nastrojem, trawieniem i odpornością, wpływa również na kondycję skóry. Jako największy narząd naszego ciała (tak, naprawdę!) nie powinno to dziwić.
– Jeśli twoja skóra jest gładka i spokojna, a nie dokuczają ci ciągłe wypryski, egzema czy trądzik różowaty, prawdopodobnie to właśnie jelita pomagają kontrolować stany zapalne – tłumaczy dr Khan.
Jak poprawić zdrowie jelit?
Jeśli nie odhaczyłeś większości punktów z powyższej listy, twoje jelita mogą wymagać wsparcia. Dobra wiadomość – jest prosty sposób, by wrócić na właściwe tory:
– Jedz jak najwięcej wartościowych produktów – radzi dr Khan. Chodzi o warzywa, produkty fermentowane i jedzenie bogate w błonnik.
Należą do nich:
Produkty pełnoziarniste, np. owsianka i razowe pieczywo.
Rośliny strączkowe, takie jak fasola, soczewica i ciecierzyca.
Owoce i warzywa.
Nasiona.
Warzywa skrobiowe, np. ziemniaki ze skórką.
Jeśli masz jakiekolwiek obawy dotyczące zdrowia jelit lub pojawiły się inne objawy, skonsultuj się z lekarzem, aby uzyskać indywidualną diagnozę.
Woman & Home from Future Media / Polska Press Grupa










